Otoskleroz orta kulakta ve iç kulakta olağandışı kemik üretimi sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. Bu yeni kemik oluşumu, sesin asıl işitme organı olan iç kulağa iletimini engellemeye başlarsa hastada işitme kaybı ortaya çıkar.
Otosklerozun nedeni nedir?
Otoskleroz hastalığının kesin nedeni bilinmemektedir. Bununla birlikte, hastaların bir kısmında ailesel (kalıtsal) geçiş kelam mevzusudur. Ayrıyeten kızamık virüsü ile otoskleroz hastalığı ortasında da bir bağ varlığı argüman edilmiştir. Hastalık daha çok orta yaşlı bayanlarda görülür. Lakin erkeklerde hatta çocuklarda da görülebilir.
Nasıl işitiriz?
Orta kulak, ses titreşimlerini kulak zarından iç kulağa güçlendirerek iletmekle vazifelidir. Bu fonksiyon orta kulakta bulunan 3 kemikçik yardımı ile gerçekleştirilir:
Malleus (çekiç), en dışta, kulak zarına yapışık olarak yer alır.
İnkus (örs), ortada yer alır.
Stapes (üzengi), inkus ile iç kulağa açılan oval pencere ortasındadır ve başka kemikçiklerin ona ilettiği titreşimi iç kulağa iletir.
Stapes kemikçiği tarafından oval pencereye ve iç kulak sıvılarına iletilen ses titreşimleri, iç kulak sıvılarında dalgalanmalara yol açar. Bu dalgalanmalar da iç kulağın işitme ile ilgili kısmı olan koklea (salyangoz) da algılayıcı organcıklar tarafından elektriksel sinyallere dönüşür. Bu sinyaller işitme hududu ile beyin sapı ve oradan da beyefendisine ulaştırılır.
Otoskleroz nasıl işitme kaybına yol açar?
Otoskleroz hastalarında yeni kemik oluşumu sıklıkla stapes (üzengi) kemikçiğinin tabanına yerleşip onun hareket etmesini mahzurlar ve iç kulağa ses iletiminde kayba yol açar. Bu durumda hastada iletim tipi işitme kaybı gelişir.
Bu hastalığın yol açtığı yeni kemik oluşumu bazen de iç kulak duvarında yerleşir. Koklea yı (salyangoz) direkt yahut dolaylı etkileyerek iç kulaktan kaynaklanan ‘sensörinöral’ kayba da yol açar. İletim tipi işitme kaybına ‘sensörinöral’ kaybın eklendiği bu cins işitme kayıplarına ‘mikst’ tipte işitme kaybı denir. Hastaların yarıdan birçoklarında birebir düzeyde olmasa da her iki kulak ta hastalıktan etkilenir.
Otosklerozun belirtileri nelerdir?
Hastaların birçoklarında doktora başvurmayı gerektiren yakınma tek yahut iki taraflı işitme kaybıdır. Kayıp yavaş gelişir ve hasta başlarda yalnızca hafif sesleri (fısıltı gibi) işitemediğini fark eder. Hastaların bir kısmı gürültülü ortamlarda karşılıklı konuşmaları daha düzgün işittiğini tabir eder.
İkinci en sık yakınma da hastalıklı kulakta çınlamadır (tinnitus). Daha nadiren baş dönmesi yahut hafif dengesizlik yakınmaları olabilir.
Otosklerozun tanısı nasıl konur?
Hastanın bir Kulak Burun Boğaz tabibince yapılan muayenesinde kulak zarları ekseriyetle olağan görünümdedir. ‘Diapozon’ ismi verilen bir muayene aleti yahut ‘odyometre’ ismi verilen ve özel aygıtlarla, sesten yalıtılmış kabinlerde yapılan işitme ölçümleri tanıyı koydurur. ‘Odyogram’ ismi verilen işitme ölçüm sonucu ile hastalığın ameliyatla düzelecek safhaya gelip gelmediği de kıymetlendirilir.
Ameliyat öncesinde yapılan tüm muayene ve tanısal (teşhise yönelik) incelemelere rağmen, iletim tipi işitme kaybı olan hastalarda kesin teşhis ameliyat sırasında konur. Bu demektir ki, otoskleroz ön tanısı ile ameliyata alınan bir kısım hastada ameliyat sırasında orta kulağa bakıldığında, işitme kaybına yol açan probleminin otoskleroz dışında diğer bir kulak rahatsızlığına bağlı olduğu ortaya çıkabilir. Bu durumda işitmede ameliyatla sağlanacak düzelme daha düşük bir düzeyde olabilir, hatta sorunun ameliyatla düzeltilmesi olanaksız dahi olabilir.