Septum Deviasyonu Nedir?
Burun, yüzün tam orta noktasında bulunan ve odak noktasını oluşturan alandır. Tıp lisanında septumnasale olarak isimlendirilen burun, ortadan ikiye bölünmüş bir tünel üzeredir. Bu iki tünelin en ve uzunluk olarak birbirine yakın nitelikte olması durumunda burun sıhhatinden bahsedebilmekteyiz. Burun orta duvarı tarafından ikiye ayrılan bu iki kısım, ince ve zarımsı bir katmanla kaplıdır. Bu tabakanın art ön ve üst kısımlarında kıkırdak, art alt kısımlarında ise bir kemik duvar bulunmaktadır.
Sağlıklı bir burun, ön giriş deliğindeki darlığın art kısmından itibaren genişlemeye başlamaktadır. Tam olarak bu noktada, girişten çıkışa hakikat burun tünelinde rastgele bir sorun bulunması durumunda, temel ömür işlevimiz olan teneffüs ile ilgili meseleler oluşmaktadır. Burun tünelinden hava geçişinin engellenmesine sebep olan bu durumun en sık rastlanan sebebi olarak karşımıza, burun orta duvarının oluşturduğu çıkıntı ve tümsek çıkmaktadır. Bu çıkıntı ve tümsek, burun boşluğunu ikiye ayıran kıkırdak ve kemikten oluşan, septum ismi verilen yapıda meydana gelmektedir.
Septumun emeli, burun boşluğunu iki eşit yapıya ayırmak ve bu iki hava kanalından sistemli formda teneffüs sürecinin gerçekleştirilmesini sağlamaktır. Septumun bu sistemli ve işlevli yapısında çeşitli sebeplerle meydana gelen eğrilikler ise, septum deviasyonu ismini almaktadır. Septum deviasyonunda, burun orta duvarının orta çizgiden kayması sonucu bir tıkanıklık durumu ortaya çıkmaktadır. Septum deviasyonu, burun kemiği eğriliği olarak da bilinmektedir.
Septum deviasyonu, burun içerisinde sistemli ve dönüşümlü işlev gerçekleştiren hava boşluklarının istikrarının bozulmasına, münasebetiyle teneffüsle ilgili çeşitli sorunlara sebep olmaktadır.
Septum Deviasyonu Neden Olur?
Burun orta duvarı, burunda bulunan başka yapılar ile birlikte anne karnından itibaren gelişmeye başlamakta ve burundaki kıkırdak-kemik gelişimi 18 yaşına kadar sürmektedir. Burun kıkırdak gelişiminin tamamlandığı sürece kadar, bu bölgeye alınan darbeler, darbeler sonucu oluşan travmalar ya da doğuştan burun anatomik yapısıyla ilgili mevcut olan problemler septum deviasyonuna sebep olabilmektedir.
Bu sebepleri sıralarsak;
-Kalıtsal olarak burun kemerinin bulunması
-Kalıtsal olarak burunda ya da burun deliklerinde bulunan asimetri
-Burun bölgesine alınan darbeler sonucu kemikte kayma, travmalara bağlı olarak ise burun biçiminde bozukluklar meydana gelmesi
Septum Deviasyonunun Belirtileri Nelerdir?
-Baş ağrısı; burnun temel işlevi olan soluk alıp verme sürecini gerçekleştirememesi sonucu, sağlıklı bir oksijen alımı gerçekleşemediği için bedende bağ ağrısı ortaya çıkmaktadır.
-Geniz akıntısı; burun orta bölgesinde ortaya çıkan tıkanıklığın bir sonucu olarak, burun bölgesindeki sistemler ziyan görmektedir. Geniz akıntısı, burunda tertipli olarak üretilen sıvının niteliğini ve yoğunluğunu da makûs etkilemekte, bu durumun bir sonucu olarak geniz akıntısı meydana gelmektedir.
-Kronik hale gelen ya da sık yaşanan sinüzit; septum deviasyonunun en bariz belirtilerinden birini oluşturmaktadır. Teneffüsün sağlıklı halde gerçekleştirilememesi sonucu, teneffüs yollarında meydana gelebilen sorunlardan biri de sinüzittir.
-Sıklıkla görülen burun kanamaları; burun orta bölgesindeki tıkanıklığın bir sonucu olarak karşımıza çıkmakta, burun bölgesinin teneffüs fonksiyonunu sağlıklı biçimde yerine getiremediğinin işareti olarak sıklıkla burunda kanamalar meydana gelmektedir.
-Burun tünellerinde tıkanıklık hali; daha çok tek kanallı tıkanıklık durumu ve tıkanıklığa bağlı olarak oluşan akıntı hali kelam bahsidir.
Septum Deviasyonunda Ameliyat Gerektiren Durumlar
Septum deviasyonu, ortalama olarak toplumun %70-80’ne yakın oranında gözlemlenmektedir. Şahısta bulunan hafif nitelikte bir septal deviasyon, kişinin hayatını çok etkilemeyeceği için fark edilmeyebilmektedir. Fakat, septum deviasyonu ileri ya da birkaç bölgede mevcut ise (örneğin S formunda deviasyon), kişinin olağan yaşantısını etkileyebilmekte, teneffüs sorunlarıyla birlikte önemli sıhhat sıkıntılarına sebep olabilmektedir.
Konfor ve efor kaybı; septum deviasyonu bulunan şahıslar, bilhassa gece uykusu sırasında ağız yoluyla teneffüs yapmakta ve buna bağlı olarak ağız kuruluğu yaşamaktadırlar. Bu durum aslında burun temel işlevi olan havayı temizleme ve beden sıcaklığına nazaran dengeleme vazifelerinin gerçekleştirilememesi manasına gelmektedir. Hasebiyle akciğerlere ağız yoluyla alınan hava gitmekte, bu durum akciğerlerin teneffüs için daha çok efor sarf etmesine sebep olmaktadır. ;
Performans kaybı ve sıhhat sıkıntıları; teneffüs, bedende bütün sistemin sağlıklı halde işlemesini sağlayan oksijenin alınması için temel işlevdir. Sağlıklı teneffüs, sağlıklı bir beden sistemi işleyişi için temel noktayı oluşturmaktadır. Bu doğrultuda, septum deviasyonu şahısta, genel bir yorgunluk hali ve devam eden baş ağrıları üzere belirtiler gösterebilmektedir. Genel yorgunluk hali ve devam eden baş ağrıları, şahısta performans kaybını kaçınılmaz kılmaktadır.