Burun tıkanıklığı sıklıkla görülen ve hayat kalitesini önemli oranda etkileyen bir durumdur. Burun tıkanıklığı; burun yapılarında görülen anatomik sorunlara yahut burun içindeki dokularda şişliğe yol açacak inflamatuar sorunlara bağlı oluşabilmektedir.
Erişkinlerde burun tıkanıklığının en kıymetli nedenleri ortasında; burun orta bölmesi olan nazal septumdaki eğrilikler ve bu bölmenin her iki yanında bulunan nazal konkalarda büyüme ve nadiren de burun art kısmında bulunan geniz etinde büyüme bulunmaktadır.
Burun Tıkanıklığı Bulguları
- Burundan nefes almada zorluk (tek taraflı yahut çift taraflı)
- Ağızdan nefes alıp verme
Burun Tıkanıklığı Nedenleri
- Burun orta bölmesi yahut nazal septum burunu ortadan ikiye ayırmaktadır ve ön kısmı kıkırdak art kısmı ise kemikten oluşmaktdır.
- Burun orta bölmesinde eğrilik oranı çok yüksek oranda gözlenmektedir, lakin bu eğrilik her beşerde burun tıkanıklığına neden olmayabilir.
- Burun içinde bu bölmenin her iki tarafında aldığımız havayı ısıtan ve nemlendiren ve burun içi konka olarak isimlendirilen yapılar bulunmaktadır. Bu yapılar burun eğriliğine bağlı olarak büyüyebileceği üzere burun orta bölmesinde eğrilik olmadan allerji, hava değişimi üzere nedenler de bu yapılarda büyümeye neden olabilir.
- Burun art kısmında bulunan ve ergenlik sonrası devirde sıklıkla tesirini kaybeden adenoid (geniz eti) dokusu çok büyüdüğü durumlarda burun tıkanıklığına neden olabilir.
Burun Tıkanıklığının Tedavisi
- Septoplasti:Eğer burun orta bölmesindeki eğrilik hastada burun tıkanıklığı şikayetine neden olursa hastaya önerilmektedir. Bu süreç sıklıkla burun içinden yapılmaktadır lakin eğrilik çok önde yahut çok üstteyse açık teknik müdaheleler gerekebilir. Olağan kaidelerde burun orta bölmesi için yapılan müdahelelerde burun halinde bir değişiklik olmamaktadır. Bazen septoplasti ile bir arada rinoplasti müdaheleri de yapılmaktadır. Bu müdaheleler çoklukla estetik telaşlar için yapılsa da bazen kıkırdakta ki eğriliği düzeltmek için kemikteki eğrilikleri düzeltmek gerektiği için bu emelle da bu iki müdahele birlikte yapılabilmektedir. Ameliyat sonrası doktorun tercihine nazaran tampon konulabilir yahut konulmayabilir. Tamponlar da teknoloji ile gelişmiş olup evvelce kullanılan ve etraf dokulara yapışarak çıkartılması sırasında hastalarda önemli rahatsızlıklara neden olabilen tamponlar günümüzde artık kullanılmamaktadır.
- Konka müdaheleleri:Burun içi konkalar aldığımız havayı ısıtıp nemlendirdikleri için olağan sağlıklı nefes almanın bir modülüdür. Bu yüzden bu yapılar çok büyüdüğünde bunların çıkarılması yerine küçültülmesi süreçleri uygulanmaktadır. Bu süreç için çok fazla çeşit uygulama mevcuttur. Bunlar ortasında ; radyofrekans ile küçültme, ultrasonik aspirasyon, mikrobrider ile küçültme üzere usuller sıklıkla uygulanmaktadır. Bu süreçlerdeki temel gaye olağan işlevlerini yapan lakin en küçük boyutta olacak halde kalan konka yaratmaktadır. Bu müdahelelerin temel riski konka yapısında tekrar büyümelerin oluşabilmesidir. Bu müdaheleler sonrası tampon genelde kullanılmamaktadır.
- Adenoidektomi:Büyümüş geniz etlerinin alınmasıdır. Bu durum sıklıkla çocuklarda gözlenmekle bir arada bazen erişkinlerde de gözlenebilmektedir. Geniz atinin alınması ağızdan damak üst kaldırılarak yapılmaktadır. Klasik kazıma tekniğinin yanında plazma sistemi de son vakitlerde sıklıkla kullanılmaktadır. Erişkinlerde gözlenen geniz eti bazen nazofarenks kanseri ile alakalı olabileceğinden bu hastalarda kesinlikle histopatolojik inceleme yapılmalıdır.
