Tükürük bezleri baş boyun bölgesinde, ağız içinde ve yutakta bulunur 3 çift majör (büyük) tükürük bezi ve çok sayıda minör (küçük) tükrük bezi bulunur. Majör tükürük bezleri birer çift olmak üzere parotis (kulak önü) submandibuler (çenealtı) sublingual (dil altı) tükürük bezleridir. Minör tükürük bezleri ağız içi ve yutakta serpilmiş halde binlerce adet bulunur.
İnsanoğlu günde ortalamüa 1lt tükürük salgılar. Konuşma ve yutkunma için olağan tükürük salgısı kaidedir. Tükürük salgısının artması ve azalmasına bağlı hastalıklar gelişebilir. Bu durumlarda botoxu tedavide kullanabiliyoruz.
Botox, clostridium botulinum denilen bir bakterinin toksinidir. Bu toksin kas hudut kavşağında asetilkolin (Ach) denilen kasın kasılmasını sağlayan unsurun salınmasını maniler. Ach tıpkı birebir vakitte hudut sisteminin sempatik ve parasempatik olan iki işlevsel kısmının parasempatik kısmının çalışmasından sorumludur.Botoxun tükrük bezi hastalıklarında kullanımı 2 maksatlı olarak özetleyebiliriz.
1.ESTETİK
2. FONKSİYONEL
Estetik olarak bazen büyük tükürük bezleri parotis (kulak önü) ve submandibuler (çene altı) bez çok hipertrofiye (büyüme) olarak yüzde kulak önünde ve çene altında şişlik ve kontur bozulmasına neden olabilirler. Bu durumda bez içine yapılan botox enjeksiyoları ile bezler küçültülmekte ve kontur düzenlenmesi sağlanabilmektedir.
Fonksiyonel olarak tükürük bezi çok çalışması ile çok tükrük salgısı (salya) insanları toplumsal ortamlarda rahatsız edebilmektedir. Olağanda tükürük salgısı bazal (temel) ve aktive olmuş biçiminde olur. Hastalığa neden olan çok salgı durumunda bazal salgı ekseriyetle olağan olup aktive salgı (sinirlilik, heyecan, çok çalışma, çok konuşma vs. üzere durumlarda) artmıştır. Burada bazal salgıdan submandibuler ve sublingual bezler sorumlu iken aktive salgıdan parotis bezleri sorumludur.
