Her iki burun pasajını birbirinden ayıran ve septum ismi verilen, ön kısmı kıkırdak art kısmı kemikten oluşan perdenin eğriliklerini düzeltmek hedefi ile yapılan ameliyatlara “septoplasti” ismi verilmektedir. Septum deviasyonu toplumda epey sık karşılaşılan bir sorun olduğu için bu sorunu düzeltmeye yönelik “deviasyon ameliyatları” da en sık yapılan ameliyatlar ortasındadır.
Septoplasti ameliyatı için karar verirken burnun muayene bulguları kadar hastanın şikayetleri ve burundaki tıkanıklığın sıhhat ve hayat kalitesi üzerindeki olumsuz tesirleri göz önüne alınmaktadır.
Burun tıkanıklığı şikâyetinin septum eğriliğine (deviasyon) bağlı oluştuğu saptanan hastalarda cerrahi tedavi dışında alternatif bulunmamaktadır.
Deviasyon Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Burun sırtına yakın olmayan, septumun ön yarısını oluşturan kıkırdak kısmında çok eğilme olmayan ve burnun kemik çatısını da içermeyen eğriliklerde burun deliklerinden yapılan ve 20-30 dakika kadar süren, genellikle eğri kıkırdak ve kemik kısımlarının çıkartılması şeklinde uygulanan standart kapalı teknik septoplasti ameliyatlarıyla başarılı sonuçlar alınabilmektedir. Bu biçimdeki standart ameliyatların çok fazla sayıda yapılıyor olmasının deviasyon ameliyatının genel olarak “basit” bir cerrahi müdahale olduğu biçiminde yanılgılı bir algıya yol açmasına rağmen bulunduğumuz coğrafyadaki genetik özeliklerin de tesiri ile farklı cerrahi yaklaşımlar gerektiren önemli eğriliklerle karşılaşılma sıklığı epeyce fazladır.
Açık Teknik Deviasyon Ameliyatı Ne Vakit Tercih Edilir?
Burun içerisindeki eğikliğin burnun hava pasajının daha dar olan üst kısmında yahut dikey açılanma biçiminde olduğu durumlarda ve septum kıkırdağı ileri derecede deforme olan ya da daha evvel burun ameliyatı geçirmiş hastalarda ise eğri kısımlarda çıkartma süreci yerine tamir yapılması gerektiği için “açık teknik septoplasti ameliyatı” tercih edilmelidir. Bu tıp deviasyon sorunu olan hastalarda standart kapalı ameliyat uygulanması birçok vakit ameliyatın başarısızlıkla sonuçlanmasına neden olduğu üzere hastaların tekrar ameliyat olması durumunda burun içinde tamir için kâfi kıkırdak kalmamış olması nedeni ile sorun yaşanma riski epeyce fazladır.
Burnun dış kemik ve yahut kıkırdak çatısının da eğri olduğu durumlarda ve deviasyona yönelik ameliyat sırasında estetik burun ameliyatı da yapılması planlanan hastalarda birebir halde açık teknik ameliyat tercih edilmektedir. Standart deviasyon ameliyatları KBB uzmanlık eğitiminin kesimi olmasına rağmen açık teknik cerrahilerde başarılı sonuçlar almak birden fazla vakit burun cerrahisi alanında özel eğitim ve deneyim gerektirmektedir.
Günümüzde yalnızca estetik hedefle yapılan ameliyatlarda da sıklıkla tercih edilen “açık teknik” ile burun dış manzarasını değiştirmeden içindeki kıkırdak ve kemik eğriliklerini en ülkü formda ve kalıcı olarak düzeltmek mümkün olabilmektedir. Daha evvel geçirdiği ameliyata bağlı olarak kıkırdak eksikliği yahut biçim bozukluğu olan hastalarda septumda düz ve sağlam bir yapı oluşturmak için kâfi ölçüde kıkırdak olmaması durumunda kulak kepçesi ya da kaburgadan alınan kıkırdak kesimlerinin burunda kullanılması gerekebilmektedir.
Deviasyon Ameliyatında Tampon Kullanılır mı?
