Bebeklerde İşitme

Yeni doğan ve süt çocukluğu periyodunda, işitme ve konuşmanın gelişimi, toplumda ileri yaş sağlıklı bireyleri için çok kıymetlidir.
Yeni doğanda (0-6 ay):
Ani ortaya çıkan yüksek seslere reaksiyon verir (hareket etme, zıplama, ağlama).
Gürültüde uyanır.
Sesleri özgür olarak taklit eder.
Ses ile sakinleşir.
Sesin geldiği tarafa yanlışsız başını çevirir.
6-12 ay ortasında:
Sorulduğunda tanıdığı bir kişiyi ya da nesneyi gösterebilir.
Ağlamaya başlar.
12 aylık olduğunda:
“el salla” üzere kolay sözleri anlar.
Süt çocukluğu devrinde (13 ay-2 yaş):
Yumuşak bir sesle çağrıldığında dahi birinci davete bakar.
Etraftaki seslere reaksiyon gösterir.
Sesin nereden geldiğini anlar.
18 aylık olduğunda:
Tanıdık bireyler ve nesneler için kolay birkaç sözcük kullanmaya başlar.
Televizyonu olağan sesle dinler ya da daima televizyonun yakınına sarfiyat.
Yaşıtları ile yaklaşık tıpkı lisan gelişimine sahiptir.
Bebeğinizde  işitme kaybı olup olmadığı saptanabilir. Kolay bir kulak muayenesi sonrası işitme testleri uygulanır. Bu gün için iki test formülü vardır: Birincisi iç kulak (koklea) çalışmasını ölçen otoakustik emisyon, ikincisi beyin sapı seviyesinde işitme eşiklerini kesin olarak gösteren BERA (brainstem evoked response audiometry)’dır. Bunlardan otoakustik emisyon yeni doğan devrinden başlayarak kullanılabilen, kısa müddette sonuç veren, bebeğe hiçbir rahatsızlık vermeyen bir testtir. İşitme ölçümündeki bedeli BERA’ya oranla daha düşük olduğundan tarama testi olarak da kullanılır. Bebeklerde BERA testi genel anestezi altında yapılır. Fakat işitme kaybından önemli halde kuşkulanıldığında, seçilecek test BERA’dır. Çocuğun gelişimine nazaran, 3 ya da 4 yaşından itibaren oyun odyometrisi yapılabilir. İşitme kaybı açısından riskli durumlar şunlardır: Genetik risk (Ailede bir ya da birkaç bireyde ömrün erken çağlarında ortaya çıkan işitme kaybı varsa), gebelik sırasında (Anne, kızıl ya da soğuk algınlığı üzere viral bir hastalık geçirmişse),  anne alkol kullanmışsa, doğum ve yeni doğan (0-28 gün) devrinde (doğum tartısı 1500 gramdan düşükse), yüz ve başı ilgilendiren bir hal bozukluğu varsa, 5 günden fazla yeni doğan ağır bakım ünitesinde kalmışsa, kan değiştirilmesini gerektirecek seviyede yeni doğan sarılığı geçirmişse, bebeklik ve süt çocukluğu periyodunda (damardan antibiyotik tedavisi almışsa), menenjit geçirmişse, kafata travması geçirmişse (kulağından kan gelmesi koşul değildir), üç aydan uzun müddet kulak akıntısı ile giden kulak enfeksiyonu geçirmişse, nörolojik bozuklukları varsa, lisan gelişimi üstte bahsedilenden geriyse, bebeğinize işitme testi yaptırmakta fayda vardır. 6 aylık olmasına rağmen kapı zili, telefon ya da annesinin daveti üzere çevresel seslere karşılık vermeyen bebeklere BERA yapılmalıdır. 18 aylık olmasına rağmen hiçbir sözcük söylemeyen çocuklara da kulak muayenesi ve işitme testi yapılması uygun olur.
Ülkü şartlarda, okula başlamadan evvel tüm çocuklara işitme testi yapılmalıdır. Bebeklerdeki işitme kaybının nedenleri, iletim tipi (dış ve/veya orta kulak ile ilgili) ve duyusal-sinirsel tip, (yani iç kulak ve/veya işitme hududu ile ilgili olarak) ikiye ayrılır.
İletim tipi kayıpların nedeni; kulak kanalının kulak kir yahut yabancı cisimle kapatılması, kulak zarı delinmeleri, orta kulak boşluğunda sıvı birikmesi , orta kulakta kemikçik zincir devamlılığının bozulması, östaki tüpünün işlev bozukluğudur. İletim tipi kayıplar ilaç tedavisi ya da cerrahi tedavi ile geri dönebilen kayıplardır. Duyusal-sinirsel tipte kayıpların en önde gelen nedeni, iç kulaktaki fonksiyonel bozukluklar ya da doğumsal anomalilerdir. İlaç toksisitesi, geçirilen hastalıklara bağlı iç kulak tipi işitme kayıpları, kırıklara bağlı iç kulak hasarı daha sonra gelir. Duyusal-sinirsel işitme kayıpları kalıcıdır.
İşitme kaybının erken periyotta saptanmasının değeri, bebeklerde işitmenin konuşma gelişmesi için koşul olmasıdır. Zira çocuklar taklit yoluyla öğrenirler ve yanlışsız söylem için de âlâ işitmeye gerek duyarlar. Bebeklik çağındaki işitme kayıplarının bir kısmı (örneğin kulak kirleri), son derece kolaylıkla muayene odasında ortadan kaldırılabilir. Bir kısmı ilaç tedavisi ya da gerekirse cerrahi tedavi ile (örneğin orta kulak boşluğunda sıvı birikimi, ventilasyon tüpü takılarak) düzeltilebilir. Sensorinöral işitme kaybı varlığında ise ekseriyetle tam bir sağırlık kelam konusu değildir, bebeğin kullanabileceği seviyede işitme kapasitesi vardır. Bu durumda, erken devirde işitme aygıtı kullanılması ile konuşmanın olağan gelişimi sağlanır. İşitme kaybının birinci üç yıl içinde fark edilmemesi ve işitmenin olağana yükseltilmemesi durumunda konuşma gelişimi için özel eğitim vermek kaidedir. Sinirsel tip işitme kaybı, iki taraflı tam sağırlık derecesinde ise ve iç kulakta yapısal anomali yoksa biyonik kulak (cochlear implant) takılıp eğitilerek, çocuk olağan hatta olağana yakın işitir ve konuşur. Lakin biyonik kulakla alınan sonuçlar, konuşmayı öğrendikten sonra gelişen sağırlıklarda daha yüz güldürücüdür. İşitme testi yaptırmanın hiçbir sakıncası ya da bebeğe ziyanı yoktur. Daha net olarak şöyle söylenilebilir: İşitme testi yaptırmakla hiçbir şey kaybedilmez fakat bebekte işitme kaybı varsa erken teşhis konulmasını sağlar.