Çok Erken Evre Larenks Kanseri – Gırtlak Kanseri
Çok erken evre larenks kanseri saptandığında hastalık ya ağız içinden yapılan ve kimi vakit lazer üzere ileri teknoloji eseri aygıtların kullanıldığı ameliyatlarla, ya da radyoterapi ile iyileşebilmekte ve hastaların çok büyük kısmı hastalığı atlatabilmektedir. Bu durumda kullanılan cerrahi yöntem larengoskopi işlemi ile uygulanmakta, dokuları kesmek için ya özel olarak geliştirilmiş cerrahi aletler ya dalazer cihazları kullanılmaktadır.
Bu tedavi sırasında hastaları en çok korktukları, kaçındıkları süreç olan trakeotomi (boyun ön kısımda soluk borusuna delik açılması) sürecine de birçok defa gerek kalmamaktadır.
Cerrahi ve radyoterapi usullerinin kendilerine nazaran avantaj ve dezavantajları vardır ve tedavi seçiminde bunlar hastaya ve yakınlarına aktarılır ve seçim birlikte yapılır.
Erken Evre Larenks Kanseri – Gırtlak Kanseri
Erken evre larenks kanseri olan hastalarda yapılacak sonlu bir ameliyat, veya radyoterapi çoğu sefer hastayı hastalıktan kurtaracak ve onun hastalıksız yaşantısını sürdürmesini sağlayacaktır.
Ameliyatlar çok erken evre larenks kanserinde olduğu üzere boyun cildinde kesi olmadan larengoskopi işlemiyle yahut boyun cildine bir kesi yapılarak uygulanmaktadır.
Bu hastalarda açık ameliyat yapılsa bile gırtlağın bir kısmını çıkartmak ekseriyetle kâfi olmakta, ameliyat sırasında trakeotomi (boyun ön kısımda soluk borusuna delik açılması) uygulanmışsa bir mühlet sonra kapatılabilmekte ve hasta eskisi üzere yemek yiyebilmekte, burun ve ağızdan nefes alabilmekte ve konuşabilmektedir.
Gırtlağın ses tellerini bulunduğu bölgenin üzerinde ve altında kalan kısımlarının lenf (akkan) akımı güçlüdür. Bu nedenle bu bölgelerin erken evre tümörlerinde bile boyundaki lenf bezeleri tedavi planı içinde yer almalıdır.
Geç Evre Larenks Kanseri – Gırtlak Kanseri
Geç evre larenks kanseri ile başvuran hastalarda birçok sefer hem ameliyat, hem de radyoterapi yöntemlerinin birlikte kullanılmasıyla hastalığın külliyen yok olması ve hastanın hastalıksız yaşantısını sürdürmesi sağlanabilmektedir.
Bu iki tedavi sisteminden tek başına birinin kullanılması kimi vakit yetersiz kalabilmekte ve hastanın kurtulma talihini azaltmaktadır. Bu iki tedavi formülüne kimi durumlarda kemoterapi (ilaç tedavisi) de eklenebilmektedir.
Hastalığın gırtlak içindeki uzanımına bağlı olarak cerrahi tedavi gırtlağın bir kısmının korunmasına imkan sağlarsa, trakeotomi deliği sonradan kapatılabilmekte ve hasta sesini rahat kullanabilir, burun ve ağızdan nefes alabilir hale gelmektedir. Lakin tümör gırtlakta pek sağlam bölge bırakmamışsa gırtlağın tamamının alınması ve boyun ön kısmına kalıcı bir delik açılması da kelam konusu olabilmektedir.
İyileşme periyodu tamamlandıktan sonra gırtlağı büsbütün alınmış hastalar rahat yiyip içebilir, uzunluğundaki delikten soluk alabilir ve birden fazla sefer ses protezi üzere çeşitli metotlarla konuşabilir hale gelirler.
Geç evre kanserlerde kimi vakit boyun lenf bezelerinde tümör hücrelerinin lenfa damarları vasıtasıyla lenf bezelerine ulaşması ve orada tutunup çoğalmasıyla, bezelerde büyüme olmakta ve tedavi planına uzunluğuna yönelik planlama da eklenmektedir. Uzunluğunda görünürde hastalık sıçraması olmasa bile bu ihtimale karşı boyun bölgelerinin tedavide dikkate alınması ekseriyetle kelam mevzusudur.
Gırtlak ameliyatı sırasında boyun diseksiyonu (boyunun lenf bezelerinin çıkartılması işlemi) veya radyoterapi sırasında boyun lenf bezesi bölgelerinin ışın alanı içine alınması ile hastayı hastalıktan kurtarma, sıhhatine kavuşturma ihtimali artacaktır.
Çok Geç Evre Larenks Kanseri – Gırtlak Kanseri
Çok geç evre larenks kanseri ile kastedilen gırtlağın sağlam kısmının kalmadığı, bazen hastalığın gırtlak dışında uzunluğunun başka yapılarını sardığı yahut kan yoluyla akciğer, beyin üzere uzak organlara sıçradığı durumlardır.
Uzak organlara kan yoluyla yayılımın olmadığı durumlarda gırtlağın alınması ve sonrasında radyoterapi ve kemoterapinin uygulanması pek çok hastada hastalığın atlatılmasını sağlayabilmektedir.
Gırtlağın büsbütün çıkartılması, trakeostomi (boyun ön kısmına soluk borusunun ağızlaştırılması) sürecini gerektirir. Bu durumda ameliyat sonrası kritik devir (genellikle birkaç hafta) sonlandıktan sonra hasta rahat yutabilir, boyun ön kısımdan nefes alabilir hale gelir. Hastaların bir kısmında konuşabilmelerini sağlamak için ses protezi uygulaması süreci gerekli olabilmektedir.
Gırtlağın alınmasının istenmediği durumlarda radyoterapi ve kemoterapinin birlikte uygulanması ile hastalığın geriletilmesi kelam konusu olabilmektedir. Lakin bu uygulama çok ağır ve pek çok risk içeren bir uygulamadır.
Çok geç evre kanserlerde de geç evre tümörlerde olduğu üzere uzunluğunun hastalık sıçraması ihtimaline karşı tedavide dikkate alınması kelam bahsidir.
