Bruksizm, geceleri ve gün içerisinde dişleri istemsiz olarak sıkmak ve gıcırdatmaktır.
Bruksizmi olan hastalarımız çoklukla baş ve kulak ağrısından, boyun ağrısından, dişlerindeki aşınmadan şikayetçi olurlar. Bruksizm, uyku apnesi üzere uyku hastalıklarına yakalanma sıklığını artıran bir durumdur. Dişlerini istemsiz olarak sıkan hastalarımızda, diş ve dişeti hastalıkları görülme sıklığında artış olur, çene eklem rahatsızlıkları artar ve çene eklemi erken deforme olabilir. Çenemizi açmaya yarayan “masseter kasının” büyümesine bağlı yanaklarda şişlikler olabilir.
Yaşam şartlarındaki zahmetlerin artması, insanları daha çok rekabetçi ve agresif olmaya itmektedir. İnsanlardaki gerilim faktörünün artması ve anksiyete denilen kaygı halinin yansıması, istemsiz diş sıkma halinde olabilir.
Özellikle geceleri istemsiz dış sıkması olan hastaların değerli bir kısmında, ailede bruksizm hikayesi mevcuttur. Uyku apnesi, reflü, demans, Parkinson ve gece terörü üzere hastalıklarda istemsiz diş sıkma daha sık görülür. Sigara, alkol ve kafein alışkanlığı ve birtakım ilaçlar (antidepresanlar özellikle), bruksizm riskini artırır.
İstemsiz diş sıkması olan hastalarda, muvaffakiyet ile kullanılan tedavi yollarından bir tanesi de “botoks” cins. Çenemizi açmamıza ve kapamamıza yardımcı olan “masseter kasına” ve “temporal kasa” yılda 3-4 sefer botoks uygulanarak, bu kaslardaki çok büyüme azaltılıp, çene sıkma kuvveti olağan hale getirilebilir.
Bu süreç yaklaşık 10-15 dakika ortası sürmektedir. Poliklinik kaidelerinde yapılmaktadır. Enjeksiyon bölgesine uygulanan topikal anestezi ve buz sonrası sürece başlanır.
İşlemin birinci sonuçları bir hafta sonrası görülmeye başlar ve yaklaşık 4 ay sonra kas kuvveti olağana gelir.
İstemsiz diş sıkmaya bağlı masseter kasında çok büyüme olup, yüz halimiz “kare yüz” denilen hale gelebilir. Kare yüz, daha yaşlı, daha ağır ve daha sonlu bir yüz sözü oluşturur. Tekrarlayan botokslar ile “kare yüz” sözü, masseter kasındaki büyümenin gerilemesine bağlı kaybolur ve yüzümüz “ters üçgen” yüz görümüne sahip olur. Karşıt üçgen yüz sözü daha genç ve daha canlı görünmemizi sağlar.
Botoks dışı tedavi prosedürlerinin başında, hastanın alışkanlıklarını düzenlemesini isteriz. Sigarayı bırakması, alkol kullanımının azaltılması, kafein alımının sınırlanması, sakız çiğnememesi, sert yiyecekler tüketmemesi üzere. Bilhassa yiyeceklerini, ön kesici dişleri kullanmadan, el ile yahut bıçak ile küçük kesimlere ayırarak yemesi önerilir. Sandviç üzere, ön dişleri kullandığı ve koparma hareketi yaptığı besinleri tüketmemesi önerilir.
Diğer bir tedavi, gece plaklarıdır. Hasta gece yatmadan alt ve üst dişlerine bu plakları taktıktan sonra yatar. Diş sıkma esnasında çeneye binen kuvvet azaltılır.
