Horlama uyku sırasında üst teneffüs yolunu oluşturan burun, yumuşak damak, küçük lisan ve lisan kökü üzere yapıların birlikte yada farklı başka darlıklarından kaynaklanan tatsız rahatsız edici bir gürültü olarak tanımlanabilir. Horlama tedavisinde en kıymetlisi horlamanın bir hastalık olduğunu kabul etmektir..Horlama tedavi edilebilir bir hastalıktır.
Yüksek Sesli Horlama
Önemli bir sıhhat sorununun habercisi olabilir. Horlama teneffüs yollarındaki hava pasajının kâfi açıklıkta olmadığına işaret etmekte olup, epey şiddetli bir horlama dar bir alandan hava geçişinin zorlanarak yapıldığını göstermektedir.
Horlamanın bir hastalık olduğunu kabul etmek tedavi için atılacak olan birinci adımdır. Genel olarak horlayan kişi kendi horlamasından rahatsız olmadığı için doktora tek başına başvurmaz. Horlayan kişi makus bir uyku arkadaşı olduğundan horlayan hastalar bize çoklukla eşleri, birlikte iş seyahatlerine gidip tıpkı odayi paylaşmak zorunda oldukları arkadaşları ve hatta komşuları tarafından getirilirler.Horlama kişinin kendi sıhhatini ve ömrünü riske eden bir hastalık olduğu kadar toplumsal olarakta bir hastalıktır. Horlama konusundaki en kıymetli nokta horlamanın ne vakit sıhhat sorunlarına yol açtığının tespitidir. Şayet uyku sırasında horlayan kişinin nefes durmaları oluyorsa ve bu soluksuz kalınan mühlet 10 saniyeden fazla ise bu durumda uyku apnesi dediğimiz önemli sonuçlar doğurabilecek bir hastalıktan kelam etmemiz gerekir.
Bu hastalık tıkayıcı stilde olan ve genel olarak en sık rastladığımız uyku apnesidir. Yetişkinlerin %10 ile %30’unda horlama görüldüğü iddia edilmektedir. Bu bireylerin birçoklarında horlama kolay horlama ismi verilen önemli sıhhat sorunlarına yol açacak boyutta değildir.
100 şahıstan yaklaşık beşinde şiddetli horlama ile birlikte uykuda nefes durmalarının, münasebetiyle obstrüktif uyku-apnesendromu ismi verilen hastalığın varolduğu öngörülmektedir.
Normal erişkin insanların en az %45′i vakit zaman horlamaktadır. %25′i daima olarak horlamaktadır. Horlama sorunu en sık şişman erkeklerde görülür ve yaşla birlikte her geçen gün artar.
Horlamanın nedeni nedir?
Ağız ve burun ardındaki hava yolunda darlık olduğunda ortaya çıkan gürültü biçiminde ki sese horlama denir. Lisanın gerisi ve yumuşak damak ve küçük lisanın olduğu kısmın genizle birleştiği bölge bizatihi daralabilen bir bölgedir. Bunlar birbirleri üstüne geldiğinde teneffüsle birlikte titreşmekte ve horlama ortaya çıkmaktadır. Horlayan biri aşağıdaki sorunlardan en az birine sahiptir.
Lisan ve boğaz kasları gerginliği azalmıştır. Gevşek kaslar sırt üstü yatınca lisanın boğaz gerisine yanlışsız kaymasına pürüz olamaz. Bu olay alkol yada ilaç alarak gevşemiş birinin uykusunda kas denetiminin kaybolması ile ortaya çıkar. Kimi insanlarda uykunun derin fazında gevşemeye bağlı olarak yeniden horlama görülebilmektedir.
Boğazdaki dokuların çok büyük olması. Büyük bademcik ve geniz eti çocuklarda en sık rastlanan horlama nedenidir. Şişman insanlarda kalın boyun dokusu sebep olarak gösterilir. Kist ve tümörlerde ender olarak bu yolla horlama yapabilmektedir.
Yumuşak damak ve küçük lisanın çok sarkık ve uzun olması boğaza gerçek hava yolunu daraltır. Hava yoluna sarktığı için bir valf üzere horlamaya neden olur.
Burun tıkanıklığı olan kişi havayı almak için genizde çok vakum yaratır. Bu vakum boğazda kollabe olabilen dokuları hava yoluna yanlışsız çeker. Böylece burun açık iken horlamayan şahısta horlama görülmeye başlar. Bu durum neden kimi insanların yalnızca alerjik devirlerde yahut grip, sinüzit olduğu vakitlerde horladığını izah etmektedir. Burun deformasyonları bu tip burun tıkanıklığı nedenleri olarak bilinir. Deviasyon burun orta bölmesinin yan taraflara taşması olarak tanımlanır. Burun içi deformasyonları içinde en sık rastlanılanıdır.
