Sinüsler kafatasının ön kısmındaki boşluklar sistemidir. Sinüslerin yüz kemiklerine hafiflik verdiği ve
sonuç olarak başta dengeyi sağladığı savunulur. Sinüslerin çıkış kanalları çoklukla çok dardır. Bunlara
ostium ismi da verilir.
Nezle ya da grip üzere durumlarda ostiumları çevreleyen mukoza şişer ve çıkış kanalları tıkanır. Sinüslerin
içine hava giremez, sinüs içindeki sıvılar dışarıya atılamaz. Sinüsler içinde kalan bu sıvılar bakteriyel bir
enfeksiyon meydana getirirler. İşte bu hava dolu boşlukların içini örten mukoza tabakasının
iltihaplanmasına sinüzit denir.
Lokalizasyonuna nazaran maksiler, etmoidal, frontal ya da sfenoidal sinüzitlerden bahsedilir.
Sinüzitleri Akut ve Kronik olarak ikiye ayırmak gerekir.
Akut Sinüzit
Mevsim değişikliği, alerjik tepkiler, beden direncinin düşmesi, banyo yapıp çabucak sokağa çıkma
nedeniyle özellkle kış aylarında grip ya da nezle oluruz.
Organizma bu durumu atlatamayabilir ve enfeksiyon sinüslere yayılır. Birinci olarak ortaya çıkan ve
tekrarlamayan bu duruma “Akut sinüzit” denir.
Bulgular Nelerdir ?
– Göz etrafında ödem ve yanak hizasında basmakla artan ağrı akut sinüzitin en tipik bulgusudur.
– Alın hizasında, göz etrafında ve burnun iki yanında baş öne eğildiğinde şiddetlenen ağrı sık görülür.
Krizler halinde seyreden bu ağrı gündüzleri tüm toplumsal ve fizikî aktivitemizi imkansız hale getirir.
Geceleri uykusuzluğa götürebilecek şiddette olabilir.
– Burun tıkanıklığı, ltihaplı burun akıntısı, nadiren burun kanaması ve koku almada azalma diğer
bulgulardır.
– Vaktinde tedavi edilmeyen hadiselerde yüksek ateş görülür.
Nasıl Teşhis Edilir ?
– Çabucak her vakit gripal bir enfeksiyon sonrası ortaya çıkan akut sinüzitin teşhisi kolaydır. Aslında
hiçbir ek tetkike gerek duyulmaz
– Lakin hangi sinüsün tutulduğunu ve bu sinüzitin tek taraflı mı, çift taraflı mı olduğunu anlamak için
olağan sinüs grafileri istenir.
AKUT Sinüzitin Tedavisi
Öncelikle geniş spektrumlu antibiyotik ve bir antienflamatur verilir. Buğu yapmanın yararı vardır.
Sinüslerin drenajını sağlamak mukoza ödemini çözücü ilaçlar ve burun damlaları verilir.
Sinüs işlevi denilen sinüs muhtevasının aspire edime süreci yalnızca yüksek ateş dayanılmaz baş
ağrısı ile seyreden olaylarda uygulanır. Bu operasyon lokal ya da genel anestezi altında yapılır. İhmal
edilmiş ya da gerektiği üzere tedavi edilmemiş “Akut sinüzitler” kolay kolay tekrarlayabilir. Yani kronikleşebilir.
Kronik Sinüzit
Kronik sinüzitler, KBB uzmanlarını epey soruna soktuğu üzere hastaları da ziyadesiyle rahatsız eder.
Hatta ümitsizliğe iter.
Sinüslerin olağan çalışmasını sağlayan ostiumların ve hücrelerin tıkanıklığı nedeniyle meydana gelir. Bu
durumlarda, sinüslerin içinde, uzun müddetli, sık tekrarlayan bir havalanma ve boşalma (temizleme) sorunu
vardır.
Kronik Sinüzit Bulguları Nelerdir ?
Hastalarda rastlanan en değerli bulgu; geceleri şiddeti artan burun tıkanıklığıdır. Bu yüzden hastalar
çabucak her muayenede burun mukozası için çok ziyanlı ve alışkanlık meydana getiren burun damlalarını
uzun müddettir kullandıklarını söylerler.
Göz etrafında ve alın hizasında kuvvetli olmayan sinsi baş ağrısı vardır.
Geniz akıntısı da denen postnazal akıntı boğazda yanma, ağrı, gıcık hissi, ses kısıklığı ve öksürüğe
neden olur. Bu enfeksiyonun aşağıya gerçek yayıldığını gösterir.
Kronik Sinüzitlerde Teşhis Ve Tedavi
Klasik radyolojik tetkikler kıymetini kaybetmiştir. Günümüzde sinüs hastalıkları ile ilgili en muteber bilgiler
bilgisayarlı sinüs tomografisi ile elde edilmektedir. Teşhise yardımcı olan ve uygulanırken hastaya acı
vermeyen bir sistemdir.
Teşhis edilen her kronik sinüzitle evvel medikal (ilaç) tedavi denenmelidir.
Sinüs mukozası kemik üzerinden beslenir. Kemik kanlanması başka yumuşak dokulara oranla daha
zordur. Bu nedenle uzun müddetli (10-15 gün) antibiyotik tedavisi uygulanır.
Buğu yapmanın,sinüslerdeki sıvıyı sulandıracak ve daha rahat atmasını sağlayacak ilaçların faydası
vardır.
Böyle kombine bir tedaviden sonra hasta tekrar denetim edilir. Hastanın şikayetleri geçmemişse, burada
endoskopik sistemler ortaya çıkar.
