Baş boyun bölgesinde büyük damarların çeperlerinde, etraflarında yerleşen, kanda oksijen, karbondioksit düzeyleri ve kan PH’ sını (asitlik ölçüsü) algılayan mikroskobik organcıklara ‘Karotid Cisimcikleri’ denir. Bu organcıklardan kaynaklanan ve çoklukla uygun huylu olan tümörler de ‘Glomus Tümörü’ (‘Non-Chromaffin Paraganglioma’, ‘Chemodectoma’) ismini alır.
Bu tümörler çabucak her vakit güzel huylu olsa da, bulundukları yer nedeniyle tedavileri kimi zahmetler arz etmektedir. Düzgün huylu tümörlerin birçoklarında olduğu üzere bu tümörlerin de temel tedavisi cerrahidir. Ameliyatla çıkartılabildiklerinde öbür ek tedavilere muhtaçlık kalmaz.
Glomus tümörü belirtileri nelerdir?
Genellikle yavaş büyüyen glomus tümörü ya da paraganglioma nedeniyle hastalar, uzunluğunda uzun müddettir var olan şişlik yakınmalarıyla tabibe başvururlar. Kimi vakit da öbür sebeplerle yapılan boyun ultrasonu, BT (bilgisayarlı tomografi) yahut MR (manyetik rezonans görüntüleme) incelemelerde bu tümör varlığı saptanır ve o vakte kadar bu türlü bir tümörün varlığından haberi olmayan hasta, doktor arayışına girer.
Glomus tümörü ağrı, baş dönmesi yahut boyun hareketlerinde önemli kısıtlılık üzere yakınmalara sebep olmaz. Kendisini aşikâr etmeden, yıllar içerisinde sessizce büyür.
Glomus tümörü sebepleri nelerdir?
İyi huylu pek çok tümörde olduğu üzere, glomus tümörünün de sebebi net olarak bilinmemektedir. Hastaların bir kısmında kalıtsal geçiş kelam bahsidir, yani tümörün oluşumu genetik sebeplere bağlıdır.
Glomus tümörü kuşkusunda hangi doktora gidilmeli?
Ülkemizde glomus tümörü tanısı ve tedavisi, çoklukla baş boyun cerrahisi konusunda tecrübeli Kulak-Burun-Boğaz doktorlarınca üstlenilmiştir. Lakin kimi kalp-damar cerrahisi uzmanı doktorlar de boyun bölgesinde bu cins tümörlerin tedavisiyle ilgilenmektedirler.
Glomus tümörü uzunluğunda nerelerde görülür?
Glomus tümörü tipik olarak şah damarı olarak bilinen karotid arterin ikiye ayrıldığı, çatal bölgesine yerleşir.
Bunun yanı sıra daha az sıklıkla kafatasından çıkıp göğüs boşluğu ve karın boşluğuna kadar uzanan ‘vagus’ sonunun üst kısımdan da kaynaklanabilmektedir. Bu bölge de, glomus karotikum tümörünün kaynaklandığı bölgenin biraz üzerinde yer alsa da, iki tümörün ayrımı MR, BT üzere incelemeler yardımıyla bile güç olabilmektedir. Tümörün tam olarak nereden kaynaklandığı, kimi vakit ameliyat sırasında belirlenmektedir.
Glomus tümörü tanısı nasıl koyulur?
Glomus tümörü yahut boyun bölgesinin glomusla karışan başka tümörleri (sinirlerden kaynaklanan schwannoma, lenf bezesi büyümeler vb…) kuşkusu kelam konusu olduğunda çoklukla ultrason, BT, MR üzere radyolojik incelemelerin bir ya da birkaç tanesi yapılmaktadır.
Kimi doktor, bu tümörlerin damarlarla münasebetini daha detaylı incelemek için anjiyografi (damarların görüntülenmesi) ya da MR anjiyografi, BT anjiyografi üzere görüntüleme usullerine de gereksinim duymaktadır.
Boynun bu bölge hariç öteki kısımlarında teşhis için çoklukla iğne ile biyopsi alma yoluna gidilse de damar ve hudut üzere hayati yapıların ufak bir alanda, sıkışık bir halde bulunması nedeniyle bu tümörün yer aldığı karotid arter etrafında genellikle iğne biyopsisi uygulanmamaktadır.
MR, BT, ultrason manzaraları, glomus tümörleri ile bu bölgede yerleşen bilhassa ‘Schwannoma’ (şıvannom olarak okunmakta) tümörler ortasında net ayrımı birden fazla kere yapamaz. İğne biyopsisi yahut açık biyopsi de bu bölgede uygulanmadığından ötürü, Glomus ve Schwannoma tümörünün kesin tanısı birden fazla kere ameliyat sırasında konulmaktadır.
Glomus tümörü ile sıklıkla karışan bir öbür tümör: Schwannoma
Schwannoma (Şıvanom olarak okunur)
Boyun bölgesinde belirtileri, muayene bulguları ve radyolojik incelemelerdeki özellikleri glomus tümörlerine (paragangliomlara) epey benzeyen bir tümördür. Schwannoma tümörünü Glomus tümörlerinden ayırt edebilmek için önemli bir radyoloji bilgisi ve tecrübesi gerekmektedir. Hudutların kılıfındaki hücrelerden gelişen Schwnnoma’lar bedenin her bölgesinde olduğu üzere uzunluğunda da gözlenebilmektedir.
Schwannoma’ların tedavisi de Glomus tümörü ameliyatlarında olduğu üzere tümörün cerrahi olarak çıkartılmasıdır. Lakin bu tümör çıkartıldıktan sonra kaynaklandığı sonun işlev görememesine bağlı olarak hastanın ömrünü etkileyebilecek kimi meseleler ortaya çıkabilmektedir.
