Yüz hareketlerini (dudak, yanak, kaş,göz çevresi) yapmamızı yüz hududu (fasial sinir) aracılığı ile sağlarız. Beyinden gelen hareket buyruklarını yüz hududu, yüz kaslarına ileterek istediğimiz hareketleri yapmamızı sağlar. Şayet beyindeki yahut yüz sonundaki birtakım hastalıklar bu iletiyi engellerse yüz felci oluşur ve yüz hareketleri kısmen ya da büsbütün ortadan kaybolur. Yüz felci tıbbi olarak fasial paralizi olarak isimlendirilir.
Yüz felci beyinle beyin sapı ortasındaki yahut beyin sapından yüz kaslarına kadar olan kısımdaki birçok hastalığa bağlı olarak gelişebilir. Beyin-beyin sapı ortasındaki yüz felci nedenleri ekseriyetle beyinle alakalı hastalıklara bağlıdır ve nöroloji kısmında incelenirler. Bu nedenlerle oluşan yüz felcine merkezi yüz felci denir. Beyin sapından sonraki yüz hududu hastalıklarında oluşan yüz felcine ise periferik yüz felci denir. Periferik yüz felci yapabilecek bir çok sebep vardır:
Bell Paralizisi: En sık görülen yüz felci nedenidir. Nedeni aslında kesin değildir. Yüz sonunun iç kulak etrafındaki bir kısmında iltihap oluştuğu düşünülmektedir. Soğuk ve rüzgara maruz kalmanın tesirli olduğu bilinmektedir. Sonun işlevinin kaybolması yahut azalması dışında bir bulgu yoktur. Öteki nörolojik bulgu olmamasıyla teşhis konur.
Ramsay-Hunt Sendromu: Virüslerin neden olduğu bir hastalıktır. Bell paralizisindeki bulgulara ek olarak ağrı, baş dönmesi, işitme azlığı ve dış kulak yolunda kimi lezyonlar vardır.
Orta kulak iltihapları : Çocuklarda akut orta kulak iltihabı büyüklerde de kronik orta kulak iltihabı etrafındaki kemiği eriterek ya da mevcut açıklıklardan ulaşarak yüz hududuna ulaşabilir ve yüz felci yapabilir.
Sistemik Hastalıklar: Şeker hastalığı, hipertansiyon, nörit(sinir iltihabı), vitamin eksikliği üzere bedenin öteki bölgelerinide ilgilendiren hastalıklar.
Tümöral Hastalıklar : Yüz hududunun kendisinde yahut yolu boyunca geçtiği bölgelerdeki tümörler de yüz felci yapabilirler.
Travmalar: Kulak etrafına yahut yüze gelen travmalar (darbeler) yüz sonunu hasara uğratarak yüz felci yapabilirler.
Ameliyatlar : Baş içinde, kulakta yahut tükrük bezinde öteki sebeplerle yapılan ameliyatlar sırasında yüz hududu yaralanabilir.
Yüz felcinin tedavisi de yeniden sebebe nazaran yapılır. Bell paralizisinde tedavi ilaç tedavisidir. Hastanın öteki hastalıkları müsaade verirse (tansiyon, şeker yüksekliği yahut mide problemleri) kortikosteroidler, antiviraller ve B vitamini verilir. Buna ek olarak mide için ilaçlar, göz kurumalarını önlemek için yapay gözyaşı yahut antibiyotikli kremler verilir. Ramsay-Hunt Sendromunda da emsal tedavi uygulanır. Yüz kaslarına fizik tedavi usullerinin uygulanması yüz sonuna tekrar işlev kazandıran prosedürler değildir. Lakin bilhassa uzun süren yüz felçlerinde yüz kasları hareketsizlikten güçsüzleşirler ve daha sonra yüz hududu çalışsa bile yüzde asimetri ve güç kaybı olabilir. Bu nedenle hastanın kendi kendine uygulayabileceği masaj ve sakız çiğneme dışında fizik tedavi uygulanması önerilmektedir. Ayrıyeten ilaç tedavisiyle huduttaki hasarın düzelmeyeceği hallerde cerrahi tedavi uygulanır.
2 dakika okuma süresi