Kaç çeşit bel ağrısı vardır?
Bel ağrısı toplumsal aktivite ve iş gücü kaybı açısından epeyce değerli bir hastalık türü ve toplumda her 100 bireyden yaklaşık 70-80’ini hayatının bir devrinde bel ağrısından şikayet ediyor. Bel ağrıları kas spazmından bel fıtığından, bel kaymasından, kireçlenmeden, romatizmal hastalıkardan, kemik erimesinden, omur tümörlerinden, omur kırıklarından kaynaklanabiliyor. Bel ağrısı olan insanların da 70’i, zaten altı hafta içinde medikal tedavi ile düzelebiliyor. Bunların lakin yüzde 5-10’u, ağrı kronikleşip hastanın yaşam kalitesini bozacak düzeye geliyor.
En yaygın olan hangisi bunlar içinde?
En yaygın olarak gördüğümüz kas spazmları. Halk ortasında belde düzleşme diye bahsedilen sıkıntılar. Çoğunlukla uygunsuz bir konumda çalışmak, yatmak, uygunsuz hava kuralları, klimalı ortamda kalmak,ağır kaldırmak üzere olaylar bu spazmları artırıyor. Tüm bel ağrıları içinde bel fıtıkları yüzde 2-3 oranında görülüyor. Bel ağrısı olan tüm beşerler kendinde bel fıtığı olduğu korkusunu yaşıyor.
Bel fıtığı olup olmadığını nasıl anlarız?
Belde beş tane omur var. Bu omurlar ortasında yastıkçık vazifesi gören, dışı daha sert bir kapsül, içi daha yumuşak bir gereçten oluşan bir doku var. Bu sert kapsül yırtıldığı vakit içerideki yumuşak doku dışarıya gerçek taşıyor. Bel fıtığı dediğimiz olay bu. Önemli zorlanmalar, ağır kaldırmalar, uygunsuz pozisyonda yatmak, oturmak, çalışmak tetikliyor. Belirtisi öncelikle bel ağrısı. Onun dışında sinirin yayıldığı alan boyunca giden bacağa, kalçaya, topuğa kadar uzanan ağrılar oluyor. Vakit zaman ayakta, bacakta uyuşma, yol yürürken, merdiven çıkarken güçsüzlük hissi, ayakta soğuma üzere şikayetler ortaya çıkıyor.
Bel fıtığında ameliyatsız tedavi mümkün mü?
Tabii, bel fıtığı hastalarının yüzde 90’ı, istirahat, korse, ilaç ve fizik tedavi ile düzelebiliyor. Fakat hastaların yüzde 10 kadarı ameliyata muhtaçlık duyuyor. Hastaların büyük çoğunluğu fizik tedavici arkadaşlarımızın önerdiği egzersizleri yaparak, denetimli bir ömür sürdürerek, ağrı sancı çekmeden uzun yıllar geçiriyor.
Yaşam kalitesini nasıl etkiliyor?
Atakların mühleti ve ne sıklıkla olacağı büsbütün şahısların yaptığı zorlamalara ya da uygunsuz kaidelere bağlı. Bel fıtığı olan hastalara şunu söylüyoruz: “Kötü bir arkadaşınız var, bu arkadaşla düzgün geçinmenin yollarını öğreneceksiniz. Siz ona bir söz söylerseniz o size 10 söz sayabilir.” Ömrünüzü bu şekilde planlarsanız sorun yaşamazsınız lakin sizi zorlayacak hareketlere devam ederseniz sizi bir yerde teslim alacaktır.
Bel rahatsızlıkları yaşamamak için nelere dikkat etmeliyiz?
Bel fıtığı olmamak için en değerlisi ortopedik yatak kullanmalıyız. Sırt üstü ya da yüz üstü değil de yan yatmalı, dik oturmalı, bel dayanağı kullanarak belin boşta kalmasını engellemeli. Yerden rastgele bir şey kaldırırken eğilmeden çömelerek kaldırmalıyız. Fazla kilolardan kurtulmamız lazım zira kilo arttıkça belin yükü artar. Ayrıyeten sigara da kullanılmamalı. Sigara direkt bel fıtığı yapmaz fakat damarları bozarak kıkırdağın beslenmesini engellediği için bel fıtığını tetikler. Düzenli antrenman yaparak sırt ve bel kaslarını güçlendirmeliyiz. Sırt üstü yüzmeyi bilhassa tavsiye ediyoruz.
Ameliyat geciktirilmemeliBel fıtığı ameliyatı olması gereken hastanın, bir kadro kaygılarla zamanında başvurmayıp ameliyatı geciktirmesi çok sakıncalı. Ayakta güçsüzlüğü, his kaybı başlamış, adalesi erimeye başlamış bir insan ameliyatın risklerinden çekinip de ameliyat olmazsa, huduttaki hasar devam eder ve o hudut hayatiyetini kaybederse yaptığınız ameliyattan yarar görme talihi da azalır. Bel fıtığı ameliyatları günümüzde mikrocerrahi usulle yapılmaktadır. Hastalar birkaç saat içinde ayağa kalkıp yürüyebilmekte, yaklaşık iki hafta içinde olağan günlük hayata dönebilmektedirler.
Bel fıtığı hastalarının yüzde 90’ı ameliyatsız güzelleşebiliyor.
