Septoplasti, yetişkinlerin tersine çocuklarda nadiren yapılan bir cerrahidir. Bunda da neden cerrahların gelişmekte olan bir yapıyı ameliyat etmekten kaçınma isteği değerli bir nedendir.
Çocuklarda septoplasti yapacak olan cerrah burun yapılarının anatomik gelişimine hakim olmalıdır. İki yaşına gelindiğinde öndeki kıkırdak yetişkin boyutuna yakındır ve septumun büyük kısmını oluşturur. Bundan sonra gelişmeye devam eden kemik septumdur. Ergenlik çağında kızlarda 8-12 yaşlarda, erkeklerde ise 13 yaşta süratli burun büyümesi olur. Burnun gelişimi kızlarda yaklaşık 16, erkeklerde ise 18 yaşında tamamlanır.
Çocuklarda septum deviasyonunun farklı nedenleri olabilir. Anne karnında bası ya da olağan yolla doğum sırasında oluşacak travmalar erken çocuklukta Ergenlikte süratli büyüme sırasında septal yapılar kıkırdağı iterek septum deviasyonuna yol açabilir. Yaş arttıkça deviasyon saptanma oranının artması artan nazal travma riski ile de bağlantılıdır. Cinsiyet ile septum deviasyonu ortasında bir ilgi yoktur. Burun travmalarının dışında, septum içinde kan birikmesi ve abse, kitleler, nadiren de geçirilmiş septum cerrahileri çocuklarda deviasyona yol açabilmektedir.
Burun tıkanıklığı şikayeti çocuklarda sık rastlanan bir şikayettir. Burun tıkanıklığının yüz ve ortodontik bozulmalardan uyku apnesine kadar bir çok meseleye yol açtığı da bilinmektedir. Burun tıkanıklığının nedeninin septum deviasyonu olduğuna karar vermek için endoskopik değerlendirmeyi de içeren ayrıntılı bir fizik muayene yapılmalıdır. Fizik muayene ile emin olunamadığı durumlarda bilgisayarlı tomografi çekilebilir.
Septoplasti yapma yaşı olarak 5-6 yaşa kadar beklenilmelidir. Lakin mecbur kalındığında daha erken yaşta da müdahale edilebilir. Çocuklarda nispeten burun deliklerinin daha küçük olması cerrahı başlangıçta zorlayacaktır. Lakin deneyim ve anatomik hakimiyet ile zorluklar aşılabilir. Genel prensip olarak mümkün olduğunca dokuyu en düzgün kollayıcı usuller seçilmeli, gereksiz geniş doku çıkarımlarından kaçınılmalıdır.
Yapılan çalışmalar, çocukluk çağında yapılan septoplastinin burun tıkanıklığı şikayetinde düzgünleşme sağladığını göstermektedir Çocuklarda septoplasti sonrası sağlanan fonksiyonel güzelleşmenin derecesi yan tesir risklerine nazaran daha güçlüdür. Ameliyat öncesi âlâ bir kıymetlendirme ile gerçek teşhis, anatomik gelişim noktalarına hakimiyet, mümkün olan en az ve uygun müdahalenin yapılması değerlidir.
