Burun ne işe fayda? Fonksiyonel özellikleri nelerdir?
Şüphesiz burun en değerli işlevi solunumdur. Burundan nefes alındığında, ağızdan alınan nefese nazaran % 10 daha verimli olduğu bildirilmiştir. Ek olarak burun havayı ısıtır, filtre eder, nemlendirerek akciğerlere en güzel kaidelerde gönderir. Koku almak ise hayatın olmazsa olmazlarındandır. Konuşma sırasında burun şahsa has sese büyük katkıda bulunur. Burun tıkanıklığı ses kalitesini olumsuz etkilemektedir.
Burun tıkanıklığının sebepleri nelerdir?
Burun tıkanıklığına yol açan birçok hastalık vardır. Kolay bir nezle bile şiddetli burun tıkanıklığına yol açmakta ve hastalar uyumakta bile zorlanmaktadırlar.
Burun tıkanıklığına yol açan nedenleri sınıflandırırsak:
1.İnfeksiyonlar: viral yahut bakteriyel mikropların neden olduğu nezle, grip, rinit, sinüzit ve daha
2. Çocuklarda Geniz eti (adenoid vejetasyon): Bir yaşından sonra büyümeye başlayan adenoid
vejetasyon 3-5 yaşlarında artık burundan nefes almada zorluk şikâyetlerine yol açar. Geniz eti çok büyükse ve alınmazsa diş, çene, yüz gelişim sorunlarına yol açmakta ve işitme sorunlarını de
3.Allerjik rinit (saman nezlesi): allerjik rinit toplumun % 25’inde görülmektedir. Gereğince tanı konamamaktadır. Teşhisinde fizik muayene, cilt ve kandan allerji testlerine başvurulur. Genetik geçiş gösteren bu hastalıkta anne ve babada alerji varlığı sorgulanmalıdır.
4. Burun eğriliği ( septum deviasyonu): şiddetli burun tıkanıklığına neden olur. Septum deviasyonu toplumumuzda sık gözlenmekte, hasta ağzı açık ahenge, horlama, ağız kuruluğu, ağız
kokusu ve bazen baş ağrıları ile bize gelmektedir. Tekrarlayan farenjitlerin en sık nedeni burun
eğrilikleridir. Septum deviasyonları doğuştan olabilecekleri üzere, kaza, düşme, çarpma gibi
nedenlerle de sonradan oluşabilir.
5. Konka hipertrofileri ( burun eti büyümesi): burun tıkanıklığına neden olmaktadır. Konka
hipertrofisi allerjik ve allerjik olmayan nedenlerle olabilir. Ayrıyeten burun eğriliği olanlarda karşı
burun tarafındaki burun eti büyümekte ve hastadaki burun tıkanıklığını artırmaktadır.
6.Kronik sinüzit ve polipli kronik sinüzit; 12 haftadan uzun süren sinüzitler kronik sinüzit olarak
bilinir. Polip ise kronik sinüzitte görülen ve üzüm salkımı üzere açık renkli yapılardır. Kronik sinüzit
burun tıkanıklığı, geniz akıntısı ve bazen başağrısına neden olmakta, yüzde basınç hissi, koku alma
bozukluklarına yol açabilmektedir.
7. Tümörler: az görülse de burun içinde, genizde ve sinüslerde âlâ ve makûs huylu tümörler
izlenebilmektedir. Hastalarda burun tıkanıklığı, kanama, işitme azlığı, görme sorunları, yüzde
şişlik, diş ağrısı üzere birçok şikâyet de bu tabloya eklenebilir.
8. Yabancı cisimler: sıklıkla çocuklarda karşılaştığımız bu durumda, tek taraflı makûs kokulu ve sarı-
yeşil renkli burun akıntısı akla yabancı cisimi getirmelidir. Yabancı unsur küçükse teneffüs yoluna
kaçıp hayatı tehdit edebileceğinden değerli bir durumdur..
9.İlaçlar: farklı ilaçlar burun tıkanıklığı yapabilmektedir. Yanlış ilaç kullanımına en düzgün örnek
burun açıcı dekonjestan burun damlalarının 5 günden fazla kullanılmasıdır. Bu cins burun açıcıları
uzun müddetli kullanırsak geri dönüşümü olmayan burun sorunlarına neden oluruz. Eczaneden kalfa
önerisi ile tabibe danışılmadan alınan burun açıcı ilaçlar ameliyata götüren büyük sorunlara yol
Burun tıkanıklığı teşhisinde neler yapıyoruz?
Hastamızı uzun uzun dinliyor, tam bir KBB muayenesi yapıyoruz. Endoskopik kameralı burun ve
geniz muayenesi sonrası gerekirse sinemalar (CT, MRI), alerji testleri ve kan tetkiklilerine başvurulur.
Gerekirse dokulardan biopsi alınmalıdır.
Burun tıkanıklığı tedavisi: ilaçlar, ameliyatlar
Bahsettiğimiz bu hastalıkların tedavileri doğal olarak farkı farklıdır. Gerçek teşhis hakikat tedaviyi
Hastanın enfeksiyonu nezle, grip üzere viral enfeksiyon ise antibiyotik kullanılmamalıdır.
Allerjik rinitte (saman nezlesinde) allerji için kullanılan burun spreyleri ve öteki allerji ilaçları
Sinüzit üzere bakteriyel enfeksiyonlarda ise uygun doz ve müddette önereceğimiz ilaçları
Burun yıkama solüsyonları hekim önerisi ile uygun konsantrasyonda kullanılmalıdır.
Burun Tıkanıklığı Cerrahi Tedavisi Nelerdir?
Çocuklardan başlanırsa geniz eti büyük ve teneffüs sorunlarına yol açıyorsa geniz eti
ameliyatları son derece başarılıdır. En çok sorulan soru: “Geniz etinin tekrarlama oranı ise % 2.5′
dir.” Ameliyat sonrası bu çocukların iştahı da açılmakta uzunlukları uzamaktadır.
Septum deviasyonu (burun orta çizgi eğrilikleri) durumunda septoplasti ameliyatları artık çok daha
kolaydır. Burun ameliyatlarında son 10 yıldır burun tamponu kullanmamaktayım. Hastalarımız
hastanede kalmamakta, birebir gün meskenlerine dönebilmektedir.
Burun eti büyümelerinde (konka hipertotfisi) radyofrekansla küçültme ve şayet bu prosedür yeterli
olmayacaksa öteki metodlar (mikrodebrider, parsiyel rezeksiyonlar gibi) kullanılabilinir.
