Horlama Nedir?
Horlama, uyku sırasında nefes alıp verme sırasında ortaya çıkan sestir. Uyku sırasında nefes alırken, hava etrafında yumuşak dokular bulunan dar bir alandan geçmektedir. Teneffüs yoluyla alınan hava dar bir alandan geçerken, etrafındaki yumuşak dokuların titreşiminin tesiriyle oluşan ses, horlama olarak isimlendirilmektedir.
Uyku sırasında gerçekleştirilen teneffüs sırasında darlığın artmasıyla horlamada da şiddetlenme meydana gelmektedir.
Horlamaya, yani teneffüs sırasında yaşanan darlığa sebep olan durum genel kanının bilakis burundaki bir patolojiden kaynaklı olarak değil, çoklukla üst teneffüs yolunun lisan ardında ve yutak etrafındaki kısımda daralma meydana getirmesiyle ortaya çıkmaktadır.
Horlama; kolay horlama ve uyku apnesi olarak 2 kümeye ayrılmaktadır. Kolay horlama; yalnızca uyku sırasında oluşan sesli solunumdur. Uyku apnesi ise; uykuda teneffüs durmaları, kandaki oksijene doygunluk seviyesinde düşüşler meydana gelmesi üzere durumlarla ortaya çıkmaktadır. Uyku apnesi, başlı başına önemli hayati riskler oluşturan ve uykuda ölümlere sebep olabilen bir durum olarak karşımıza çıkmaktadır.
Yetişkinlerin %45’inde vakit zaman, %25’inde ise daima olarak horlama gözlemlenebilmektedir. Önemli sıhhat sorunlarının habercisi olarak kıymetlendirilmesi gereken horlama, yaşla birlikte sıklığı artış gösteren bir durum olarak karşımıza çıkmaktadır.
Horlama Belirtileri Nelerdir?
Horlama, kolay ve olağan bir durum üzere algılanmakta, genel olarak yaşanan gürültü şikayeti ile ele alınmaktadır. Fakat horlama, önemli hastalıkların habercisi olabilmektedir. Bu bakımdan horlama ile ortaya çıkabilecek belirtileri, önemli sıhhat sorunlarının belirtileri olarak ele almak gerekmektedir.
Horlamanın çocuklarda ortaya çıkan belirtilerini şu biçimde sıralayabilmekteyiz;
-Büyüme gelişme geriliği
-Ağız ve yüz bölgesinde oluşan gelişim problemleri
-Gece idrar kaçırma
-Okul muvaffakiyetinde düşme gözlemlenmesi
-Konuşma bozukluğu
-Davranış bozuklukları ve hiperaktivite
Erişkinlerde oluşan horlama belirtilerini şu halde sıralayabilmekteyiz;
-Kişide sonluluk hali
-Depresyon
-Hipertansiyon
-Gün içinde uyku halinin devam etmesi
-Sabahları alın bölgesinde oluşan baş ağrısı
-Cinsel fonksiyon bozuklukları
-Sabahları ağız kuruluğu hissi
-İştah artışı
-Algıda azalma ve konsantrasyon bozukluğu
Horlamanın Nedenleri Nelerdir?
Horlama tedavisinde, horlamanın nedenlerinin belirlenmesi epey değerli bir yere sahiptir. Uygulanacak tedavinin tesirli ve başarılı bir sonuç sağlaması bakımından horlamanın nedenlerinin en gerçek halde tespit edilmesi gerekmektedir. Bu bakımdan horlamanın nedenlerini şu halde sıralayabilmekteyiz;
-Solunum yollarındaki yumuşak dokularda gevşeme meydana gelmesi
-Alt ya da üst çenede bulunan anatomik bozukluklar
-Ağız bölgesindeki anatomik bozukluklar
-Aşırı kilo
-Sigara kullanımı
-Geniz etinde büyüme meydana gelmesi ve burun deliklerini tıkayarak burun hava geçişini engellemesi
-Bademciklerin büyük olması
-Burunda bulunan eğrilikler yahut burun etinde büyüme
-Yumuşak damak ve küçük lisanda ileri derece sarkıklık
-Dilin olağana nazaran büyük olması
-Dil kökünün anatomik olarak boğaz art duvarına yakın olması durumu
-Antidepresan ve gibisi ilaçların oluşturduğu yan etkiler
Horlama Probleminde Her Hastaya Uygun Tedavinin Gerekliliği
Horlama tedavisinde bireye uygulanan ayrıntılı ve titiz muayene sonrası, horlamanın nedenine nazaran en uygun metodun belirlenmesi gerekmektedir.
Horlama tedavisinde bireye;
-İlaçlı uyku endoskopisi
-Fleksibllaringoskopi
-Sedasyon ile endoskopi
-Yan baş grafisi
-Üç boyutlu tomografi
-Dinamik uyku MR’ı üzere formüllerle ayrıntılı bir ön muayene gerçekleştirilebir. Böylelikle horlamaya sebep olan patoloji tespit edilerek, en uygun tedavi metodu seçilmelidir.
Horlama Tedavisi Metotları Nelerdir?
Basit horlama, aşikâr başlı önlemlerin alınması ile tedavi edilebilmektedir. Erişkin ve kolay horlama durumu bulunan şahısların alması gereken önlemleri şu halde sıralayabilmekteyiz;
-İdeal beden kilosuna ulaşılması
-İyi bir adeletonusu kazanılması maksadıyla spor ve idmanlar yapılması
-Uykudan evvel; uyku ilaçları, sakinleştirici ya da alerji ilaçlarının alınmaması
-Uykudan 4 saat evvel alkol alımından sakınılması
-Uykudan 3 saat evvel ağır yemeklerden kaçınılması
Horlamayı Önleyici Cerrahi Operasyonlar
Horlamanın cerrahi tedavisinde öncelikle, kolay horlama mı yoksa uyku apnesi mi olduğunun kesin tanısı gerçekleştirilmelidir. Uyku apnesinin kesin tanısı, polisomnografi ismi verilen uyku testi ile yapılabilmektedir.
Basit horlama cerrahi tedavisinde yapılacak müdahaleleri şu formda sıralayabilmekteyiz;
-Burun bölmesi cerrahisi
-Alt burun eti cerrahi süreçleri (konka)
-Nazal valf (burun iç açısı) cerrahi işlemleri
-Küçük dil-yumuşak damak ameliyatları
-Özellikle çocuklarda gerçekleştirilen geniz eti ve bademcik ameliyatı
Uyku apnesi kuşkusu bulunan horlayan hastalarda ise, ayrıntılı bir muayene sonrası burun bölgesinde meseleler olup olmadığının araştırılması, birebir vakitte hastanın ülkü kilosuna ulaşması sağlanmalıdır.
