Boyun ağrısı günlük hayatta en çok görülen tıbbi sorunlardandır. En sık karşılaşılan boyun ağrısı mekanik boyun ağrısıdır. Baş, omuz ve kol ağrısı da bu ağrıya eşlik edebilir. Sıklıkla duruş-oturuş bozukluğu, travma ve incitme üzere sebeplerden kaynaklanır. Masa başı işlerde çalışanların birçok bilhassa bu tip boyun ağrısından şikayetçidir. Otururken öne eğilerek çalışmak, uzun müddet boynu eğik formda sabit tutarak kitap okumak, el işi yapmak, bilgisayar-tablet vs. kullanmak, otomobil sürmek; yatarak televizyon izlemek, çok spor ve boyun anatomisine uygun olmayan yastık seçimi üzere nedenlerle mekanik ağrılar ortaya çıkabilir. Konut işleri sırasında boyun üst ya da öne hakikat sabitlenmiş halde iş görmek birden fazla kere mesken hanımlarında boyun ağrılarına yol açar. Perde asmak ya da elde bulaşık yıkamak üzere boynun belirli bir konumda uzun mühlet tutulduğu ve zorlandığı konut işleri önde gelen sebeplerdendir. Ağrı kesici ve kas gevşetici ilaçlar bu tip ağrıların tedavisinde kullanılır. Çeşitli antrenmanlar ve ağrıya neden olan berbat duruşun düzeltilmesi genel olarak uygulanan tedavi usulleridir.
Boyun ağrısına neden olan hastalıklar ve sebepleri ortasında başta mekanik boyun ağrısı olmak üzere kaygı-stres, travmalardan kaynaklanan boyun ağrısı, boyun fıtığı, kireçlenme-dar kanal, romatizmal hastalıklar (fibromiyalji vs.) ile boyun omurlarını ve etrafındaki dokuları tutan enfeksiyon ve/veya tümöral hastalıklar görülmektedir. Travma nedenli instabilitesi olan olgular, ilerleyici nörolojik defisiti (güç kaybı, hissizlik) olan boyun fıtığı (servikal disk hernisi) kireçlenme-kanal daralması (servikal spinal stenoz) ve omuriliğe baskı yapan tümörlere cerrahi uygulanırken öbür ağrı etkenlerine ilaç ve fizik tedavi kâfi gelmektedir.
Bir hastaya beyin ve hudut cerrahisi uzmanı tarafından boyun fıtığı tanısı konurken öncelikle üç ana konu kıymetlendirilir. Hastanın şikâyetlerinin (boyun ve kola yayılan ağrı) hali, şiddeti, vakti; nörolojik muayene bulguları (kuvvet kaybı ve uyuşukluk) ve radyolojik inceleme (servikal vertebra MRG). Bu üç kriterdeki bulgular tam olarak örtüştüğü takdirde boyun fıtığı tanısı konur.
Bilinmesi gerekenleri başında şunlar gelir: Tek başına boyun MR’ı ile boyun fıtığı tanısı konulmaz. Her boyun ağrısı boyun fıtığı değildir. Her boyun fıtığının tedavisi de ameliyat değildir.
Boyun fıtığı tanısı alan hastaların büyük bir kısmı ameliyat dışı tedavilerle güzelleşirler. Steroid olmayan antienflamatuar denen ağrı kesici ilaçlarla ağrının denetimi, boyunluk kullanımı ve uygun fizik tedavi prosedürleri ekseriyetle yarar sağlar.
Şiddetli bir kol ağrısına eşlik eden ellerde yahut kollardaki güçsüzlük durumunda bunu açıklayan önemli bir hudut yahut omurilik basısı MR görüntülemesi ile gösterilebiliyorsa hastaya cerrahi tedavi önerilmelidir.
Nörolojik bulguların her geçen gün daha berbata giden bir hasta profili vardır ki, bu hastalarda ameliyat dışı formüllerle vakit kaybı olurken, geri dönüşsüz hudut hasarı oluşması en istenmeyen durumdur. Bu hastaların oyalanmadan ameliyat olması önerilir. Bir küme boyun fıtığı hastasında ise kuvvet kaybı olmaksızın şiddetli boyun ve kol ağrısı mevcuttur ve hiçbir ameliyat dışı tedavi ile rahatlamaları mümkün olmamaktadır. Ağrıya bağlı günlük ömür kalitesi ileri derecede bozulmuştur. Bu hastalarda da boyun fıtığı ameliyatı ile ağrı süratle ortadan kalkar ve rutin yaşama problemsiz dönülmesini sağlar.
Cerrahi gerektiren boyun fıtıklarında, ameliyatlar günümüzde, mikrocerrahi olarak, önden yahut geriden olmak üzere iki biçimde yapılmaktadır. Daha çok önden yapılan boyun fıtığı ameliyatlarında, yemek ve soluk borusu ile şah damarı ortasında inançlı bir alandan disk arası ulaşılır ve oradaki disk boşaltılmaya başlanarak, omuriliğin ve sonların rahatladığı görülene kadar temizlenir. Böylelikle ağrı ve kuvvetsizliğe neden olan bası ortadan kaldırılmış olunur. Akabinde uzun periyotta kifoz oluşmasını engellemek için ortaya ya kafes denilen kemik aşı ya da disk protezi denilen yapay protezler yerleştirilir. Geriden yapılan ameliyatlarda ise kireçlemenin ve daralmanın ön planda olduğu kalınlaşmış bağ dokular ve fıtıklaşmalar temizlenebilir. Cerrahi tekniğe hastanın bulgularına ya da diskin nereden baskı yaptığına nazaran karar verilir. Ameliyat sonrası hasta tıpkı gün ayağa kaldırılabilir. Hastanede kalış mühleti genelde bir gündür. Çoğunlukla Hastanın ağrıları süratle geçer, kuvveti düzelir. Uyuşukluk biraz daha geç düzelme gösterir. Çok gecikmiş olgularda büsbütün düzelmeyebilir. Önden yapılan ameliyatlarda birinci 1-2 gün boğaz ağrısı yahut yutkunurken ağrı görülebilir. Ameliyat sonrası omurlar ortası füzyon yapılan hastalara 3-4 hafta boyunluk kullanması önerilir.