Yüz bölgesinde oluşan her türlü incinme fasial travma olarak isimlendirilmektedir. Travma ile yalnızca cilt, cilt altı kemik yapılar, sinüsler, ağız içi yapılar, dişler yahut boyun yapıları zedelenebilir. Kemik yapıları etkileyen zedelenmeler ise maksillofasial travma olarak isimlendirilmektedir.
Fasial travmalı hastalarda ciltte kesiler, gözler etrafında mor renk değişikliği, gözler ortasındaki aralıkta genişleme, üst çenenin baştan bağımsız olarak hareket etmesi, alt ve üst çenede his kaybı üzere bulgular izlenmektedir.
Yüz travmaları küçük çocuklarda çoklukla düşme nedeni ile oluşurken beş yaşından büyük çocuklarda en sık etken olarak trafik kazaları izlenmektedir. Yüksek sürat ve risk içeren spor faaliyetlerinin ve şiddet içerikli oyunların yaygınlaşması sonucunda çocuklarda yüz travmaları daha sık izlenmeye başlamıştır. Tedavide ise hala devam etmekte olan büyüme ve gelişmenin etkilenmemesini sağlayacak prosedürler kullanılmalıdır.
Çocuklardaki yüz travmaları erişkinlerdekinden farklıdır…
Yüz beşerler ortası bağlantıda kıymetli rolü olan bir yapıdır ve bu bölgedeki zedelenmelerin mümkün olan en âlâ halde tedavi edilmesi gerekir. Çocuklarda yüz gelişiminin devam ettiğinden travma ve uygulanacak tedavinin bu gelişimi etkileme potansiyeli olması bu yaş kümesindeki hastaları erişkinlerden farklı kılan en değerli özelliktir. Kimi travmalar yüz gelişimini etkileyecek seviyede hasar oluşturabilirler.Bu durumda yapılacak tamirin da çocukla birlikte gelişeceği göz önüne alınmalıdır.
Bazı durumlarda kemik dokulardaki yanlış güzelleşmeyi önlemek için acil ameliyat tercih edilirken kimi olaylarda sonuncu tedavi için yara ve şişliklerin inmesini beklemek uygun yaklaşım olabilmektedir. Tedavide ameliyat gerekmese bile çocukların yakın takibi koşuldur.
Yumuşak Doku Zedelenmeleri
Yüzde yer alan cilt kesileri bu kümeye girmektedir. Cilt kesisi ile birlikte cilt altında yer alan damar, hudut, tükürük bezi ve tükürük bezi kanallarının travmadan etkilenip etkilenmediği denetim edilmelidir.
Kemik Zedelenmeleri
Travma sonrasında yüz kemiklerinde kırıklar oluşabilir. Yapılacak tedaviye karar verirken kırığın yeri, ciddiyeti, hastanın yaşı ve genel durumu göz önüne alınır. Her vakit hastanın yüz gelişimini etkilemeyecek yaklaşımlar tercih edilmelidir.
Diş ve İlgili Yapılardaki Zedelenmeler
Dişleri ilgilendiren travmalarda kesinlikle diş tabibi değerlendirmesi yapılmalıdır. Diş yerinden çıkmış bile olsa atılmamalı ve diş tabibi görene kadar saklanmalıdır, erken periyotta yerine yerleştirilerek kurtarılabilir. Birebir formda sallanan dişler de çekilmemelidir.
