Dünyadaki her 4 kişinin 3’ünde ağızda makûs koku şikayeti bildirilmektedir. Yalnızca nizamlı diş fırçalamakla ağız kokusu 1/3 oranında azalmaktadır.
Ağız kokusunun (halitozis) nedenleri aşağıdaki 6 ana başlıkta incelemekteyiz.
1 – Ağız ile ilgili nedenler
Bunlar ortasında ağız hijyeni bozukluğu birinci sırayı alır. Dişler ve lisan üzerindeki mikroorganizmalar ile ağızdaki protein artıkları temizlenmezse berbat koku yaparlar. Diş plakları içinde yerleşmiş mikroplar çoklukla havasız ortamda üreyebilen mikroplardır. Diş eti iltihapları, yemek artıkları, çok sigara içenlerde ve ağız paklığına ehemmiyet vermeyenlerde oluşan lisan üzerindeki katman makus kokunun kaynağı olabilirler. Ağız ve boğaz boşluğundaki öteki nedenler bademcik, geniz eti enfeksiyonlarıdır. Bademcik taşları da makus kokuya neden olabilmektedir. Ağızdaki tükrük salgısının azalması da halitozisi artıran bir neden olabilir.Diş taşı ve plak temizlemeleri ile ağız kokusunda 1/5 oranında azalma izlenmektedir.
2 – Burun ve sinüs hastalıklarıyla ilgili nedenle
Bu kümede en önde gelen neden sinüzitler ve burun iltihaplarıdır. Sinüzitler tedavi edilmediklerinde kronikleşirler ve genize hakikat iltihabi makûs kokulu akıntının kaynağı olurlar.
3 – Yemek borusu ve mide üzere gastrointestinal sistem hastalıkları;
Mide kaynaklı reflü (kaçak) hastalığı, birtakım iltihabi mide hastalıkları, yemek borusunda oluşan cepler biriken yemek içeriği nedeniyle ve iltihap nedeniyle halitozise neden olabilir.
4 – Akciğer kaynaklı nedenler
5 – Açlık, diet, oruç tutma, karaciğer, böbrek yetmezlikleri üzere öteki nedenler de makûs ağız kokusuna neden olurlar.
6 – Beslenmeye bağlı (sarımsak, soğan, kimi balık ve peynir çeşitleri vb) ağız kokusu görülmektedir.
Tedavi Metodları
Tedaviye başlanmadan evvel sebebinin anlaşılması gerekir. KBB uzmanı, diş doktoru ve gastroenteroloji kısımları değerlendimelerini yapmalıdır. Diş çürükleri ve diş eti hastalıkları varsa tedavi edilmelidir. Ağız hijyenine kıymet verilmelidir. Lisanın üst kısmı diş fırçasıyla nazik bir halde haftada birkaç gün fırçalanmalıdır. Reflü varsa ilaç ve davranış tedavileri gereklidir. Enfeksiyon varsa antibiyotikler, gargaralar kullanılmalıdır Birtakım gargaralar da (klorheksidin glukonat, setilpiridinyum klorid, benzetonyum klorid, çinko iyonları içerenler gibi) tesirli olabilir.