Ortamda sesli bir uyaran olmadan ses algılamasına kulak çınlaması (tinnitus) denilmektedir. Algılanan ses; çınlama, uğultu, rüzgar sesi yahut bir makinenin çalışma sesi üzere değişik tonlarda ve özelliklerde tanım edilebilir. Özelliğine bakılmaksızın her türlü ses “çınlama” ya da “tinnitus” olarak isimlendirilmektedir.
Kulak çınlamasına neden olabilecek çok sayıda sebep vardır. Bunlar ortasında dış kulak kanalında salgı birikimi üzere kolay bir sebep olabileceği üzere çok az de olsa makus huylu tümör üzere önemli bir sebep de olabilir. Bu nedenle tüm kulak çınlamalarının önemsenmesi ve temel muayene ve değerlendirmelerin yapılması gereklidir. Kulak çınlaması her yaşta izlenebilen bir sorun olmakla birlikte daha çok ileri yaşlarda görülmektedir.
Kulak çınlamaları (tinnitus) temel olarak iki kümeye ayrılmaktadır.
Objektif tinnitus: Dışarıdan net olarak duyulmasa da kulak bölgesinden ya da komşu organ ve dokulardan kaynaklanan gerçek bir ses mevcuttur. Bu ses dikkatli dinleme ile muayenede de fark edilebilir. Ekseriyetle damar içeriği varlıklı tümörlerde ya da damar kökenli anomalilerde kanın damarlar içinde akarken yaptığı türbülansa bağlı oluşur. Orta kulak ya da östaki kanalı etrafındaki adalelerin istemsiz ritmik kasılmaları da (myoklonus) objektif tinnitusa neden olabilmektedir. Nispeten ender olarak izlenen çınlama nedenidir.
Subjektif tinnitus: Kulak çınlamaların asıl büyük kümesidir. Ortamdan ya da bedenden kaynaklanan rastgele bir ses yokken algılanan seslerdir.
En sık görülen sebepler olarak şunlar sayılabilir:
İç kulaktaki işitme organının (koklea) yaşlanması
Çeşitli nedenlerle oluşan işitme kayıpları
Kulağa giden damarlarda daralma ve dolanım bozukluğu
Gürültülü ortamlarda bulunma (ses travması)
Orta kulak iltihapları
Dış kulak yolu hastalıkları
Kolesterol ve öbür yağların yüksek oluşu
Hipertansiyon
Ruhsal faktörler (depresyon , gerginlik)
Kullanılan ilaçlar (aspirin,bazı antibiyotikler..)
Çınlamanın başlı başına bir hastalık olmayıp, öbür bir patolojinin belirtisi olduğu göz önünde tutularak teşhis konulmaya çalışılmalıdır. Fakat birden fazla hadisede çınlamanın gerçek sebebi tespit edilemediği için tedavide amaç çınlamanın azaltılması ya da çınlama ile yaşamaya adaptasyon olmaktadır. Kulak çınlaması ile başvuran hastada yapılması gerekenler.
Ayrıntılı bir kıssa ve tam bir fizik muayene
Odyolojik testler (orta ve iç kulağa yönelik)
Kan basıncı ölçümü
Kan analizleri (kan şekeri, kolesterol,karaciğer, tiroid hormonu tetkikleri)
Radyolojik İncelemeler (şüphelenilen patolojiye yönelik olarak olağan grafiler, bilgisayarlı tomografi yahut manyetik resonans görüntüleme).
Yapılan tetkikler sonucunda şayet çınlamaya sebep olabilecek bir hastalık bulunursa, o hastalığın tedavisi yapılmaya çalışılır. Lakin mevcut hastalığın tedavisi bile çınlamayı tam olarak ortadan kaldırmayabilir.
Çınlama şayet hastanın günlük ömrünü etkileyecek kadar şiddetliyse, tinnitus maskeleyici denilen ve işitme aygıtına benzeri aygıtlar yararlı olabilmektedir. Bu aygıtlarla, iç kulağa çınlama ile birebir frekansta ses verilerek çınlamaya neden olan bölgelerin hassasiyetin azaltılması amaçlanmaktadır. Çınlama nedeniyle uykuya dalmakta zorlanan hastalar için, yatmadan evvel müzik dinlemek bir formül olabilir.