Birer tünel halinde olan her iki burun boşluğunun içinde yan taraflara tutunmuş, önden geriye gerçek parmak biçiminde uzanan yapılara burun etleri (konka) denir.(resim) Bunlar üst, orta ve alt burun etleri olmak üzere üç sıra haline üst üste yerleşmişlerdir. Konkaların teneffüs havasını ısıtmak, süzmek, nemlendirmek, koku alma ve her iki burun deliğinin nöbetleşe çalışmasını (nasal siklus) sağlamak üzere pek çok misyonları vardır. Çeşitli nedenlere bağlı olarak bu burun etleri (özellikle alt burun etleri) olağandan büyük olabilir ve nefes almayı güçleştirebilir. (resim) Burun kemik eğriliği (septum deviasyonu) olan hastalarda geniş olan burun deliği tarafındaki alt burun etlerinin ve bazen de orta burun etlerinin olağandan büyük olması (konka hipertrofisi) sık rastlanan bir durumdur. (resim)
Alt burun etleri, içinde ince bir kemik levha olan ve üzeri ağır biçimde kan damarları içeren süngersi bir dokuyla kaplı olan yapılardır. Çeşitli nedenlerle büyümüş olan burun etleri ilaç tedavisi ile küçültülemiyorsa, ameliyatla ufaltmak gerekebilir. Konkaları ufaltmak için pek çok ameliyat usulü vardır: Konkanın büsbütün çıkartılması, kısmen çıkartılması, içindeki kemiğin çıkartılması, kırılarak yan duvara itilmesi, radofrekans ile küçültülmesi gibi…
Konkaların çok az ve özel durumlar dışında büsbütün çıkartılması sakıncalıdır ve günümüzde yapılmamaktadır. Konkaların küçültülmesinde en pratik ve şimdiki sistem “Radyofrekans” uygulamasıdır. Burada konka içerisine elektrod ismi verilen sivri bir metal ile girilerek birkaç noktaya radyoakım uygulanır. Radyoakım, doku içinde denetimi ısı uygulamasıyla hafif bir yanık oluşturur ve içine kan dolarak şişebilecek süngerimsi dokunun büzüşmesini ve sertleşmesini sağlar. Böylelikle konkanın kalıcı olarak ufalması sağlanır. Kullanılan aygıta nazaran bir ile üç seans uygulama yapmak kafidir. Radyofrekans uygulamasının aktifliği çoklukla süreçten 1-2 ay sonra tam olarak ortaya çıkar.
Radyofrekans uygulaması çoklukla septoplasti ameliyatlarına eşlik edecek formda (hasta zati anestezi altındayken) yapılırken, bazen de tek başına yapılabilir. Yalnızca radyofrekans yapılacaksa lokal anestezi altında da (uyutmadan) yapılabilir. Ağrısız ve kısa periyodik bir süreç olup, sonrasında hastanede yatmayı gerektirmez. Ekseriyetle burun tamponu gerektirmez ve kişi birebir gün olağan işine ve günlük hayatına dönebilir.
Radyofrekans süreci sonrasında birinci birkaç gün ödem ve koyu yapışkan akıntı birikimi nedeniyle tıkanmalar olur. Daha sonra 2-3 hafta kadar devam eden ve giderek azalan bir kabuklanma ve kuruma devresi görülebilir. Bu periyotta burunun yıkanarak temizlenmesi ve uygun eserlerle nemlendirilmesi önerilir. Yaklaşık 1 ay içinde yara güzelleşmesi tamamlanır.
ORTA BURUN ETİ BÜYÜMESİ (KONKA BÜLLOSA) NEDİR?
Orta burun etleri içindeki kemik levha bazen hava boşluğu içerir. (Resim olağan ve patolojik) Birebir bir kayısı çekirdeği üzere birbirine yapışık iki kabuk biçimindedir. Orta burun etinin içinde hava olması (orta konka pnömotizasyonu) hiçbir yakınması olmayan bireylerde de %25-40 oranında görülebilmektedir, yani bir hastalık durumu değildir. Lakin orta konka nefes almayı engelleyecek kadar büyükse, sinüs kanallarını kapatarak sinüzite yol açıyorsa yahut burun içinde diğer yerlere temas ederek ağrıya yol açıyorsa (MKBA = Mukosal Kontakt Baş Ağrısı) ameliyatla küçültülmeleri gerekir. Burada ekseriyetle yapılan süreç kayısı çekirdeğine benzeyen iki kabuktan dış yanda olan kısmının kesilerek çıkartılmasıdır. Ameliyat endoskopik olarak, yani ince optik aletlerle burun içine girilerek yapılır. Dikkatli yapıldığında kolay ve problemsiz bir süreçtir. Birtakım durumlarda süreç sonrası kanama, kabuklanma ve koku almada azalma görülebilir.
