Arkadaşlık, aile, romantik ya da iş arkadaşlarıyla kurduğumuz tüm ilişkilerde olduğunuz halinizle ilişkiye devam etmenize, karşılıklı saygı ve destek ihtiyacınızı karşılamanıza yardımcı olan sınırlardır.
Sınırlar, kişilerarası tüm ilişkilerde oldukça önemli bir yere sahip. Bireyin kendini psikolojik anlamda koruyabilmesi ve benliğine zarar gelmeden ilişkilenebilmesi için sınırlar oluşturabilmesi gerekiyor. Romantik ilişkilerde sınır çizmek partnerlerin karşılıklı sorumluluklarının belirlenmesi olarak tanımlanır. Aslında her ilişki de sınırlar ilişkinin ilerleme sürecinde durumu sağlıklı hale getirir diyebiliriz. Her bireyin kişisel sınırları, yapmakla rahat olmadığı ya da yapmak istemediği şeyler vardır. Romantik ilişkilerde geçirilen zamanın ve duygusal yatırımın fazla olması sebebiyle özellikle ilişkinin başlarındaki heyecan ve partneri memnun etme isteğiyle de bu sınırlar bulanıklaşabilir. Her bir partner bu sınırları anladığında ve bunlara uymayı kabul ettiği durumda sınırlar ilişkiyi sağlıklı hale getirir. Sınır, ilişkide bizi, kontrol edilmekten, manipüle edilmekten, suistimal edilmekten ve sömürülmekten koruyan, fiziksel, duygusal, seksüel ve mental limitlerdir. Kendi duygu ve düşüncelerimizi diğerlerininkinden ayırmamızı ve hissettiklerimizin, düşündüklerimizin ve yaptıklarımızın sorumluluğunu almamızı sağlar. Sağlıklı bir ilişki için kendiliğiyle ilgili açık bir tanımı olan iki kişi gereklidir. Bazıları aşkın tamamen bir bütün olabilmek, tek kişi olabilmek olduğunu iddia eder. Aşk, kendini tanıyan ve kendi olduğu haliyle mutlu olan iki kişinin varlığıyla oluşur.
Her türlü ilişkimizde sağlıklı sınırlar koymak ve korumak önemlidir. Aile fertleriyle, iş arkadaşlarıyla, sosyal çevreyle ve özellikle de romantik partnerle ilişkide konulan sınırlar bireye birçok açıdan fayda sağlar. Romantik ilişkilerde sağlıklı sınırlar, bireyler arasında karşılıklı saygı yaratır. Sınırlar belirlemek, ilişkiden ne beklendiğini bilmeye de yardımcı olur. Ayrıca sınırlar bize birbirimizin kişisel alanına, rahatlık düzeyine ve sınırlarına nasıl saygı duyabileceğimizi gösterir. Sınırlar her ilişkide farklı görünebilir. Dolayısıyla sınırlar da değişebilir. İlişkinin doğası ne olursa olsun, mevcut sınırlara saygı duymak ve yeni sınırlar koymak için alan tanımak gerekir. Sağlıklı ilişkilerde tarafların hepsi güçlü benlik saygısına sahiptir ve savunmasız hissettikleri zamanlar olsa da sınırlarını belirleyebilirler. Bağımsız düşünmekte, hissetmekte ve hareket etmekte özgürdürler. Bir ilişkide sınırları en baştan ortaya koymak işleri kolaylaştırabilir. Alışkanlıklar ve rutinler oluşturulduktan, her iki taraf da duygusal olarak daha fazla yatırım yaptıktan sonra sınır oluşturmaya çalışmak zorlayıcı olabilir. Ama bu nasıl başladıysa öyle gitmek zorunda değil. İlişkide sınır koymak için herhangi bir zaman dilimi yoktur: Bireyler her zaman bu sınırları ilişkiye dahil edebilirler. Sınırlarınızı istediğiniz zaman ifade edebilir ve değiştirebilirsiniz.
Sınır çizerken yapılması gereken davranışlara bakıldığında yaşanan herhangi bir sorun ile ilgili duygu ve düşüncelerinizi açık ve dürüst bir şekilde ifade etmeniz oldukça önemlidir. Bazı zamanlarda açık ve dürüst olmak zorlayıcı olabilir. Böyle durumlarda zaman istemek, sorun üzerine düşünmek ve daha sonra iletişime geçmek faydalı olacaktır. Partnerinizin ne hissettiğini tahmin etmeye çalışmak yerine sormak ve partnerinizle sorunlarınızı konuşuyor olabilme rahatlatıcı olabilir. Her bir birey anlaşılmak için duygu ve düşüncelerine söze dökme sorumluluğuna ve hakkına sahip. Bunları tahmin etmek ve bu tahmine göre davranmak sorunu daha da karmaşık hale getirebilir.Kendi tercihleriniz ve sonuçlarıyla ilgili sorumluluk almak ve sorumluluklarınızı bilmek ilişkide önemli bir noktadır. Nasıl hissettiğiniz ve neler yaşandığı konusunda partnerinizi suçlamak yerine sorumluluk alıp bunu partnerinizle çözümlemeye çalışabilirsiniz. Son olarak partnerinizi suçlayan bir dil kullanmak yerine durumla ilgili nasıl hissettiğinizi paylaşmak daha sağlıklı bir iletişim kurmanızı sağlayacaktır.
Tüm sınırlar ve sorumluluklar partnerinizle açık bir iletişim kurmanızı sağlarken aynı zamanda duygusal olarak daha yakın ve tatmin edici bir ilişki yaşamanıza yardımcı olacaktır.
Uzman Klinik Psikolog Damla Kankaya Sünteroğlu
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.
