Hekimin aileye “çocuğumuzun kalbinde bir üfürüm, ses, hırıltı, hışıltı duyuyorum” formundaki sözünden sonra bu bulgu ailede büyük bir tasaya yol açmaktadır. Üfürüm sıklıkla rastgele bir rahatsızlığı olmayan ve birtakım yaş kümelerinde daha sık olmak üzere çabucak her yaşta duyulabilen bir muayene bulgusudur. Birtakım yaş kümelerinde 5 çocuğun 4’ünde dahi duyulabilmektedir. Bu usul günahsız üfürümler kanın pompalanması esnasında kalbin içindeki doğal yapılardan kaynaklanabilen olağan titreşimlerden oluşmaktadır. Üfürümün şiddeti sıklıkla 1’den 6’ya kadar (1/6, 2/6…..6/6) tabir edilmektedir.
Masum üfürümler kalıcı mıdır?
Masum üfürüm niteliğindeki sesler kimi durumlarda daha da şiddetli duyulabilmekte ve üfürümün şiddeti artmaktadır. Bunlar kansızlık, demir eksikliği, ateş, gribal enfeksiyonlar, üst teneffüs yolu enfeksiyonları, endişe, heyecan, telaş ve tiroid bezine ilişkin birtakım durumlardır. Bu klinik durumlar ortadan kalktığında üfürümün şiddeti azalmakta yahut üfürüm kaybolmaktadır. Yaşa bağlı duyulan saf üfürümler de tekrar vakitle şiddeti azalarak kaybolmaktadır yani kalıcı değildir. Temiz üfürümü olan çocukların başka sistem muayene bulguları da sıklıkla olağandır.
Masum üfürümler çocuğunuza ziyan verir mi?
Masum üfürümler ya da işlevsel üfürümler olarak nitelenen sesler katiyen çocuğunuza ziyan vermez veya kalıcı bir probleme yol açmazlar. Suçsuz üfürümü olan ve çocuk kardiyoloji doktoru tarafından bedellendirilen çocuklar tüm spor ve vücut aktivitelerine katılabilirler rastgele bir kısıtlama kelam konusu değildir. Vakitle sesler zaten kaybolur ve bu durum da çocuk veyahut ailesi tarafından katiyen fark edilemez.
Kalp hastalığına bağlı olarak duyulan patolojik üfürüm nedir?
Kalpte duyulan her üfürüm maalesef günahsız değildir. Kalpteki yapısal patoloji ve bozukluklara bağlı olarak duyulan üfürümlere patolojik üfürüm denir. Birçok nedeni olmakla birlikte sıklıkla kalbin alt ve üst odacıkları ortasındaki duvardaki deliklere ve defektlere bağlı, alt ve üst odalar ortasındaki iki kalp kapakçığına ilişkin problemlerde, kalpten çıkan iki büyük ana damara ilişkin kapak meselelerinde, kalbin içindeki ve dışındaki damarların devamındaki kanal ve darlıklara bağlı duyulabilir. Bu durumlarda patolojiye bağlı olarak kanın suratı artmakta, kan türbülans oluşturmakta daha haşin ve daha net üfürümler ortaya çıkmaktadır. Her vakit yapısal yahut doğumsal patolojilerde değil bazen de çocukluk çağında geçirilen enfeksiyonlar ve birtakım sistemik hastalıklar sonrasında da kalp kapakçık yahut kalp kası hastalıklarına bağlı patolojik üfürümler duyulabilmektedir.
Üfürümün patolojik mi günahsız mu olduğu muayene ile anlaşılabilir mi?
Deneyimli bir aile tabibi yahut çocuk tabibi kalpteki üfürümün saf yahut patolojik olabileceğini fizik muayene bulguları ile saptayabilir. Fakat teşhisin net olarak konulabilmesi ve başlarda soru işareti kalmaması için üfürüm duyulan çocuğun kesinlikle bir çocuk kardiyoloji doktoru tarafından kıymetlendirilmesi gerekmektedir.