Benign paroksizmal pozisyonel vertigo (BPPV), kulak kaynaklı baş dönmesi nedenleri ortasında en sık görülen rahatsızlıktır. Yaklaşık her 1000 bireyden birisini etkilediği düşünülmektedir. Bayanlarda erkeklerden daha sık görülmektedir ve en sık 30-50 yaş aralığında şikâyetlere sebep olmaktadır. “Kristal oynaması” ya da “kristal kayması” olarak da isimlendirilen bu duruma, iç kulakta hareketin algılanmasından sorumlu olan minik kütlelerin (kanalolitler) istikrar organındaki yarım daire kanalları içerisinde hür olarak hareket etmesinin yol açtığı düşünülmektedir. Kanalolitler en sık art (posterior) yarım daire kanalında yer alsa da lateral (yan) ve üst (superior) yarım daire kanallarında da görülebilir.
BPPV hastaları genellikle baş hareketleri ile, yattıkları yerde dönme ile, yataktan kalkarken gibi durumlarda bariz hale gelen, ekseriyetle tek bir tarafa hareketle aktive olan bir baş dönmesinden yakınırlar. Vertigo aniden ortaya çıkar ve çoklukla 1 dakikadan kısa sürer. Atakların başlangıç ve bitişi besbelli olsa da, ataklar ortasında bir dengesizlik – sersemlik hissi görülebilir.
Tanı çoklukla hastanın kıssası ve Dix-Hallpike manevrası ismi verilen hareket ile koyulur. Videonistagmografi de teşhis için kullanılan araçlardandır.
Hastaların değerli bir kısmı bizatihi düzelirken, bir kısmı kanalolit konumlandırma hareketi (Epley manevrası) ismi verilen tedavi hareketlerinden yarar görür. Çok düşük oranda hastada daha girişimsel ya da cerrahi tedavilere gereksinim duyulur.