Horlama önemli bir sorun mudur?
Sosyal olarak evet! Bu aile ömründe önemli bir halde tehdit eder. Horlayan kişi alay konusu olur. Ailenin başka bireyleri için uykusuz gecelerin sorumlusu tutulur. Horlayan kişi tatil ve iş seyahatlerinde istenilmeyen oda arkadaşı olur. Tıbbi olarak evet! Kişinin kendine verdiği ziyan daha büyüktür. Dinlenilmeden geçirilen geceler vardır. Çok horlayan bireylerde yüksek tansiyon horlamayan şahıslara nazaran daha sık görülür. Horlamanın en ağır formu “tıkayıcı tipte horlama hastalığıdır.” “Uyku apnesi” diye bilinen bu hastalıkta şiddetli horlama nefessiz kalınan bir devirle kesilmektedir. Bu sırada teneffüs tam durmuştur. 10 saniyenin üzerindeki nefessiz kalma nöbetlerinin bir saat içinde 7 den fazla görülmesi hayatı önemli halde tehdit eder. Bu durumda hekiminizin size bir uyku merkezinde inceleme yapılmasını önerecektir. Apneli (nefesin kesilmesi) hastalarda saatte 30-300 kez tıkanmalara rastlanılmaktadır. Böylece uykuda kan oksijen seviyesi çok oranda düşer. Oksijenin düştüğü bu devirde kalp kanı daha çok pompalamak zorundadır. Bir müddet sonra kalp ritmi bozulurken, yıllar içinde yüksek tansiyon ve kalp büyümesi yerleşir. Tıkayıcı tipte horlama hastalığı olan şahıslar uykularının çok az bir kısmında derin uyku fazına geçebilmektedirler. Derin faz gerçek dinlenme için tek yoldur. Dinlenmeden geçirilen gecenin gündüzü uykulu, yorgun ve verimsiz geçecektir. Otomobil kullanırken yada iş başında uyuklamalar görülecektir.
Horlama tedavi edilebilir mi?
Horlamanın bir çok tipi tedavi edilebilir. Erişkin horlayan şahıslar için aşağıda sıralanan tekliflere uyulmalıdır.
Âlâ bir adele tonusu kazanmak için sportif bir hayat biçimi seçilmeli.
Horlayan bireyler uyku ilaçları, sakinleştirici ve antihistaminik denilen alerji ilaçlarını uykudan evvel almamalı.
Uykudan 4 saat evvel alkol almaktan sakınmalı.
Uykudan 3 saat evvel ağır yemekten sakınmalı.
Çok yorgunluktan sakınmalı.
Uykuda sırt üstü yatmak yerine yana yatmak tercih edilmeli
Horlama kişi ve ailesi için ziyanlı hale geldiğinde uzman hekiminiz ile görüşmeniz uygun olacaktır. Bu bilhassa uyku sırasında nefes alamama sorunu olduğunda (Yüksek sesli horlama nefessiz kalma devri ile kesilmektedir.) Hekiminize baş vurmanız daha da değer kazanmaktadır. Horlama hastasının burun, ağız, boğaz ve boynunun ayrıntılı muayenesi yapılmalıdır. Horlamanın boyutu ve horlayan kişinin sıhhatini belirlemek açısından uyku laboratuvarı çalışmaları pahalıdır.
Tedavi elbet tanıya dayanır. Bu alerji yahut enfeksiyon tedavisi üzere kolay yada bademcik geniz eti yahut burun bozukluklarının cerrahi gerektirir biçimdedir. Horlama – Nefessiz kalma hareketli dokuların sabitleştirilmesi ve hava yolunun daha genişletilmesini sağlayan horlama ameliyatlarından başarılı sonuçlar elde edilmektedir. Buna uvulopalatofarengoplasti ameliyatı (UPPP) ismi verilmektedir. Hasta için bademcik ameliyatından çok farklı his vermez. Cerrahinin çok riskli yahut hasta tarafından istenilmediği durumlarda boğaza basınçlı hava veren maske takarak (CPAP) uyuyabilir. Kronik olarak horlayan her çocuk KBB uzmanı tarafından ayrıntılı olarak muayene edilmelidir. Bademcik ve geniz eti ameliyatının gerekli olduğu durumlarda cerrahi müdahale çocuk sıhhatine ve gelişimine çok değerli faydalar sağlayacaktır.