İlk yapılacak, hekimler için çok kıymetli ve çok değerli olan ”DİAGNOSTİK” yani teşhis amaçlı
endoskopidir. Böylelikle sinüzitin devam ettiğini ve bu duruma yol açabilecek anatomik değişiklikleri ortaya
koyarlar.
Burun kemiği eğriliği ve burun etlerindeki büyüme sinüzit nedenlerinin başında gelir.
Alerjik tepkiler ve diş enfeksiyonları kesinlikle tedavi edilmelidir.
Düne kadar sinüs fizyolojisinin tam bilinmemesi ve sinüs anatomisinin tanınmamasından ötürü uzun
yıllar boyunca kronik sinüzit tedavisinde çok başarılı olunamamıştır.
Halk ortasında kesin tedavisi olmadığı söylenen kronik sinüzit artık “TEDAVİSİ İMKANSIZ DEĞİLDİR”.
Sinüs kanallarındaki ve burun boşluklarındaki daralma ve tıkanıklıklar günümüzde “ENDOSKOPİK
YÖNTEMLE” ortadan kaldırılarak fizyolojiye uygun sinüs havalanması ve direnajı sağlanıyor, dolayısıyla
kronik sinüzitin tedavisinde muvaffakiyet elde ediliyor.
Eski prosedürler fizyolojik olmamalarından ötürü bütün değerini yitirmiştir.
Komplikasyonlar
Tedavi edilmeyen hadiseler periorbital (göz çevresi) komplikasyonlar denilen bir risk taşır. Bu durum
gözlerin şişmesine, büsbütün kapanmasına ve görme bozukluklarına yol açabilir. Sinüslerin beyne yakın
organlar olması nedeniyle beyin iltihaplarına kadar gidebilecek riskleri vardır. Bu tıp önemli sorunlarla
karşılaşmamak için kronik sinüzitlerin kesinlikle tedavi edilmesi gerekir.
İyi nefes almayı ve mukus akışını engelleyen yapısal burun bozuklukları sinüzit tehlikesi doğurabilir.
Sinüzit , sinüslerin enfeksiyonu yahut enflamasyonu formunda kendini gösterir. Bir akut sinüzit olayı,
soğuk algınlığı yahut alerjik bir atak sonucunda burun örtüsünün şişmesi sonucunda fazla miktarda
mukus salgılamasıyla ortaya çıkar.
Zarlar o kadar çok şişebilir ki sinüslerin küçük açıklıkları kapanır. Hava ve mukus burunla sinüsler
ortasında rahat hareket edemezse mukus sinüsler içinde birikir ve basıncın artmasına neden olur. Bu
hangi sinüsün etkilediğine bağlı olarak yüzde yahut alında üzerine basmakla oluşan, gözler ortasında veya
gerisinde yanaklarda ve üst dişlerde ağrıya neden olur. Sinüzit olgularının büyük çoğunluğu tıbbı
tedaviye yanıt verir ve tehlikeli değildir. Bununla birlikte sinüs içindeki bir enfeksiyon hem göze hem de
beyefendisine çok yakındır. Enfeksiyonun göze yahut beyefendisine yayılması çok azdır.
Bununla birlikte enfeksiyonlu sinüslerden akan mukus akciğerler için sağlıklı değildir. Sinüzit, bronşit,
kronik öksürük ve astımı ya azdırır ya da bunların ortaya çıkmasına neden olur ,
Soğuk algınlığı sırasında, burun örtüsü şişer ve burun aktığı vakitte yahut burun sümükle dolu
olduğunda yüzde yanaklarda, alında yada göz etrafında ortaya çıkan baş ağrısı muhtemelen sinüzit
ağrısıdır. , “Sinüs enfeksiyonu buna neden olur. Bir öteki çeşit sinüs baş ağrısı ise uçak inmek üzere
alçaldığı vakit ortaya çıkar. Bu özellikler soğuk algınlığınız yahut etkin alerjiniz varsa besbelli olur.
Maalesef, sinüs başağrısıyla karıştırılabilecek bir çok neden vardır.
Örnek olarak migren ve öbür damar kaynaklı başağrıları yahut gerginlik başağrısı hem alında ve göz
etrafında ağrı oluşturması hem de burun akıntısına da neden olabilmesinden ötürü sinüzit ile
karıştırılabilirler. Lakin bu tip başağrıları tabip müdahalesi olmadan kısa müddette gelip geçer. Doktor
müdahalesi olmadan uzun süren ve lakin antibiyotik tedavisiyle düzelebilen sinüzitten farklıdırlar.
Bununla birlikte ortada sırada gelen bulantı ve kusma neden olan başağrısı daha çok migren baş
ağrısıdır. Ağır, sık ve uzun baş ağrılarının tanısı için kesinlikle doktora başvurulmalıdır.
Sinüs sorunları ile başta alerjisi olanlar olmak üzere birçok kişinin karşılaşabilir,”İyi nefes almayı ve
mukus akışını engelleyecek yapısal burun bozuklukları olanlar, bilhassa kırık bir burun yahut burun
delikleri ortasında burnu sağ ve sol olmak üzere ikiye bölen kıkırdak bir yapısı bulunanlar sinüzit tehlikesi
ile karşı karşıyadır. Ayrıyeten okul öğretmenleri ve sıhhat işçisi üzere sık sık enfeksiyona maruz kalanlar
ile sigara içenler de sinüzit tehlikesi yaşayanlardır“
