Hekime muayeneye giden çocuklarda en sık teşhis edilen hastalık, orta kulak iltihabıdır. Birinci üç yaşlarına
kadar bütün çocukların yaklaşık üçte birinde , orta kulak iltihabı oluşmaktadır. Orta kukla iltihabı, aynı
vakitte , çocuklardaki işitme kaybının en sık sebebidir.
Orta Kulak İltihabı Nedir ?
Kulak zarı ve kemikçiklerinden oluşan orta kulak kısmının mikrobik iltihabına verilen isimdir. Bir veya
iki kulakta birden oluşur.
Çocuklarda sık görülmesine karşın ,yetişkinlerde de görülebilir. Sıklıkla , kış ve ilkbahar başlangıcında
görülür.
Önemli midir ?
Evet, oluşturduğu işitme kaybı, bunun sonucu olarak çocukta öğrenme kapasitesinin azalmasına ve
konuşmasının gecikmesine yol açtığı için değerlidir. Şiddetli kulak ağrısına yol açabildiği, bilhassa kulak
kemiği ve baştaki öteki bölgelere yayılabileceği için de değer arz eder.
Mamafih gerekli ve sistemli bir tedavi uygulanırsa, değerli değildir ve işitme kaybı çabucak hemen her
vakit düzelir. Bundan ötürü , orta kulak iltihabının teşhis edilmesi ve tedavinin çabucak başlaması çok
değerlidir.
Orta Kulak Nasıl Çalışır ?
Orta kulak, dış kulak yolundan kağıt inceliğindeki kulak zarı ile ayrılan ve bezelye büyüklüğünde içi hava
dolu olan bir boşluktur. Orta kulakta, kulak zarı ile iç kulak ortasındaki üç kemikçik, bir nev’i köprü
oluşturmuştur. Ses dalgaları kulak zarına çarptığı vakit , zarla birlikte bu üç kemikçik de titreşir ve iç
kulağa yansıyan dalgalar, bu ortada , beyefendisine gönderilen hudut ikazlarına dönüşür.
Sağlıklı orta kulakta, kulak dışındaki (atmosferik ) basınç kadar basınca sahip hava bulunur, böylelikle zar
ve kemikçikler serbestçe titreşebilir. Burun gerisi boşluktan ( geniz ) orta kulağa uzanan ve ‘östaki
borusu ‘ diye isimlendirilen bir boru vasıtası ile orta kulak havalanır. Esnediğiniz yahut yutkunduğunuz
vakit kulağınızda ‘çıt’ formunda bir hava sesi duyarsınız, bu demektir ki , hava basınçlarını eşitlemek için
bu orta kulağa bir hava geçişi olmuştur. Bu olay , her gün binden fazla sefer resen tekrarlanır.
Orta Kulak İltihabına Ne Yol Açar ?
En sık olarak , ağız yahut burundan giren , östaki borusu vasıtasıyla orta kulağa ulaşan mikroplar yol
açar. Grip nezle , alerji , sinüzit yahut soğuk algınlığı üzere durumlarda östaki borusu da şişer ve tıkanır,
böylelikle orta kulağa hava geçemez ve orta kulak temizlenemez , iltihap sırasında kulak ağrısı , kızarık
kulak zarı , zarın ardında püy toplanması görülür.
Bazen kulak zarı delinir ve iltihap kulak dışına akar. Ancak çoğunlukla östaki borusu açılamadığı için
kulak akıntısı orta kulakta birikir. Buna, ’orta kulakta sıvı birikimi’ denir ve sıklıkla daima bir hal alır. Ağrılı
, ateşli orta iltihabı geçtikten sonra bu sıvı , burada haftalar, aylar hatta yıllar uzunluğu kalabilir. Daha da
berbatı , sıvının varlığı mikropların burada rahatça çoğalmalarına yol açarak , sık orta kulak iltihabına da
sebep olur.
Orta Kulak İltihabının Şikayetleri Nelerdir ?
En sık , şiddetli kulak ağrısı olur. Kişi, kulakta basınç, tıkanıklık hisseder. Kulak ağrısını tanım edemeyen
çocuklar, etkilenen kulaklarını çeker yahut kaşırlar. Bilhassa çocuklarda ağrı ile birlikte ateş de olur.
