Botox clostridium botulinum denilen bakterinin toksinidir aslında. 1970 yılından beri tıpta kullanımı vardır. Birinci yıllarda botox spastik kas hastalıklarında kullanılmaktaydı spastik çocuklar, boyun tutulmaları üzere kas hastalıklarında kasları gevşetmek için kullanılan botox’un estetik alanına girmesi bu hastalarda öbür maksatlarla kullanılsa da ciltlerinde olumlu değişiklikler görülmüş ve estetik gayeli uygulamalara başlanmıştır.
Botoxun tesir sistemini iki halde özetleyebiliriz
1: kas gevşetici
2. hudut sistemi çok aktivasyonunun optimize edilmesi
Kas gevşetici tesir hudut kas kavşağında kasların çok kasılmasını sağlayan asetilkolin (Ach) denilen mediatörün hudut son uçtan kasa iletilmesini mahzurlar bu durumda çok kasılan kasta rahatlama olur.
Sinir sistemi: Bazen sempatik ve parasempatik dediğimiz hudut sistemi kısımlarından her hangi bir ya da ikisinde birden çok aktivasyon olur. Sempatik ve parasempatik sistem çoklukla birbirine zıt tesir gösterir ve bedende bir istikrar içinde çalışırlar şayet biri başkasına baskın gelirse birtakım semptomlar ortaya çıkar. Sempatik aktivasyonda hipertansiyon, titreme, sonluluk, ateş, idrara çıkamama, ishal, ciltte kuruluk, çarpıntı vs olurken şayet parasempatik sistem baskın ise sık idrar yapma, terleme, kabızlık, hipotansiyon, kalp suratında düşme vs sıkıntılar ortaya çıkar.
Genel olarak bedenimizde özelliklede yüzümüzde yaşlanma nasıl oluyor diye bakacak olursak bunu genetik ve çevresel faktöelerle özetleyebiliriz.
Genetik: Hücre yenilenmesinin yavaşlaması, doğuştan kodlanmış hücre vefatları, cilt altı bağ dokunun kendini düzgün yenileyememesi kollajen liflerde azalma elastik liflerde artma olmasına karşın yapısının bozulması, kollajen ve elastin lif üç boyutlu sisteminin bozulması, tip 1 kollajen dominasının tip 3 kollajen lehine değişmesi, cilt kalınlığında azalma, cilt katmanının su tutucu misyonunda zayıflama ve ciltten su kaybının artması, derinin doğal gerginliğini kaybetmesi, kemik dokular ile cilt ortasında bulunan liflerin yapısının bozularak ciltte olan takviyelerinin azalması, çok kas aktivitesi ile ciltte kırışıklıkların kalıcı olması vs…
Aslında cildimiz daima bir dökülme süreci yaşar üst tabakadaki hücreler dökülürken alttan gelen bazal hücreler dediğimiz hücreler üst gerçek farklılaşarak daima yeni cildi dayanaklar. Bu düzenek vakitle cildin incelmesine neden olan yenilenmenin zayıfladığı dökülmenin arttığı bir oluşuma hakikat yönelir. Bu durumda cilt incelir gerginliği azalır su kaybı artar kurur hassaslaşır incelen gerginliği azalan cilt sarkar ve kırışıklıklara neden olur.
Cilt altı yağ yastıklarında da vakitle azalma meydana gelmesi yüzün belli bölgelerinde çökmelere neden olur ayrıyeten yağ yastıklarını destekleyen liflerin de yapısının bozulup dayanak vazifesini yapamaması ile de yağ dokusunun yerçekimi tesiri ile bu tutucu liflerin üzerinden sarkması da yaşlılık belirtilerinin gelişmesine neden olur.
Doğal olarak mimik hareketlerimiz vardır buna da yüzdeki mimetik kas aktivitesi neden olur. Hayatın birinci yıllarında cilt ve cilt altı doku kalitemiz yüksek olduğundan bu kas hareketlerine karşın cilt ve cilt altı dokularımız yüzümüze pürüzsüz görünüm verir fakat vakte üstte sayılan düzenekler nedeni ile kas hareketleri ile oluşan mimikler sırasında ciltte kırışıklıklar belirir cilt ciltaltı yapıların daha da bozulması ile bu kırışıklıklar mimiklerimiz olmadan istirahat halinde de belirginliğine devam ederler.
Çevresel fak: Sigara kullanımı, hava kirliliği, güneş ışınları ve radyasyon bunlar ortasındadır.
Peki nasıl oluyor da botox böyle mucizevi bir halde ciltte yaşlanmayı durduruyor hatta daha gençleşmesini sağlıyor? Daha öncede belirttiğimiz üzere kas harekleri, mimikler aslında mekanik olarak cilt ve cilt altı dokunun üç boyutlu yapısını daima zorlamaktadır ve kırıştırıcı etkide bulunmaktadır. Hayatın birinci yıllarında cildin gergin sağlam elastik yapısı bu tesirleri gizlese de vakitle cildimiz kaslara direnç gösteremez ve kırışmaya başlar. İşte botox kas gevşetici tesiri ile cildi kasların bu yıpratıcı tesirinden kurtarır ve cilt yaşlanmasının önüne geçer. Burada asıl merak edilmesi gereken nasıl oluyor da yaşlı cilt görünümü daha genç hal alıyor? Gerçekten botox uyguladığımız bölgede cilt daha kalın nemli ve parlık canlı düzgün hale geliyor. Kasların çok aktivitesi kırılınca dokuda bir lenfödem oluyor buda cilt ve cilt altının hacim kazanmasına, düzleşmesine, nemlenmesine, daha çok beslenenrek canlı parlak görünmesine neden oluyor.
Botoxun sinir sistemi üzerine olan yararından bahsedecek olursak kimi hastalarda çok parasempatik sistem aktivasyonu olur ve çok terleme görürüz. Bu durum sıklıkla koltuk altlarında, avuç içlerinde ve ayaklarda görülür.
Özet olarak;
• Alındaki yatay kırışıklıklara
• Kaş ortasındaki kızma çizgilerine
• Göz etrafındaki kaz ayaklarına
• Düşük kaşlara
• Dudak üstündeki sigara çizgilerine
• Burun kenarındaki tavşan çizgilerine
• Çok terleme olan avuç içi, ayak tabanı ve koltuk altına
Aşırı tükürük salgılanan durumlarda botox yapılabilir.
Peki botoxu kimlere yaptırmalıyım; botox bir bakteri toksini olup uygun dozlarda uygun yerlere kullanılması gereken bir ilaçtır aslında bununda kesinlikle özel eğitimini almış doktorlar tarafından yapılması gerekir.
