Tiroid kanseri, tiroid bezinin hücrelerinden köken alan bir kanserdir. Bu kanser, başkalarına nazaran çok daha az görülür ve hastalığın seyri hayli uygundur. Şayet yanlışsız teşhis ve tedavi uygulanırsa hastalık büsbütün ortadan kaldırılabilir. Böylelikle kişi, uzun müddet yaşayabilir. Toplumda görülme sıklığı %4.2′dir. Hayat boyunca bayanlarda tiroid kanseri riski yaklaşık %0.7, erkeklerde ise %025′tir. Bu yüzdelerden de anlaşılacağı üzere az rastlanan bir kanserdir. A.B.D’ de her yıl 12 bin yeni tiroid kanseri olayı ortaya çıkmaktadır.Tiroid kanseri, tek tip değildir. Sıklık sırasına nazaran papiller kanser, folliküler kanser, medüller kanser ve anaplastik kanser olmak üzere 4 kümeye ayrılır.
Tiroid Kanseri Tipleri
Papiller Kanser:Genellikle düzgün seyreden bir kanserdir. Bütün tiroid kanserlerinin %80′ine yakını papiller kanserdir. Belirti vermeyebilir ve uzun yıllar tiroid bezinde kalabilir. Hastanın bu durumda hiçbir şikayeti olmayabilir. Her yaşta görülebilir ve gençlerde daha âlâ seyreder. En sık 40′lı yaşlarda ortaya çıkar. Bedenin öbür organlarına yayılabilir. Bu durumda hastalığın seyri daha berbattır.
Folliküler kanser:Papiller kanserden sonra en sık görülen tiroid kanseridir. Ancak görülme sıklığı papillere nazaran hayli azdır. Bu kanser de yayılabilir. Sıklıkla tiroid bezinin zarına ve damara yayılır. Şayet zara yayılma gösteriyorsa seyri damara yayılana nazaran daha uygundur. Bu kanser tipi en sık akciğer ve kemiğe yayılır. Ayrıyeten komşu yapılara, örneğin nefes borusuna yayılma ihtimali vardır. En sık 50 yaşından sonra ortaya çıkar. Folliküler kanser, daha süratli seyreder, tekrar etme ihtimali fazladır.
Medüller Kanser:Tiroid bezi kalsitonin hormonu salgılar. Bu olayı tiroid bezindeki C hücreleri gerçekleştirir. Bu yüzden bu hormonun salgısı kanser olaylarında artmıştır. Bu kanserde tiroid bezinin çıkarılması gerekir. Şayet lenf bezlerine de yayılım yapmışsa, bu bezler de ameliyatla çıkarılır. Üstteki iki kanserden daha az sıklıkta görülür. Hastaların yaklaşık 1/4′ünde ailesel geçiş vardır. Yani ailesinde medüller tiroid kanseri olanlarda risk artmıştır.
Anaplastik Kanser:En az görülen tiroid kanseri tipidir. Çok süratli seyreder. Tiroiddeki kitle süratli gelişir ve büyür. Teneffüsü güçleştirdiği durumlarda soluk borusunun çıkarılması gerekebilir. Radyoterapi ve kemoterapi uygulanır.
Tiroid Kanserinin Nedenleri
Nedeni şimdi tam olarak bilinmemektedir. Ama yapılan araştırmalara nazaran birtakım radyoaktif hususlara maruz kalan bireylerde tiroid kanseri görülmüştür. Bu hususlardan en değerlisi uranyumdur. Örneğin Çernobil’deki nükleer santral kazasıyla birlikte bu bölgede yaşayan bireylerde tiroid kanseri görülme sıklığı artmıştır. Kimi tiroid kanserlerinde ise genetik mutasyonların rol oynadığı düşünülmektedir.
Sık karşılaşılan sorulardan birisi teşhis sırasında ya da tedavide kullanılan birtakım radyoaktif unsurların kansere neden olup olmadığıdır. Bu gayeyle kullanılan unsurların ölçüleri epeyce azdır. Bedenden atılma mühletleri ise çok daha kısadır. Bu yüzden kansere neden olmazlar.
Tiroid Kanserinin Belirtileri Nelerdir ?
Tiroid kanserlerinin birçoğunda hiçbir şikayet olmaz. Hastalık rastgele bir belirti vermez. Birtakım olaylarda uzunluğunda kitle meydana gelmiştir. Hastaların az bir kısmında ise boğazda kasvet hissi, ağrı, nefes almada zahmet çekme, ses kısılması, yutma zahmeti olabilir. Ama bunlar hastaların az bir kısmında görülür. Birçok tiroid kanseri belirti vermez. Hatta teşhis anında hastaların bir kısmında öteki organlara yayılma saptanır.
Tiroid Kanseri Tanısı Nasıl Konur ?
Öncelikle kandaki hormonların ölçüsünü belirlemek için testler yapılır. Hormon pahaları yüksek çıksa da çıkmasa da öbür tetkiklerin yapılması gerekir. Zira kimi tiroid kanserlerinde bu pahalar yüksek kimilerinde ise olağandır.Yapılan ultrasonografi ile tiroiddeki kitle görülür. Ama bu kitlenin kanser olup olmadığı anlaşılamaz. Tanıyı kesin koymak için biyopsi almak gerekir. . Kitle ya da nodülün manzarası hakkında bilgi verir. Bunun dışında ince iğne aspirasyon biyopsisi uygulanır. Tiroidde görülen bütün kitlelere bu formül uygulanır. Epey kıymetlidir.Kanserin tipinin berbat olması, tümörün yayılım göstermesi, çapının büyük olması (>1cm), tedavinin geç başlaması hastalığın seyrinin makus olmasına yol açar. Tümör tek bir odak halinde ise, yayılmamışsa, çapı küçükse hastalığın seyri daha düzgündür.
Tiroid Kanseri Tedavisi
Ameliyat: Bütün tiroid kanserlerinde, tiroid bezi ameliyatla çıkarılır. Ameliyat sırasında süratli mikroskobik inceleme yapılır. Trioid bezinin tamamı çıkarılır ve etrafındaki lenf bezleri de alınır. Tiroid bezinin tamamının çıkarılması, ameliyat sonrası uygulanan tedavinin tesirli olması için kuraldır. Yoksa, uygulanacak tedavi bir işe yaramaz.Ameliyattan sonra papiller ve folliküler kanseri olan hastalar, zırhlı hastane odalarında yüksek dozda radyoaktif iyoda maruz bırakılır. Böylelikle bedenin öteki yerlerinde kalmış olan kanser hücrelerinin öldürülmesi hedeflenir. Bu radyokatif iyotun dozu, kanserin yayılma derecesine nazaran değişir. Kimi hadiselerde bu sistemin tekrarlanması gerekebilir. Bununiçin 6 aylık bir mühletin geçmesi beklenir.
Medüller kanserde de ameliyat yapılıp, tiroid bezi ve lenf bezleri çıkarıldıktan 2-3 ay sonra kalsitonin ölçüsü ölçülür. Bu müddette ölçülen kalsitonin ölçüsü 10 pg/ml’den az ise tedavi başarılıdır ve tümör yok edilmiş demektir. Tekrar bu kanser tipinde de radyoaktif iyot tedavisi uygulanır. Anaplastik kanserde ise evvel cerrahi ve radyoterapi, daha sonra kemoterapi uygulanır.Tedaviden sonra hastalara tiroksin hormonu verilir. Zira TSH seviyesi düşürülmelidir. Yüksek TSH kanserin tekrarlamasına neden olur.
