Kulak üç kısımda incelenir:
1. Dış Kulak
2. Orta Kulak
3. İç Kulak
(RESİM)
1. DIŞ KULAK:
Kulak kepçesi ve bunun devamında kulak zarına kadar ulaşan kanal kısmıdır. Temel misyonu ses dalgalarının toplanarak kanala ve kulak zarına yöneltilmesidir. Girişten itibaren 3.5-4 cm uzunluğundadır. Girişe yakın kısımda salgı bezleri olup, bu salgı halk ortasında kulak kiri (buşon) olarak bilinir.
Dış kulak yolu hastalıkları sırasında orta çıkan işitme kayıpları geçicidir ve tedavi edilebilir.
2. ORTA KULAK:
Burası içi hava dolu bir odacıktır. Odanın penceresi esnek bir yapı olan kulak zarıdır. Odaya hava girmesini sağlayan kapı ise bir ucu genze uzanan, yani orta kulak boşluğu ile genzi birbirine bağlayan östaki kanalıdır. Östaki borusu yutkunma hareketleriyle açılarak kulağa hava girişini sağlar.
Kulak zarının gerisinde sırasıyla birbirine tutunmuş 3 kemikçik vardır: Zara yapışık durumdaki ÇEKİÇ kemiği, akabinde ÖRS kemiği ve son olarak ÜZENGİ kemiği. Üzengi, bedenimizin anne karnında gelişimi birinci tamamlanan ve en küçük kemiğidir.
Dışarıdan gelen ses dalgası kulak zarını titreştirir. Bu titreşim orta kulaktaki kemikçikler tarafından iç kulağa aktarılır.
Orta kulak hastalıkları sırasında orta çıkan işitme kayıpları ilaçlarla yahut ameliyatlarla büsbütün yahut kısmen tedavi edilebilir.
3. İÇ KULAK:
İç kulak iki kısımdan oluşur: İşitme Merkezi ve İstikrar Merkezi. Bu iki kısım aşikâr noktalarda birbirleriyle ilişkilidir. İç kulak, şakak kemiği (temporal kemik) içine yerleşmiş kanallar (borucuklar) sistemidir ve bu sistem özel bir sıvı ile doludur. İşitme ve istikrar merkezinde algılayıcı hudut uçları bulunur. Yani aslında beyefendisinin devam niteliğinde bir hudut dokusudur. Hudut dokusu, ziyan gördüğünde güzelleşme özelliği az olan bir dokudur.
A. İşitme merkezi: (Salyangoz)
Burası orta kulaktan gelen ses titreşimlerinin titrek tüylü hücreler tarafından algılanıp elektriksek güce çevrildiği ve işitme hududuna aktarıldığı kısımdır. Oluşan elektrik gücü işitme hududu tarafından beyindeki işitme merkezine gönderilir. İç kulak hudut dokusu ziyan gördüğünde işitme kayıpları çoklukla kalıcı olur. (çok erken fark edilen kayıplar bazen ilaç tedavisi ile düzeltilebilmektedir)
İç kulak hasarı sonucunda işitme kaybı ve çınlama (uğultu yahut tiz ses şeklinde) ortaya çıkar.
Kalıcı işitme kayıpları bazen dışarıdan yerleştirilen, bazen de ameliyatla iç kulağa yerleştirilen (koklear implant / biyonik kulak) işitme aygıtları ile düzeltilebilmektedir.
B.Denge Merkezi: (Labirent)
Burası iki tane istikrar odacığı ve üç tane yarım daire kanaldan oluşmuş, içi sıvı dolu kapalı bir borucuklar sistemidir. İki ayak üstünde istikrarda durabilmemiz ve değişen hareketler sırasında oluşan yeni pozisyonlara süratle ahenk sağlayabilmemiz bu merkez tarafından sağlanır. Her iki kulak istikrar merkezi hareket sırasında birbirine nazaran simetrik hareket eder.
İstikrar merkezi uyarıldığında yahut bir hasara uğradığında, VERTİGO denilen baş dönmesi ortaya çıkar. Vertigo, kişinin kendisinin yahut etrafının döndüğünü zannettiği (rotasyonel) bir baş dönmesidir. Bazen çok hafif, bazen de bulantı, kusma ve soğuk terlemenin eşlik ettiği şiddetli bir atak formunda olabilir. Yani vertigo bir hastalık değil, bir belirtidir ve sorunun iç kulakta olduğunu gösterir. Vertigo bazen zaten, bazen, kimi ilaçların yardımıyla, bazen başa kimi hareketler (manevra) yaptırılarak, bazen de ameliyatla güzelleşebilir. İç kulakta oluşan hasar kalıcı da olsa, öteki kulaktaki istikrar merkezinin vakitle vazifesi üstlenmesiyle ekseriyetle büsbütün güzelleşir. Şayet hasar her iki istikrar merkezinde olursa kalıcı istikrar problemleri yaşanır.
2 dakika okuma süresi