Timpanoplasti ameliyatı nedir?
Kronik orta kulak sorunlarında uygulanan “Timpanoplasti” ameliyatı teknik olarak orta kulakta ve mastoid kemik içindeki iltihabın temizlenmesi ve kulak zarı ve orta kulaktaki işitme sisteminin onarılması sürecidir.
Ameliyat, mevcut hastalığın boyutlarına nazaran yalnızca kulak zarındaki deliğin onarılması (miringoplasti), zar tamiri ile birlikte orta kulaktaki ses iletimini sağlayan kemikçik sisteminin onarılması (timpanoplasti), mastoid kemik içine ilerlemiş iltihabın temizlenmesi (mastoidektomi) ya da bu ameliyatların kombinasyonu (timpanomastoidektomi) halinde yapılabilmektedir.
Timpanoplasti ameliyatı ne vakit Yapılır?
Problemin kulak zarındaki delik ile hudutlu olduğu durumlarda yalnızca kulağın sudan korunması ile iltihaplanmalar izlenmiyorsa, bariz işitme kaybı yoksa ve vakitle işitmede azalma oluşmuyorsa bu deliğin kapatılmasına yönelik yapılacak ameliyat genel olarak kulağı sudan müdafaa gerekliliğini ortadan kaldırarak hastanın hayat kalitesini artırmaya ve vakit içinde oluşabilecek işitme kaybını önlemeye yönelik olmakta ve hastanın tercihi doğrultusunda yapılmaktadır.
Zarda delik olan kulağın sudan korunmasına ve yahut burun ve sinüs bölgesinde enfeksiyon odağı olmamasına karşın tekrarlayan kulak akıntıları izlenmesi halinde hem hayat kalitesini artırmak hem de işitme kaybının ilerlemesini ve iltihaba bağlı komplikasyonların oluşmasını önlemek hedefi ile zardaki deliğin kapatılması tıbbi bir gerekliliktir. Bariz işitme kaybı olan hastalarda birebir ameliyatta sesi ileten kemikçiklerdeki sorunların de mümkünse düzeltilmesi mümkün değilse çeşitli cerrahi teknikler, kıkırdak, kemik greftler ya da orta kulak protezleri kullanılarak ses iletim sisteminin onarılmalıdır.
Orta kulak ve mastoid kemik içerisinde kolesteatoma ismi verilen ve kemiği eriterek ilerleyen iltihaplı dokunun saptanması durumunda mümkün olan en kısa vakitte ameliyat ile bu iltihabın temizlenmesi gerekir. Kolesteatomalı hastalarda işitme sisteminin korunması yahut onarılması ikinci öncelikte olup asıl maksat yüz felci, iç kulak kaynaklı işitme kaybı ya da baş içi komplikasyonların (menenjit, beyin apsesi vb) oluşmasına fırsat vermeden iltihabın temizlenmesidir.
Ameliyat tekniği;
Ameliyatın tekniğine karar verilirken hastalığın durumu, deliğin zar üzerindeki yeri, kulak kanalının yapısı, ameliyat sırasında mastoid kemiğe müdahale yapılıp yapılmayacağı, cerrahın ve nihayet hastanın tercihleri tesirli olmaktadır.
Ameliyat sırasında orta kulak ve mastoid kemikte, mikroskop altında birbirinden çok farklı cerrahi teknikler uygulanmasına rağmen hasta ve yakınlarının ameliyata dair görebildikleri ciltteki kesi ile hudutlu olduğundan sıklıkla bu mevzuda sorular sorulmaktadır.
Timpanoplasti ameliyatı kulak kanalı içinden, kulak içinden ya da kulak gerisinden yapılan kesiler yolu ile gerçekleştirilebilmektedir. Yalnızca zardaki ufak bir deliği onarmak için kulak kanalı yoluyla ameliyat yapılabilirken zarın orta ve art kısmındaki deliklerde kulak içinden, zarın ön kısmındaki deliklerde ve mastoid kemiğe müdahale gereken durumlarda kulak gerisinden kesi tercih edilmektedir. Bu bahiste ameliyatı yapacak cerrahın tercihi asıl karar verdirici faktördür.
Kulak zarının onarılmasında en sık kullanılan doku temporal kasın kılıfıdır. Bu doku cerrahi alana yakın olduğundan ameliyat sırasında kolaylıkla temin edilebilmektedir. Kulak kanalı önündeki kıkırdağın zarı ya da hazır malzemeler (uygun süreçlerden geçirilmiş, steril beyin zarı kesimleri üzere materyaller) de kullanılabilmektedir.
İşitmeyi ileten kemikçiklerdeki hasar nedeni ile sesin iletimini sağlamaya yönelik bir tamirat yapılması gerektiğinde çeşitli malzemelerden yapılmış protezler, kulak kanalı önündeki kıkırdaktan elde edilen kesimler, orta kulak kemikçiklerinin kendisi üzere pek çok farklı gereç durum ve hal verilerek kullanılabilmektedir.
Ameliyat sonrası
Hastalar çoklukla ameliyat sonrası birinci günde pansumanları yapılarak hastaneden taburcu olabilmektedirler.
Mastoid kemikte müdahale yapılmayan ameliyatlarda çoklukla 15-20 gün sonunda kulak içindeki özel süngerler temizlenmekte ve hastaların kulaklarını sudan müdafaaları ve ameliyat bölgesindeki enfeksiyon ve tepkileri önlemek emeli ile kulak damlaları kullanmaları önerilmektedir. Bu gurupta düzgünleşme 3-4 hafta içinde tamamlanmaktadır. Genel olarak birinci ay içinde gribal enfeksiyonlardan, darbelerden korunmak, uçak seyahati yapmamak gerekir.