Dünyadaki her 4 kişinin 3’ünde ağızda makûs koku şikayeti bildirilmektedir. Yalnızca tertipli diş fırçalamakla ağız kokusu 1/3 oranında azalmaktadır.
Ağız kokusunun (halitozis) nedenleri aşağıdaki 6 ana başlıkta incelemekteyiz.
1 – Ağız ile ilgili nedenler
Bunlar ortasında ağız hijyeni bozukluğu birinci sırayı alır. Dişler ve lisan üzerindeki mikroorganizmalar ile ağızdaki protein artıkları temizlenmezse makûs koku yaparlar. Diş plakları içinde yerleşmiş mikroplar ekseriyetle havasız ortamda üreyebilen mikroplardır. Diş eti iltihapları, yemek artıkları, çok sigara içenlerde ve ağız paklığına değer vermeyenlerde oluşan lisan üzerindeki katman berbat kokunun kaynağı olabilirler. Ağız ve boğaz boşluğundaki öbür nedenler bademcik, geniz eti enfeksiyonlarıdır. Bademcik taşları da makus kokuya neden olabilmektedir. Ağızdaki tükrük salgısının azalması da halitozisi artıran bir neden olabilir.Diş taşı ve plak temizlemeleri ile ağız kokusunda 1/5 oranında azalma izlenmektedir.
2 – Burun ve sinüs hastalıklarıyla ilgili nedenle
Bu kümede en önde gelen neden sinüzitler ve burun iltihaplarıdır. Sinüzitler tedavi edilmediklerinde kronikleşirler ve genize yanlışsız iltihabi makus kokulu akıntının kaynağı olurlar.
3 – Yemek borusu ve mide üzere gastrointestinal sistem hastalıkları;
Mide kaynaklı reflü (kaçak) hastalığı, kimi iltihabi mide hastalıkları, yemek borusunda oluşan cepler biriken yemek içeriği nedeniyle ve iltihap nedeniyle halitozise neden olabilir.
4 – Akciğer kaynaklı nedenler
5 – Açlık, diet, oruç tutma, karaciğer, böbrek yetmezlikleri üzere başka nedenler de makus ağız kokusuna neden olurlar.
6 – Beslenmeye bağlı (sarımsak, soğan, kimi balık ve peynir çeşitleri vb) ağız kokusu görülmektedir.
Tedavi Metodları
Tedaviye başlanmadan evvel sebebinin anlaşılması gerekir. KBB uzmanı, diş doktoru ve gastroenteroloji kısımları değerlendimelerini yapmalıdır. Diş çürükleri ve diş eti hastalıkları varsa tedavi edilmelidir. Ağız hijyenine değer verilmelidir. Lisanın üst kısmı diş fırçasıyla nazik bir biçimde haftada birkaç gün fırçalanmalıdır. Reflü varsa ilaç ve davranış tedavileri gereklidir. Enfeksiyon varsa antibiyotikler, gargaralar kullanılmalıdır Kimi gargaralar da (klorheksidin glukonat, setilpiridinyum klorid, benzetonyum klorid, çinko iyonları içerenler gibi) tesirli olabilir.