Çocuk nörolojisi, çocuklardaki beyin, omurilik, hudut ve kas hastalıklarıyla ilgili bir tıp uzmanlık koludur. “Pediatrik nöroloji” yahut “Gelişim nörolojisi” olarak da bilinir.
Konusu olan hastalıklar, ağır beyin hasarlarından, süreksiz felçlere, güzel yahut makûs seyirli epilepsilerden kolay bayılmalara, otistik şikayetlerden, davranış bozukluklarına, kas hastalıklarından hudut yaralanmalarına kadar geniş bir yelpazede yayılır.
Muayene ve Klinik Değerlendirme
Hastaların rahatsızlıklarının ele alınmasında atılması gereken birinci adım, klinik değerlendirmedir. Öncelikle birinci ağızdan ve çocukların yakınlarından rahatsızlığın seyri ve öyküsünün dinlenir bundan sonra da çocuk muayene edilir. Bu birinci klinik izlenimler, çoklukla, birçok hastalık için tanıya götüren bilgileri ortaya çıkarır.
Hastaların nörolojik problemlerinin ele alınmasında akla daima kimi ileri tetkikler (MRI ve EEG gibi) gelse de klinik değerlendirmenin çok belirleyici bir rolü vardır. Vakit zaman hastaların testlerinden çıkan kimi aldatıcı sonuçlar, hastanın rahatsızlığı ile ilgili kolay klinik saptamalarla değersiz kılınır.
Çocuk Nörolojisinde Klinik Kıymetlendirme Konuları
Çocuk nörolojisi hastalarının beyin ve hudut sistemini ilgilendiren rahatsızlıkları çok çeşitlidir. Bunların içinde muayenehane kaidelerinde yardımcı olmaya çalıştığımız kıymetli müracaatlar şunlardır:
Yaşa uygun nörolojik gelişim sıkıntıları:
- Yürümede gecikme
- Salık (hipoton) bebekler (SMA)
- Konuşma gecikmesi
- Otistik şikayetler
- Öğrenme ve okul meseleleri (dikkat sorunları)
Şuur değişikliği yahut tekrarlayan ataklar formunda seyreden durumlar:
- Ateşli havaleler
- Epilepsi nöbetleri
- Bayılma
- Katılma
- Baş ağrısı
Doğum periyodunda yahut gebelikte gelişen meseleler:
- Zor doğuma bağlı beyin hasarları (Serebral palsi (CP), spastik yahut hipoton felçler)
- Erken doğuma bağlı hasarlar (Spastik diparezi, tetraparezi)
- Doğumda kol hudutlarının hasarı (Brakial pleksopati)
- Mikrosefali (Ufak baş büyüklüğü)
Güçsüzlük ve dengesizlik:
- Kas hastalıkları (Duchenne Kas Distrofisi)
- Sinir tutulumları (Guillain Barré Sendromu, Charcot Marrie Tooth Sendromları)
- Ataksiler
Görüntüleme (MRI, BT, US) ile saptanan durumlar:
- Hidrosefali (Beyinde su toplaması)
- Beyinde kistler (Araknoid kist)
- Beyin tümörleri
- Beyin kanaması, damar yumakları ve genişlemeleri (AVM, anevrizma)
- Omurilik doğumsal anomalileri (Spina bifida)
Hareket bozuklukları
- Tikler (basit tikler yahut Tourette Sendromu)
- Distoniler (Kontrol edilemeyen sistemsiz kasılmalar)
- Kore-atetoz (İstem dışı süratli yahut kıvrılma biçiminde hareketler)
Davranış bozuklukları:
Bunlar daha çok psikiyatrik bahisler olmakla bir arada ek sorun olarak görülebilir.
- Hiperaktivite/dikkat eksikliği
- Sosyal ahenk sorunları
- Takıntılar
Genetik yahut metabolik meseleler:
- Tiroit bezi sorunları
- Amino asit metabolizma bozuklukları (Fenilketonüri)
- Organik asit metabolizması sorunları
- Mitokondri hastalıkları
- Kromozom anomalileri (Down Sendromu)
- Yüz ve öbür yapısal farklılıklarla aşikâr olan genetik tablolar
Çocuk Nörolojisi Muayenesinde Bedellendirilen Özellikler:
- Genel durum, yaşa uygun reaksiyon ve gelişim
- Oryantasyon ve bilgi durumu
- Baş büyüklüğü
- Konuşma ve hareket becerisi
- Koordinasyon, erişme ve denge
- Güç, yürüme becerisi
- Refleksler
- Patolojik ve yenidoğan refleksleri
- Görme ve işitme alanları
- Göz hareketleri ve göz dibi
Bu değerlendirmelerin bir kısmı, yaşa bağlı olarak, kuşkulu ve yetersiz bilgi verebilir. Genel klinik tablo ve öykü tekrar çok belirleyici olur. Ek testlerin değeri genelde bunlardan sonra barizleşir.
