SEREBRAL PALSİLİ HASTALARDA TMS TEDAVİSİ

Serebral palsi çocukluk çağında beynin ilerleyici olmayan hasarı sonucu ortaya çıkan çoklukla kol ve bacaklarda işlev kaybına yol açan bir durumdur. Serebral palsi doğum sırasında komplikasyonlara bağlı beyin hasarından kaynaklanabileceği üzere bebeklikde beyni etkileyen hastalıklara bağlı olarak da gelişebilir. Sebep ne olursa olsun ortaya çıkan bulgular iki ana kümeye ayrılır. Bilişsel işlev bozuklukları ve motor işlev bozuklukları. Birincisinde çocuğun zeka, algılama ve konuşması etkilenirken motor bozuklukda hareket işlevleri etkilenir. Bu iki durum bir arada olabileceği üzere farklı başka izole olarak da gözlenebilir. Yani çocuğun zekası olağanken el, kol ve bacaklarında işlev kaybı ortaya çıkabilir. Bu çocuklar yaşıtlarını yaptığı şeyleri yapamazlar (motor gerilik). Aksi durumda çocuğun hareket işlevleri olağanken zekası etkilenebilir. Bu etkilenme hafif olabileceği üzere ağır da olabilir.

Serebral palsinin temel tedavisi rehabilitasyon ve özel eğitimdir. Bu hastalarda bozukluk ilerleyici olmadığından rehabilitasyon en ağır hastalarda bile işe yarayabilir. Bununla birlikte bilhassa zeka kaybı olmayan yada hafif olan serebral palsili hastalarda rehabilitasyona yanıt daha güzeldir. Bu hastaların bir kısmında işlevsel kayıplar da hafif seviyede olabilir. Bununla bir arada hastalar işlevsel kaybın olduğu eli, kolu kullanmama eğilimindedirler. Bilhassa tek tarafını tek elini kullanmayan hastalar vakitle o elini kullanmayı unutmakta ve el beceriksizleşmektedir. Bu hastalarda sorun sağlam olan beyin yarısının hasta olan beyin yarısını baskılamasıdır. O kolunun kullanılmaması bu baskılamayı daha da artırır. Kelam gelimi sağ elini kullanacak çocuk sağ elini maharetsiz kullandığından her şeyi sol elle yapma eğiliminde olacak ve solak olacaktır. Sonunda sağ elini kullanmadığından yada az kullandığından sağ eli-kolu işlevsel olarak olabileceğinden çok daha makus durumda olacaktır.

Son yıllarda inmeli (hemipleji) hastalarda kullanılan yeni ve umut verici bir tedavi serebral palsili hastalar içinde umut verici olmaktadır. Transkraniyel manyetik stimulasyon (TMS) olarak isimlendirilen bu formülde beynin bir kısmı belirli frekanslardaki manyetik alana tabi tutularak uyarılmakta yada baskılanmaktadır. TMS tedavisi bu özelliği sayesinde felçli hastalar, özelikle de tek elini-kolunu kâfi kullanamayan hastalarda tesirli bir halde kullanılmaya başlanmıştır. Bu hususta yapılan araştırmalar olumlu sonuç vermiş ve TMS felçli hastalarda bilimsel olarak onaylanmıştır. TMS tedavisi ile sağlam beyin baskılanmakta ve hastanın kullanmayı unuttuğu hasta elinin işlevleri manalı bir halde arttırılmaktadır. O elinde-kolunda kas gerginliği varsa kas tonusu da azalmakta ve el gevşemektedir. TMS emsal biçimde ayak işlevleri içinde kullanılmaktadır.

TMS bu hastalarda ekseriyetle sağlam olan beden yarısına denk gelen karşı beyin yarımküresine uygulanmaktadır. Her seansta yaklaşık 1200 ikaz verilmekte ve tedavi 20 dakika sürmektedir. Tedavi sırasında hasta rastgele bir acı hissetmez. Yalnızca bir ses duyar. Tedavinin yan tesiri son derece azdır ve epeyce inançlı bir tedavidir.

TMS tedavisi, serebral palsili hastalarda bilhassa bulgular hastanın bir beden yarısına lokalize ise (hemiplejik serebral palsi), yani hasta bir elini kolunu bacağını olağan olarak hareket ettiremiyorsa başarılı bir halde kullanılmakta ve yüz güldürücü sonuçlar alınabilmektedir. Bu yol şimdilik küçük çocuk-bebek hastalarda kullanılmamaktadır.

Başa dön tuşu