1-Çocuklarda kalp hastalığı daha çok kaç yaşlarında görülür?
Çocuklarda kalp hastalığının sebepleri, belirtileri ve ortaya çıkma vakitleri erişkin kalp hastalıklarından farklıdır. Çocuk yaş kümesinde kalp hastalıklarını temel olarak “doğumsal” ve “kazanılmış yada doğumsal olmayan” biçiminde iki büyük kümede kıymetlendirilebilir. Daha detaylı bir sınıflama yapılmak istenirse; Çocukluk çağında kalp hastalıkları; doğumsal yapısal kalp hastalıkları, edinilmiş kalp hastalıkları, romatizmal kalp hastalıkları, ritim bozuklukları ile alakalı kalp hastalıkları, kalp kas yahut zarlarının hastalıkları, kalp yetersizliği , yüksek kan basıncı gibi çok sayıda farklı kümeler içermektedir. Bu nedenle altta yatan sebep ile bağlı olarak hastalığın ortaya çıkma ve teşhis edilme vakti değişmektedir. Örneğin Doğumsal yapısal kalp hastalıklarının birçok fizik muayene ve gelişmiş teşhis araçları sayesinde yenidoğan periyodu, süt çocukluğu devri üzere ömrün erken periyotlarında teşhis edilebilirken bir kısmı ise sessiz kalmakta ve hayatın daha ileri devirlerinde farklı bulgularla ortaya çıkabilmektedir. İnfeksiyon etkenlerinin indirekt olarak tetik çektiği romatizmal kalp hastalıkları ise sıklıkla 5 ile 15 yaş ortası çocukluklarda ortaya çıkmaktadır. Kalp ritim bozuklukları doğumsal yahut edinsel nedenlerle olabilmekte çocukluk çağının farklı devirlerinde görülebilmektedir. Erişkinlerde sık rastlanan koroner arterlerin daralması ve tıkanması ile ortaya çıkan tablolar çocukluk çağında ailesel hiperkolesterolemi olmadığı sürece hayli az rastlanmaktadır.
2-Çocuğunun kalp hastası olduğu nasıl anlaşılır? Daha çok hangi belirtiler görülür?
Çocukluk çağında kalp hastalıklarının belirtileri yaşla bağlantılı olarak değişmektedir. Yenidoğan periyodu ve süt çocukluğunda morarma, beslenmede zorluk, kilo alamama ve gelişme yetersizliği, bebeğin beslenme üzere efor harcadığı durumlarda terleme ön planda görülür. Nefes alıp vermede zorluk ve sık nefes alıp verme tekrar bu periyotta kalp hastalığının belirtisi olabilmektedir. İlerleyen yaşlarda sık teneffüs yolu enfeksiyonları ve çabuk yorulma başta gelen belirtilerdir. Okul çocuğu ve adölasan devirde bayılma, göğüs ağrısı, çarpıntı, eklemlerde ağrı ve şişlik, spor yaparken yahut günlük aktiviteleri yaparken efor sırasında ortaya çıkan çabuk yorulma ve nefes açlığı görülebilmektedir. Bu cins şikayetler sonrası yapılan fizik muayene sonrasında tanısal gelişmiş testle ile kalp hastalığı tanısı doğrulanabilir. Ülkemizde de yaygın olarak kullanılan tanısal testlerin başında EKG ile ritim değerlendrimesi Ekokardiyografi ismi verilen ultrasonografik değerlendrime ile kalbin yapısal ve işlevsel değerlendirmeleri ile yapılır. İleri inceleme gereken kimi durumlarda kalp anjiografisi teşhis ve tedavi gayeli ülkemizde birçok merkezde uygulanabilmektedir. Ayrıyeten unutulmaması gereken bir nokta ise her vakit açıkça izlenebilen belirtiler olmadan sessiz formda ilerleyen kalp hastalıklarının varlığıdır. Bu durumlar için sağlıklı çocukların periyodik izleminde yalnızca çocuk tabibinin muayenesi ile tespit edilen bulgular vardır. Bu hastalar kalp açısından spesifik olarak değerlendirildiğinde erken devirde kalp hastalığı tespit edilebilmektedir. Anne ve babaların sağlıklı görünseler dahi çocuklarının sağlıklı çocuk muayene takiplerine uyması bu manada kıymetli olmaktadır.
3-Ülkemizde çocuklarda en çok hangi kalp hastalıklarına rastlanıyor?
Ülkemizde çocukluk çağında gerek doğumsal gerek edinilmiş sebeplerle ortaya çıkmış olsun dünya tıp literatüründe tanımlanmış tüm kalp hastalıklarına değişik sıklıkta rastlanabilmektedir. Ayrıyeten ülkemizde gelişmiş teşhis metodları ve tedavi formülleri ile tüm çocukluk çağı kalp hastalıklarının teşhis ve tedavisi yapılabilmektedir. Bu hastalıklara hastalığın tipine nazaran ilaç tedavisi yahut gerektiğinde kalp anjiografi ve çeşitli operasyonlar ile müdahalesi yapılmakta tedavisi sağlanabilmektedir. Uygun teşhis ve tedavi ile daha evvel sıklıkla karşılaşılan kalp hastalıkları kaynaklı akciğer kan basıncı yüksekliği üzere olumsuz sonuçlara artık daha az rastlanmaktadır. İnfeksiyon etkenlerinin uygun tedavisi ile kalp kapaklarının romatizmal hastalığı ve kalp yetersizliği tablolarına da artık daha az rastlanmaktadır. Bu nedenle çocuklarda kalp hastalığının erken teşhis ve tedavisinin kıymeti ortaya çıkmaktadır. Şayet bu hastalar erken teşhis ile uygun tedavi edilirlerse hayati kıymete sahip bir çok komplikasyon engelenebilmektedir.
4-Anne babası kalp hastası olan her çocuk kalp hastası adayı mıdır?
Anne ve babada doğumsal kalp hastalığı olduğunda yahut ailede kalıtsal hastalık hikayesi olması durumunda çocukların da kalp hastası olma riski normal sıklıktan daha fazla olduğu bilinmektedir. Fakat doğumsal kalp hastalıklarının sebepleri çok faktörlü olup genetik yatkınlık olmadan da kalp hastalıkları sıklıkla görülebilmektedir. Bilhassa aile de genetik hastalıkların varlığında yahut gebeliğe bağlı riskli gebeliklerde erken gebelik devrinden itibaren fetal ekokardiyografi olarak bilinen tanısal kıymetlendirme ile doğum öncesi tarama yapılarak mümkün risk belirlenmekte ve doğumda bebek için uygun hazırlıklar yapılabilmektedir.
