BENIGN PAROKSİSMAL POZİSYONEL VERTİGO ( BPPV )
Bu hastalık isminden da anlaşılacağı üzere başın hareketleri ile birlikte ani ortaya çıkan şiddetli baş dönmesi ile karakterizedir. Hastalar çoklukla eğilip kalktıklarında, ya da yatakta sağdan sola, soldan sağa döndüklerinde birden başlayan ve yaklaşık 30-40 saniye kadar süren çok şiddetli baş dönmesinden yakınırlar. Birinci ortaya çıktığında hasta için çok korkutucudur. Hastalar kalp krizi geçirdiklerini ve öleceklerini düşünürler.
BPPV NEDEN OLUR?
Hastalığın altında yatan sebep iç kulaktaki istikrar organının sakkül kısmında yer alan otokonilerin (halk ortasında istikrar kristalleri olarak bilinmektedir) yerlerinden koparak yarım daire kanalları içerisine düşmeleridir. Kristaller hangi yarım daire kanalı içerisine düşmüşse başın o eksendeki hareketlerinde şiddetli baş dönmesi ortaya çıkar. En sık etkilenen kanal art yarım daire kanalıdır.
BPPV KİMLERDE GÖRÜLÜR?
BPPV her yaş gurubunda görülebilmekle birlikte yaşlı şahıslarda daha sık görülür. 65 yaşın üstündeki şahıslarda en sık baş dönmesi nedenidir.
BPPV de TANI
BPPV de Teşhis hastalara spesifik konumların verildiği pozisyonel testler uygulanarak konulur. Bunlardan en sık uygulananı Dix Hall-Pike testidir. Bu testte hasta evvel bir sedyeye oturtulur. Başı sağa çevirilir. Sonra baş bu durumu koruyacak formda süratle yatırılarak baş bir ölçü sedyeden sarkıtılır. Bu ortada hekim hastanın göz hareketlerini Frenzel Gözlüğü ya da videonistagmografi ile takip ederek nistagmus ismi verilen spesifik göz hareketlerinin ortaya çıkıp çıkmadığını denetim eder. Sonra hasta tekrar oturur duruma getirilir ve baş karşı tarafa çevirilerek test tekrar edilir. Hasta olan kulak tarafında konumla birlikte nistagmus (sıçrayıcı nitelikte süratli göz hareketleri) ortaya çıkar.
BPPV DE TEDAVİ
Hastalık birçok vakit resen kısa müddette geçer. Fakat kimi hastalarda bizatihi düzgünleşme olmaz. Bu hastaların tabip tarafından kıymetlendirilmesi gerekir. BPPV de en sık uygulanan tedavi repozisyon hareketleri yani kristallerin tekrar orjinal yerine gönderildiği hareketlerdir. Epley Hareketi posterior (arka ) yarım daire kanalı BPPV sinde en sık kullanılan harekettir. Lateral (yan) yarım daire kanalı BPPV sinde ise sıklıkla Barbekü Hareketi kullanılır. Bu hareketler bir seferde %80-90 oranında hastalığın düzelmesini sağlar. Bazen ikinci ya da üçüncü manevrayı yapmak gerekir ve bu sayede hastaların % 90 nında düzelme sağlanır. Başarısız olunan hastalarda habituasyon idmanları uygulanarak sorun büyük oranda çözümlenir. Hayli nadiren tüm tedavilere karşın hastalarda düzelme olmayabilir. Bu durumda cerrahi tedaviler gündeme gelir. Cerrahi olarak hastalıklı yarım daire kanalı kapatılabilinir ya da hastalıklı taraftaki istikrar sonu kesilebilir.
Epley Hareketi (Sağ Kulak):
BPPV TEKRARLAR MI?
BPPV tekrarlayabilen bir hastalıktır. Hastaların birinci yıl içinde1/3 ünde, birinci 5 yıl içerisinde ise en az yarısında tekrar BPPV atağı görülmektedir. Lakin bu korkulacak bir durum değildir. Çoklukla birinci hastalıkta olduğu üzere düzeltici hareketlerle tedavi edilir.