İşitme çoğunlukla azalmıştır. Bu olay, orta kulaktaki sıvının,kemikçiklerin titreşimlerini azaltmasında
kaynaklanır.
Uygun tedavi ile bu sıvı kaybolur ve işitme eski haline döner. Uygun tedavi edilmezse , maalesef sürekli
bir işitme kaybı gelişebilir.
Kulak, Burun, Boğaz Muayenesinde Ne Beklemeli ?
Muayene esnasında kulak, burun, boğaz doktoru, kulak zarını, rengini, akıntı varsa bunun karakterini
kıymetlendirir.
Tıpkı vakitte, muayene ile tespit edilemeyen bulguların ortaya konması için iki test yapılabilir.
Bunlardan biri işitme testidir (odyogram) .Bu testte kulağa değişik şiddette ve tonda sesler verilerek ne
kadar işittiği tespit edilir. Öbür test ise orta kulak basıncını ölçen bir testtir ( timpanogram ) . Bu iki test ,
tabibe hastalığın boyutu ve uygun tedavinin seçimi hakkında yardımcı olur.
İlaçların Değerli : Tabip, çocuğunuz için bir yahut birden fazla reçete edebilir. Biri, mikroplara karşı
savaşan antibiyotik olabilir. Antibiyotik, iltihabın azalmasını sağlayarak kulak ağrısına yeterli gelse de,
iltihabın tam olarak geçmesi uzun vakit alabilir. Uygun tedavi , 10 ile 14 gün olabilir, bu yüzden
çocuğunuzun tam olarak tedavi aldığından emin olunuz. İlacın kullanma tanımını tam olarak anlayınız.
Hekim, yardımcı ilaçlar da yazabilir, bunlar birbirini destekleyerek daha çabuk güzelleşmeye yardımcı
olabilir.
İlaçlar hakkında en ufak bir kuşku duyarsanız yahut şikayetler kâfi vakitte geçmezse lütfen hemen
hekiminizi arayınız.
Diğer Hangi Tedaviler Gerekli Olabilir ?
Çoğu orta kulak iltihabı, uygun ilaç tedavisi ile düzelir. Kimi durumlarda tabip, başka tedavileri de
öngörebilir. Mesela , kulak zarı çizilerek iltihap dışarı akıtılabilir. Bu hem ağrının çabucak azalmasına hem
de güzelleşmenin çabuk olmasına yardımcı olur. Delik , birkaç gün içersinde bizatihi kapanır.
Mamafih, iltihap tam geçmeden kulak zarı kapanacağı için sıvı tekrar birikebilir. Bunun üstesinden
gelmek için kulak, burun , boğaz doktoru, kulak zarına çok ufak bir havalandırma tüpü takabilir. Bu tüp,
orta kulak basıncı ile hava basıncını eşitleyerek kişinin işitmesine yardımcı olur.
Kulak , burun , boğaz doktoru, orta kulak iltihabına ve östaki borusu güzelleşinceye kadar zarda kalacak bir
havalandırma tüpü seçer. Bu müddet haftalar, hatta aylar olabilir. Tüp hiçbir şikayete sebep olmaz, çocuğun
işitmesinde bariz bir artış olur. Ve orta kulak iltihabına sıklığı hayli azalır.
Orta kulak iltihabı, daima olarak mikrop barındıran geniz eti ve bademcik sebebi ile tekrarlayabilir. Şayet
bu türlü olursa, doktor, geniz eti ve bademcik operasyonu havalandırma tüpü takarken de yapabilir.
Alerjiler de tedaviye gereksinim gösterebilir.
Unutmayın: Orta kulak iltihabı uygun biçimde tedavi edildiği vakit kaygı verici değildir. Hekiminizin
yardımı ile çocuğunuzun daha güzel duymasını ve düzgünleşmesini sağlayabilirsiniz.
Doktorunuz, çocuğunuzun büsbütün güzelleştiğini söyleyinceye kadar tedavi planını güzel takip ettiğinizden emin
olunuz.