— Bademcik (tonsil) ve geniz eti(adenoid) nedir? Ne işe fayda?
Bademcikler ve geniz eti, bedende lenfoid dokunun parçasıdırlar ve bedenin bağışıklık
sistemine yardımcı olurlar. Geniz eti; burnun gerisindeki nasofarenkste (geniz) yerleşen
lenfoid dokudur. Bademcikler ise boğazın her iki yanında yerleşen iki adet lenfoid dokudur.
Ancak bademcik ve geniz etinin bağışıklık sistemindeki rolleri çok fazla kıymetli oranda
değildir. Bademcik ve geniz eti alınan bireylerde bağışıklıkla ilgili hiç bir olumsuz durumun
olmaması da bunu göstermektedir.
— Bademcik ve geniz eti ne üzere sıkıntılara yol açar?
Bademcik ve geniz eti hem enfeksiyonlara hem de büyüklüklerine bağlı olarak kimi sorunlara
yol açabilirler. Sık geçirilen enfeksiyonlar, kişinin günlük ömrünü etkilemekle birlikte sık sık
ilaç kullanımına da neden olmaktadır. Geçirilen enfeksiyonlarda en değerli sorun ise kalp
kapakçıkları, eklem ve böbreklerin risk altında olmasıdır.
Enfeksiyonları dışında bademcik ve geniz etinin büyüklükleri de değerli sonuçlara yol açar.
Bademciklerin çok büyük olduğu durumlarda; yutma, beslenme ve konuşma problemleri ortaya
çıkar. Geniz etinin fazla büyük olduğu durumlarda ise en kıymetli sorun burun tıkanıklığıdır ve
bu bireylerde ağzı açık ahenge ve horlama ortaya çıkar. Bilhassa geniz eti ve bademcikleri
büyük olan çocuklarda görülen uyku sorunları nedeniyle çocukların büyüme ve gelişmesi
durur. Burun, solunan havanın ısısını ve nemini ayarlar ve birtakım ziyanlı partikülleri meblağ. Bu
nedenle ağız teneffüsü yapan bireylerde kimi teneffüs yolu sorunlarına yol açar.
Geniz etinin büyüdüğü durumlarda ayrıyeten orta kulakta havalanma bozukluğu ve buna bağlı
kulak zarında çökme, işitme kaybı ve bağlantı bozukluğu, çene ve yüz kemiklerinde gelişim
bozukluğu, geniz akıntısı nedeniyle boğaz iltihabı (farenjit), öksürük ve alt teneffüs yolu
problemleri, baş ağrısı, sinüzit sorunları de ortaya çıkabilmektedir.
— Hangi Durumlarda ameliyat gerekir:
Bademcik ve geniz etinin ameliyatla alınmasını gerektiren durumlar şunlardır;
-Sık sık enfeksiyon geçirilmesi: birbirini takip eden yıllarda, senede 3 yahut daha fazla
enfeksiyon geçirilmesidir.
-Bademciklerin enfeksiyon olmasada yutmayı zorlaştıracak kadar büyümesi
-Bademcik dokusunun tek taraflı büyümesi (lenfoma yahut diğer berbat hastalıkların belirtisi
olabileceğinden)
-Bademcikler üzerinde ağız kokusuna neden olabilecek halde sık sık birikim olması
-Geniz eti dokusunun nefes almayı bozacak kadar büyümesi
-Orta kulak iltihabı ve işitme kaybına neden olması;
-Sık sık sinüzit ve alt teneffüs yolu sorunlarına neden olması
— Ameliyat Hangi Yaşta Yapılmalıdır:;
Ameliyat için kesin bir yaş yoktur. Hastaya verdiği ziyana nazaran karar verilir. Birçok defa çocuk
büyüsün diye beklemek hastaya ziyanlı olabilmekte ve tedavi muvaffakiyetini düşürmektedir.
— Bademcik ve Geniz Eti Ameliyatı Nasıl Yapılır:
Bademcik ve geniz eti ameliyatları, genel anestezi ile, ağız içinden, dışarıdan bir kesi
olmadan yapılmaktadır. Geniz eti dokusu burnun art kısmından kazınarak (küretaj) alınır.
Bademcikler ise, günümüz teknolojsi sayesinde bıçak kullanılmadan, kanama kontrollü
metodlar kullanılarak yapılır. Ameliyat mühleti yaklaşık 30 dakikadır ve çoklukla birebir gün
taburculuk yapılmaktadır.
— Ameliyatın Riski ve Komplikasyonları Nelerdir:
Her ameliyat üzere bademcik ve geniz eti ameliyatlarının da risk ve komplikasyonları
olabilmektedir. Ameliyat genel anestezi ile yapılmaktadır, fakat anestezi teknik ve
ilaçlarındaki gelişmeler her geçen gün bu riski azaltmaktadır. Bunun dışında en sık görülen
komplikasyon kanamadır. Bazen önemli boyutlara ulaşabilmesine karşın, dikkatli ve titiz bir
çalışma ve hastanın uygun takibi ile bu sorun az görülmektedir. Ameliyat sonrası farenjit
oluştuğuna dair yanlış bir inanış vardır. Mevcut farenjitin bademciklerin alınmasıyla bir ilgisi
yoktur.
— Ameliyattan Sonra Nelere Dikkat Edilmelidir:
En çok uyulması gereken kurallar beslenme ile ilgilidir. Bilhassa birinci 3 günde kanama olasılığı
daha çok olduğu için soğuk ve sıvı besinler seçilmelidir. Bu nedenle soğuk süt, çorba, meyve
suyu, muhallebi, dondurma üzere besinler ülküdür. Ameliyatın birinci gününde koyu renkli kan
kusulması olağandır ve yutulan ameliyat sırasında yutulan kanla ilgilidir. Fakat daima kırmızı
renkli yeni kan gelmesi çabucak hekiminize başvurmayı gerektirir. 4.günden itibaren yavaş
yavaş olağan besine geçilir. Hastanın ağrı nedeniyle birşey yemek istememesi ağrının
devamına neden olur. Kesinlikle bol ölçüde sıvı alınmalıdır. Ameliyattan sonra hafif ateş
olması beklenen bir durumdur. Kâfi sıvı alınması ve ateş düşürücü ilaçlarla genellikle
normale döner. Bazen hastalar ameliyattan birkaç gün sonra doktora başvurarak bademcik
bölgesinde iltihap geliştiğinden yakınırlar. Bu ekseriyetle bademcikler alındıktan sonra o
bölgede beyaz bir örtü oluşturan güzelleşme dokusunun hastayı yanıltmasıdır.