Bademciklerimiz bizi ziyanlı mikroorganizmalara karşı koruyan ve lenfoid dokudan oluşan kıymetli yapılardır. Bademciklerin çok büyümesi teneffüs zahmeti oluşturabilir. 3 yaşından sonra bağışıklık sistemine katkısı azalmaktadır. Hasebiyle 3 yaşından itibaren bademcikler alınabilmektedir. Bademcikler lisanımızın art komşuluğunda sağlı sollu olmak üzere iki adet bulunurlar. Bademciklerimiz bizi ziyanlı mikroorganizmalara karşı koruyan ve lenfoid dokudan oluşan değerli yapılardır. Bademciklerin çok büyümesi teneffüs zahmeti oluşturabilir. 3 yaşından sonra bağışıklık sistemine katkısı azalmaktadır. Hasebiyle 3 yaşından itibaren bademcikler alınabilmektedir. Bademcikler lisanımızın art komşuluğunda sağlı sollu olmak üzere iki adet bulunurlar.
Bademcik İltihabı
Bademciklerin mikroorganizmalarla enfekte olmasıdır. En sık bakteriyel enfeksiyon casusu küme A beta hemolitik streptokoktur.
Semptom ve Bulgular
Bademcik iltihabı kendini çoklukla boğaz ağrısı, ateş, halsizlik, yutma zahmeti ve uzunluğunda ele gelen ağrılı şişlik (lenfadenopati) ile belirli eder. Hastalık önemli işi gücü kaybı oluşturabilir. Bademciklerde kızarıklık, döküntü ve uzunluğunda ağrılı lenadenopati sık izlenen muayene bulgularındandır.
Bademcik enfeksiyonuna bağlı kalp kapakçığı hasarı, eklem tutulumu ve böbrek iltihabı gelişebilir. Hareket bozukluğu (Sydenham koresi) az de olsa görülebilir. Tedaviye erken başlama ve kâfi müddette ilaç kullanımı ilgili dokuların tutulmasını önlemek için çok değerlidir. Sık ateşli bademcik enfeksiyonu geçiren hastalarda bilhassa dikkatli olunmalıdır.
Bademcikler çok büyüdüklerinde horlama, uykuda nefes kesilmesi yahut yutma zahmetine neden olabilir. Teneffüs sorunlarına ve çocuklarda büyüme geriliğine neden olabilir. Sık tekrar eden bademcik endeksiyonu bademciklerde kript denilen boşluklarda büyüme yapabilir. Vakitle bu boşluklarda berbat kokulu bademcik taşları birikebilir. Konuşma bozukluğu, çene gelişim bozukluğu görülebilir.
Bademcik ameliyatı (Tonsillektomi) kesin endikasyonları:
Sık tekrar eden bademcik enfeksiyonu (yılda beşten fazla ve ard arda iki yıl yılda 3’den fazla), yutma zahmeti, bademcik yanında abse hikayesi, malignite kuşkusu, uykuda teneffüs zahmeti, teneffüs zahmetine bağlı akciğer ve kalp yetersizliği, denetimsiz bademcik kanaması durumlarında bademciklerin alınması (tonsillektomi) gereklidir.
Tonsillektomi öncesinde dikkat edilecek ögeler:
Kanama bozukluğu olan bireylerde tonsillektomi önerilmez. Aspirin ve ağızdan kan sulandırıcı (antikoagülan) ilaç kullanımında ilaç kısmından 1 hafta sonra kanama riski azalacağından bu devirde cerrahi yapılabilir. Akut tonsillit geçiren hastanın enfeksiyon geçtikten sonra ameliyat olması gerekir zira kanama riski daha az olacaktır. Bademcik yanında abse gelişmiş ise abse boşaltılıp enfeksiyon geçtikten sonra bademcik ameliyatı önerilir.
Tonsillektomi ameliyatında ne yapılır?
Bademciklerimiz kapsül ismi verilen bir yapı ile etraf kas dokulardan farklı durmaktadır. Kapsül denilen bu yapı ile etraf kas dokusu ortasındaki bir plandan bademciklerimiz özgürleştirilerek dışarı alınır. Operasyon esnasında kanama denetimi sağlanır.
Tonsillektomi sonrası diyet:
Ameliyat sonrası en az iki hafta katı, sert, sıcak, asitli besinlerden uzak durulmalıdır.
Birinci 2 gün ılık ve soğutulmuş sıvı besinlerle (su, süt, ayran, meyve suyu) beslenme önerilir. 2. günde sade dondurma başlanabilir.
3. ve 4. gün meyve püresi , yoğurt, patataes püresi, muhallebi, puding üzere besinler önerilir.
5. günden sonra yarı katı besinlere (ekmek içi, makarna, ıslatılmış bisküvi gibi) geçilebilir.
Not: Bilgilendirme hedeflidir. Hakikat teşhis ve tedavi için doktor denetimi gerekmektedir.