BEL FITIĞI AMELİYATLARINDA BAŞARISIZLIK SEBEPLERİ ve TEDAVİ
Tıbbi literatürde “başarısız bel sendromu” olarak isimlendirilen bir durumdur.
Bu tarif bel cerrahisini (bel fıtığı ameliyatı, omurga dar kanal cerrahisi vs) takiben tatminkar bir biçimde güzelleşmenin olmadığı bir durumdur.
Bel fıtığı ameliyatlarında başarısızlık oranı dünya genelinde yaklaşık %8-25’dir.
Başarısız bel sendromuna sebep olan yahut katkıda bulunan faktörler aşağıdaki üzere sıralanabilir.
- Yanlış teşhis.
- Ameliyatta hudut liflerine bası yapan disk dokusunun çıkarılamaması,
- Ameliyat sırasında hudut lifi yaralanmaları.
- Ameliyat bölgesinde yabancı cisim unutulması.
- Ameliyat alanında cerrahi olarak kırılgan hale gelmiş kemik ve eklemlerin güzelleşme periyodunda kırılması-mobilizasyonu.
- Aynı düzeyde bel fıtığının yenilemesi. (Genellikle epey başarılı ve ağrısız geçen 6-8 aylık bir periyot sonrasında ortaya çıkar.)
- Ameliyat bölgesinde gelişen olağandışı dokular ve yapışıklıklar. (Granülasyon dokusu ve epidural fibrozis.)
- Omurilik zarı yaralanmaları ve Beyin Omurilik Sıvısının ameliyat bölgesinde birikmesi. (Bu sıvı çoğunlukla ameliyat sonrası yara yerinden dışarıya akıntı halinde kendisini gösterir. BOS fistülü olarak isimlendirilir.
- Ameliyat bölgesinde kanama ve kan pıhtısının hudut köklerine bası yapması.
- Bel fıtığı çıkartılan omurların birbiri ile olan eklemlenmesinde bozulma, gevşeme, laçkalaşma.
- Operasyon bölgesinin iltihaplanması, enfeksiyon, yangı nedeni ile gelişen diskitis, araknoidit. (pia araknoidit = hudut zarı yangısı.)
Geçirdiğiniz bel fıtığı yahut dar kanal ameliyatından sonra sürecin “başarılı” olup olmadığını ameliyatınızın birinci gününden itibaren hissedebilirsiniz. Başarısız bel sendromunun en sık karşımıza çıkan sebepleri ameliyattan çabucak sonra belirti verir.
Eğer;
Ameliyatınızın birinci gününde ameliyat yarasının meydana getirdiği bölgesel ağrı dışında, kalça içi ve bacağınızda ameliyat öncesi üzere yahut daha şiddetli bir ağrı devam ediyorsa,
Ağrı olmadığı halde bacağınızda kesif ve daima bir uyuşma, yanma, soğukluk hissi varsa,
Ağrı ile birlikte yahut ağrısız ve çoklukla uyuşma-yanma hissi ile bir arada ayak parmakları, ayak, bacak hareketlerinizde güçsüzlük fark ettiyseniz:
Başarısız bel sendromunun erken bulgu veren sebeplerinden birisi ile karşı karşıya olmanız kuvvetle olasıdır. Ki bu sebepler sıklıkla: “fıtığın gereğince temizlenememiş olması, hudut lifi hasarı ve operasyon bölgesinde kan pıhtısı birikmesidir. Çok az de olsa ameliyat bölgesinde unutulan yabancı cisimler de erken bulgu verebilir.”
Ameliyat sonrasında tüm şikayetleriniz geçmiş olsa bile nispeten erken devirde yani birinci hafta içerisinde ortaya çıkabilen komplikasyonların başında BOS fistülü gelir. (Beyin Omurilik zarının zedelenmesi sonucu ortaya çıkan sıvı kaçağının cilt kesisi ve dikiş bölgesinden dışarı sızması.)
Diskitis-Araknoidit üzere derin enfeksiyon ve yangılar ameliyatı takip eden 2-4 haftalar içerisinde ortaya çıkar. Ekseriyetle bel bölgesinde dayanılmaz ağrılar ile kendisini gösterir. Ağrı hastanın en ufak hareketi hatta nefes alıp-vermesi ile bile şiddetlenir. Bu esnada dikiş bölgesi çoklukla pak ve akıntısızdır.
Başarısız bel sendromunun geç sebepleri yani hasta hayli yeterli ve ağrısız aylar geçirdikten sonra ortaya çıkan sebepler:
- Nüks-tekrarlayan- bel fıtığı,
- Zayıflamış bel kemiklerinde kayma yahut oynaklık (Spinal Spondilolistezis, Spinal İnstabilite),
- Anormal yara güzelleşme dokusu gelişmesi ve yapışıklıklardır. (Granülasyon-Epidural Fibrozis.)
Başarısız bel sendromu tedavisinde sebeplerin bir-iki istisna dışında tamamı için yeni bir cerrahi müdahale, yani ameliyat gerekir.
Bu tip ameliyatların genel ismi “Revizyon Cerrahisidir.”
Omurga Revizyon Cerrahisi, revizyon sebebi her ne olursa olsun hastanın birinci ameliyatından çok daha güç, komplikasyona açık,kapsamlı ve teknik bir müdahaledir.
Revizyon cerrahisinin kesinlikle tecrübeli gruplar tarafından yapılması önerilir.