Günümüzde geliştirilen ameliyat teknikleri ile deviasyon ve estetik burun ameliyatlarını tamponsuz olarak yapmak mümkün olmakta bu da hastaların ameliyat sonrasındaki konforunda kıymetli katkı sağlamaktadır. Aynı ameliyat sırasında alt burun etlerine tampon kullanılmasını gerektiren endoskopik redüksiyon üzere bir süreç yapılmayan hastalarda deviasyona yönelik ameliyat tamponsuz olarak yapılmaktadır.
Deviasyon Ameliyatı ile Bir arada Burun Estetik Ameliyatı Yapılır mı?
Deviasyon nedeni ile ameliyat olması gereken hastalar birebir vakitte estetik burun ameliyatı olmayı da düşünüyorlarsa en ülkü yaklaşım iki ameliyatın birebir anda yapılması olmaktadır.
Burun Ameliyatı Sonrası Nelere Dikkat Edilmeli?
Deviasyon ameliyatları tercihen genel anestezi altında yapılmakta ve kapalı teknik ile 20-30 dakika açık teknik ile sorunun derecesine ve kulak ya da kaburgadan kıkırdak dokusu alma muhtaçlığı olup olmamasına nazaran 1 ila 2,5 saat civarında sürmektedir. Hastalar ekseriyetle ameliyat günü hastanede kalıp sonraki gün burun paklığı yapılarak taburcu edilmektedir.
Hastaların ameliyat sonrasında 2 ya da 3 defa denetime gelmeleri çoklukla kâfi olmaktadır. Burun içinde mukoza güzelleşmesi tamamlanana kadar 2-3 hafta boyunca oluşan kuruma ve kabuklanma için tuzlu su içeren temizleyici spreyler ve yumuşatıcı damla ya da spreyler kullanılmaktadır.
Estetik maksatlı müdahale yapılmayan ya da dış görünüşü de etkileyecek seviyede kıkırdak eğikliği nedeni ile açık teknik ameliyat uygulanmayan hastalarda ameliyat sonrasında burun dış görünüşünde değişiklik oluşmamakta yüz ve gözler etrafında şişme ya da renk değişikliği olmamaktadır.
Hastaların deviasyon ameliyatı sonrasında 6 hafta boyunca burunlarını darbeden müdafaaları gereklidir. İki hafta sonra darbe riski olmayan spor aktivitelerine 1 ay sonra yüzmeye başlayabilirler. Yalnızca deviasyon ameliyatı olan hastaların kullanılan teknikten bağımsız olarak gözlük takmalarında sakınca yoktur.
Nazal Valv Yetmezliği Nedir, Nasıl Tedavi Edilir?
Burun girişinde orta çizgideki septum ile yan burun duvarlarının birleşme noktalarındaki açı bölgeleri olan nazal valvler burna giren hava akımının en ağır ve süratli olduğu bölgelerdir. Bu bölgelerde çeşitli nedenlerle oluşan ve nazal valv yetmezliği olarak isimlendirilen darlıklar internal (iç) ya da eksternal (dış) olmak üzere iki farklı tipte izlenmektedir.
Internal yetmezlikler çoklukla kıkırdak septumun ön üst kısmında burun sırtına yakın kısmındaki eğiklikler nedeni ile valv bölgesindeki hava pasajının daralmasından kaynaklanmaktadır. Tedavide açık teknik deviasyon ameliyatı ile bu bölgenin ortaya konulması ve eğikliğin düzeltilmesi yanında gereken durumlarda kıkırdak parçalar kullanılarak valv bölgesi hava akışını rahatlatacak formda genişletilebilmektedir.
Eksternal nazal valv yetmezliklerde temel sorun burun kanatlarının nefes alırken içeri çökerek hava pasajını daraltmasıdır. Bu sorun burun kanatları içindeki kıkırdak yapıların yapısal olarak zayıf ya da zıt eğimde olması yahut estetik hedefli ameliyatlar, travmalar, yaşlanma vb nedenlerle zayıflayarak hava akımının yarattığı vakum tesirine dayanamamasından kaynaklanmaktadır. Tedavide bu çökmeyi önlemeye yönelik olarak zayıf bölgelerin kıkırdak kesimlerle desteklenmesi, daralmaya neden olan kıkırdak açısının düzeltilmesi ve dikişler yardımı ile çökmenin engellenmesi üzere teknikler kullanılmaktadır.
