Ekokardiyografi
Ekokardiyografi kalbin ultrasonografisi manasına gelmektedir. Ses dalgaları kullanılarak kalbin yapısı (anatomisi), kalbin kasılması (fonksiyonu) ve varsa yapısal anomalileri saptanabilir. Doppler ekokardiyografik inceleme sayesinde de kalp kapakları ve büyük damarlardaki darlıklar ve yeniden kapaklardaki yetmezlikler belirlenebilir.
Eko ağrılı ya da ziyanlı mıdır?
İnançlı, zararsız ve ağrısız bir test olmakla birlikte küçük çocuklar bazen ağlayabilirler. Optimum bir test yapılabilmesi için hastaların yatar durumda yaklaşık yarım saat kadar sakin bir biçimde durması gerekmektedir. Huzursuz ve ağlayan çocukları sakinleştirmek için oyuncaklar, değişik renkli nesneler ve çizgi sinema görüntüleri kullanılmaktadır. Buna karşın sakinleştirilemeyen hastalara ise ağızdan sakinleştirici ilaçlar verilmektedir.
Ne tipte ekokardiyografik incelemeler uygulanabiliyor?
Farklı ekokardiyografik incelemeler yapılabilmektedir. Ekokardiyografik inceleme sırasında M-modu (bir boyutlu), 2 boyutlu, 3 boyutlu görüntüleme, Doppler ve renkli Doppler sistemleri kullanılabilmektedir Bilhassa transtorasik ve transözofagiyal eko sırasında gerek duyulursa kontrast ekokardiyografi uygulanabilir.
Transtorasik eko
Göğüs duvarı üzerinden yapılan ekokardiyografik incelemedir. Bu süreç yaklaşık 30 dakika sürer, ağrısız ve kolay bir yoldur. Üzeri jelle kaplı bir prob göğüs duvarı üzerine yerleştirilerek yapılır. Probdan kalbe gönderilen yüksek frekanslı (ultrasound) dalgaların kalp yapılarına çarparak yansımasından elde edilen ekoların monitora yansıtılmasıyla kalbin hareketli imajı alınır.
Fetal eko
Anne karnındaki doğmamış bebeğin (fetus) kalbinin ekokardiyografi ile incelenmesidir. Jel ile kaplanmış prob annenin karın duvarı üzerine yerleştirilerek yapılır. Çoklukla gebeliğin 16-20. haftalarından sonra yapılır. Anne ya da fetusa rastgele bir ziyanı yoktur.
Rutin bayan doğum denetimlerinde fetusun kalbinde bir sorun olduğunun düşünülmesi, ailede kalp hastalığı hikayesinin (anne, baba ya da kardeşlerde kalp hastalığının olması gibi) olması halinde yapılmaktadır.
Fetal ekokardiyografi sayesinde bebeğin kalp patolojisi evvelden belirlenebilir. Erken müdahale gerektiren bir patoloji saptanması halinde anne karnında iken buna yönelik tedaviler yapılabilmektedir. Doğumdan çabucak sonra tedavi (ilaç, invazif kalp kateterizasyonu ya da ameliyat) gerektirebilecek önemli kalp patolojilerinin saptanması halinde o bahis üzerinde uzmanlaşmış bir merkezde hastanın doğum yapması sağlanarak hem bebek için en güzel koşullar oluşturulabilmekte hem de merkezin çocuk için hazırlıklı olması sağlanabilmektedir. Tedavi bahtının olmadığı ağır ve karmaşık kalp anomalilerinin saptandığı hastalarda erken teşhis konulması halinde gebeliğin sonlandırılması uygun olacağı aileye bildirilmektedir. Ağır kalp anomalilerinin %90’ı fetal ekokardiyografi sayesinde belirlenebilmektedir. Bununla birlikte kalp kapaklarındaki darlıklar, büyük damarlardaki daralmalar (hafif darlıklar), küçük atrial yahut ventriküler septal defektler (küçük delikler) gözden kaçabilir ve belirlenemeyebilir
Transözofageal eko
Özel eko probu yemek borusuna yerleştirilerek çalışma yapılır. Buraya yerleştirilen prob kalbe daha yakın olduğu için göğüs duvarından yapılan ekokardiyografiye nazaran çok daha net imgeler elde edilir. Fakat çocuklarda ekseriyetle derin aneztesi gerektiğinden yapılmadan evvel özel hazırlık gerekir.