Baş ve boyun kanserleri yaygın olarak görülmektedir ve ortalama bu hastaların 4’ de 1 ‘i hayatını
kaybetmektedir.
Tütün bu ölümlerin en çok önlenebilir nedenidir.Baş boyun kanserleri erken yakalanırsa tedavi
edilebilirler.
Baş boyun kanseri erken belirti vermesi özelliği erken teşhis konulabilmesini sağlar. Mümkün uyarıcı
işaretleri bilmeli ve hekiminizi mümkün olan en kısa vakitte uyarmalısınız.
Baş boyun kanserlerinin başarılı tedavisinin erken teşhise bağlı olduğunu unutmayın. Uyarıcı bir takım
belirtilerin bilinmesi baş boyun kanserinde ömrünüzü kurtarır. Erken tespit edilmeli ve tedavi edilmeli!
Neleri Gözlemlemeliyiz ?
• Uzunluğunda bir şişlik
Baş boyun kanserleri çoklukla bedende rastgele bir yere yayılmadan evvel uzunluğundaki lenf düğümlerine
yayılır. Uzunluğunda 2 haftadan uzun müddette geçmeyen şişlikler mümkün olan en kısa vakitte bir doktor
tarafından görülmelidir. Olağan ki tüm şişlikler kanser demek değildir. Fakat şişlik ya da şişlikler ağız,
gırtlak, guatr kanseri, birtakım lenf kanserleri ve kan kanserinin birinci belirtisi olabilir. Bu türlü şişlikler genellikle
ağrısız ve gitgide büyüme eğilimindedir.
• Ses değişimi
Pek çok gırtlak kanseri ses değişimine neden olur. 2 haftadan uzun süren ses kısıklığı ya da ses
değişimleri hekiminizi görmeniz açısından sizi uyarmalıdır. Bir Kulak Burun Boğaz ve baş boyun
uzmanı; ses tellerinizi kolay ve ağrısız formüllerle muayene edebilir. Her ne kadar pek çok ses
değişikliğinin nedeni kanser değilse de işi bahta bırakmamalısınız. Şayet ses kısıklığınız 2 haftadan uzun
sürerse gırtlak kanseri olmadığınızdan emin olmalı ve hekiminize gitmelisiniz.
• Dudakta büyüme
Dil ve dudak kanserlerinin birden fazla geçmeyen yara ve şişliğe neden olur. Yara ve şişlikler iltihaplanmadıkça
ağrısızdır. Kanama görülebilirse de sıklıkla hastalığın ileri devirlerine kadar görülmez. Yara ya da şişlik
uzunluğundaki bir kitleye eşlik ederse bu son derece ciddiye alınmalıdır. Diş hekiminiz ya da doktorunuz
biyopsi (doku örnekleme testi) gerekip gerekmediğini değerlendirip bu süreç için sizi bir baş boyun
cerrahına sevk edebilir.
• Kanama
Bu sıklıkla kanser haricinde bir nedene bağlıdır. Bununla birlikte ağız, burun, boğaz ve akciğer tümörleri
kanamaya neden olabilirler. Birkaç günden fazla bir mühlet tükürük yahut balgamda kanama görülürse
doktora görünmelisiniz.
• Yutma problemleri
Boğaz ve yemek borusu kanserleri katı besinlerin ve bazen sıvıların yutulmasını zorlaştırır. Besin muhakkak bir
noktada batma hissi uyandırıp ya mideye masraf ya da ağızdan geri gelir. Bu durumda bir doktora
başvurmalısınız. Çoklukla X ışınlı baryum yutma sineması ya da yutturulan bir tüp yoluyla yemek borusunun
direkt muayenesi ile neden ortaya konur.
• Ciltteki değişiklikler
Baş uzunluğunda çok sık karşılaşılan deri kanseri erken başlanan tedaviye uygun cevap verir. En sık alın, yüz,
kulak üzere cildin güneşe maruz kaldığı yerlerde görülürse de cildin rastgele bir yerinde olabilir. Deri
kanseri sıklıkla küçük soluk bir yara biçiminde başlar, yavaş büyür ve ortasında gamze formunda bir çukur
ve hatta ülser oluşur. Bu alanın bir kısmı güzelleşirken daha büyük bir kısmı ülsere kalır. Birtakım deri
kanserlerinde renk değişimi görülür.
Baş uzunluğunda görülen öteki kanser tipleri ortasında; yassı hücreli kanser ve habis melanom sayılabilir.
Yassı hücreli kanserlerin bir kısmı alt dudak ve kulakta görülür. Deri kanserine benzeri ve erken teşhis
edilip uygun tedavi edilirse çoklukla daha tehlikeli hale gelmez. Dudakta, yüzde, kulakta güzelleşmeyen bir
yara varsa çabucak doktora başvurun.
Habis melanom klasik olarak ciltte koyu mavi siyah renkli değişime neden olur. Bununla beraber
rastgele bir bendeki büyüklük, renk değişikliği, kanamanın başlaması da birer sıkıntıdır. Yüz ve boyunda
bilhassa büyüklük ve biçim bakımından değişiklik gösteren mavi siyah renkli bir leke varlığında mümkün
olduğunca çabuk vakitte bir deri hastalıkları uzmanına ya da diğer bir doktora başvurmalıdır.
• Devam eden kulak ağrıları
Yutkunma esnasında kulak ve etrafında oluşan ağrılar boğazda büyüyen tümöre ya da enfeksiyona bağlı
olabilir. Bu türlü bir şikayet; yutkunma zahmeti, ses kısıklığı ya da uzunluğunda bir şişlik ile beraberse daha da
dikkat caziptir. Bu bulguların en kısa vakitte bir Kulak Burun Boğaz Uzmanı tarafından da
kıymetlendirilmesi gereklidir.
Baş ve boyun kanserlerinde yüksek riskin tanımlanması :
Baş ve boyun kanserlerinin %30 kadar bir kısmı sigara kullanımı ve alkol üzere spesifik faktörlere uzun
mühlet maruz kalmayla yakın bağlıdır. Sigara ve içki kullanmayan erişkinlerde ağız ve boğaz kanserine
neredeyse hiç rastlanmaz. Uzun periyodik güneş ışığına maruz kalma dudak kanseri ile bağlantılıdır ve cilt
kanserinin en büyük nedenidir.
Ne Yapmalısınız ?
Üstte anlatılan tüm belirti ve bulgular kanser olmayan durumlarda da varolabilir. Aslında birden fazla zaman
bu şikayetler kanser dışındaki öbür birtakım durumlarda da görülebilir. Lakin bunu âlâ bir muayene
yapmaksızın söyleyemezsiniz. Bu nedenle bu şikayetlerin varlığında hekiminize gidin ve emin olun.