Eklemleri oluşturan her bir kemiğin ucunda kemiğin üzerini örten kıkırdak doku mevcuttur. Kıkırdak eklemin hareketini rahat yapması için yumuşak, kaygan bir yüzey oluşturur ve kemikler ortası yastık üzere hareket eder. Kemiklerin birbirine sürtmesine pürüz olur.
Kireçlenme (osteoartrit); eklemlerde, kıkırdak kaybının ve hasarının bir sonucudur ve dejenerasyonla ilerleyici ve fonksiyon bozukluğuna yol açan bir hastalıktır. Eklemlerde ağrıya neden olur.
Kıkırdak yapısı yaş ilerledikçe değişmeye başlar. Yaşla birlikte kıkırdak ta yaşlanır. Fazla ve berbat kullanılan ya da hastalıklı eklemde kıkırdak daha kolay ziyan görür. Bu kıkırdak hasarının oluşma mühleti bireyden şahsa değişiklik gösterir.
Kıkırdak hasarının yanında, eklemdeki eklem zarlarının salgıladığı sıvı olağan özelliğini yitirir ve bunun sonucunda eklem hasarı ilerler. Kireçlenmede eklem sıvısı yeteri ölçüde bulunmayabilir ve özelliği bozulmuş olabilir. Bu değişiklikler eklemdeki kıkırdak yıkımının ve belirtilerinin sebeplerinden biri olabilir.
Kireçlenmenin en sık görüldüğü eklemler, diz ve kalça eklemleridir.
Diz eklemi kireçlenmesi (Gonartroz)
Genetik faktörler kireçlenme üzerinde rol oynar, lakin ileri yaş, kilo, ağır iş, menisküs yırtıkları, eklemlerde tekrarlayan zorlanmalar ve travmalar üzere etkenler kireçlenmeyi hızlandırıp ortaya çıkmasına neden olabilir. Kireçlenme yaş ilerledikçe daha sık görülür ve hem bayanları hem de erkekleri tesirler.
Bulgular ve belirtiler Hareket ettiğinizde eklemlerinizde sürtünme yahut çekme hissini duyabilirsiniz. Ayrıyeten diz eklemi bölgesinde hassasiyet ve ağrı hissedebilirsiniz. Rastgele bir merdivenden inip çıkmak, bir sandalyeden kalkmak yahut bir yere oturup kalkmak ağrı verici olabilir. Ağrı başlangıçta daha hafifken yürüdükçe artış gösterip yürümenizi engelleyecek halde olabilir. Ağrı ve hareketsizlik nedeniyle diz etrafındaki kaslarda zayıflama ve erime olabilir.
Kalça eklemi kireçlenmesi (Koksartroz)
Kalça kireçlenmesi en sık rastlanan kalça ağrısı sebebidir. Hastalığın ortaya çıkmasına neden olan ek bir hastalık (doğumsal kalça hastalıkları, geçirilmiş kalça eklemi enfeksiyonu, kalça ekleminde büyüme kıkırdağının kayması, romatizmal hastalıklar), geçirilmiş bir travma ya da steroid kullanımı olabileceği üzere hiçbir ek hastalık olmaksızın tabiatıyla de ortaya çıkabilmektedir. Ailede şayet artroz varsa, ortaya çıkma mümkünlüğü artmaktadır. Kalça eklemindeki artroz daha çok orta ve ileri yaşlarda ve erkeklerde görülmektedir.
Bulgular ve belirtiler Kalça artrozunun birinci belirtisi kalça ekleminde bir rahatsızlık ve tutukluk olmasıdır. Bu rahatsızlık başlangıçta sabahları uyanma ve yataktan kalkma ile ortaya çıkar. Ağrı hareket ve eklem üzerine yük bindirilmesi ile artar, istirahatte biraz rahatlar. Hastalık ilerledikçe ağrı ve başka şikayetler dinlenmekle de geçmez. Hasta ağrıdan ötürü aktivitelerini azaltır. Eklem aralığı güzelce daralır. Kalça hareketleri kısıtlanır ve topallama olur. Ağrı bazen dize de vurabilir. Bu nedenle diz ağrısı ile gelen hastalar kesinlikle kalça eklemi tarafından de değerlendirilmelidir.
Eklem kireçlenmesi nasıl tedavi edilir ?
İyi bir tedavi programı eklem ağrısını ve tutulmasını azaltıp, eklem hareketlerini arttırmaya ve hayatınızı kolaylaştırmaya yardımcı olur. Fizik tedavi, kilo denetimi, hasta eğitimi ve proloterapi daima birlikte planlanmalıdır. Bunlar yararlı olmadığında lakin ameliyat düşünülebilir. Tedavi programı, hastalığın ciddiyetine, şikayetlerinizin şiddetine, yaşınıza ve öteki sıhhat sorunlarınıza bağlı düzenlenmektedir.
Eklem Kireçlenmelerinde ‘Proloterapi’ nasıl iş görür?
Proloterapi uygulaması kronik hasarlı dokular üzerinde en aktif iş gören uygulamadır. Eklem dejenerasyonu ile birlikte görülen eklem aralığında daralma eklem instabilitesinden kaynaklanır. Kireçlenme nedeniyle ağrı ve işlev kaybı ile başvuran bir şahısta eklemin muayenesi yapılarak instabiliteye neden olan bağ dokusu elemanları tespit edilir. Proloterapinin gayesi tam da zayıflamış olan bu bağlardır. Proloterapi uygulaması bu süreçte eklemi destekleme vazifesini yapamaz hale gelmiş ligamentleri ve tendonları güçlendirerek ekleminizdeki laksiteyi (gevşekliği) düzeltir. Böylelikle eklem zarı yine eklem sıvısı üretmeye başlar ve sanılanın bilakis eklem kıkırdağı kendini yenileyebilir.
