Uçak yolculuğu sırasında hastalarımızın en sık kulak burun boğaz bölgesinde şikayetleri olur. Bunun sebebi uçak havalandıktan sonra artan irtifa ile hava basıncının düşmesidir. Fiziğin en temel kanunlarından biri olan Boyle Kanunu ile açıklanır. Bildiğiniz gibi Boyle Kanunu ‘’Eşit sıcaklıkta gazların basınç ve hacimleri ters orantılıdır.’’ Yani irtifa arttıkça hava basıncı düşer ve deniz seviyesine eşit olan gazlar düşük basınçlı yere doğru hareket ederler.
KBB ve baş boyun bölgesinde değişik anatomik bölgelere taksim edilmiş hava dolu alanlar vardır. Bunlar orta kulakta kemik içinde sinüslerde bulunur. Bu hava dolu boşlukların böyle olmasının sebebi başımızın kütle olarak daha hafif olmasını sağlaması ve bulundukları organların normal fizyolojik işlevlerini yerine getirmeleri içindir. Basit bir ifade ile futbol topunun içi nasıl hava ile dolu olup hafif ise başımızdaki sinüs gibi diğer hava dolu boşlukların vazifesi aynıdır. Baş boyunda ki hava dolu boşluğu olan organları basit olarak ikiye taksim edebiliriz. Bunlar kulak ve sinüslerdir.
Orta kulak ve sinüsler gibi kemik duvarlı vücut boşlukları için buradaki anlamı, uçuş sırasında bu boşluklarda ki hava basıncının çevre basıncına uygunluk göstermesi gerektiğidir. Yani yolculuk sırasında uçak irtifa aldıkça basınç düşeceğinden bu boşluklardaki yüksek basıncın da rahatlıkla dışarı çıkarak ve çevre basıncı ile eşit hale gelmeleridir. Örneğin 4000 metre yükseklikte kapalı bir alanda ki gazlar yaklaşık olarak iki katına kadar genişler.
Günümüzde modern uçaklarda kabin basıncı tüm seyahat boyunca sabit tutulmaktadır. Ancak bu deniz seviyesinceki atmosfer basıncında değil yaklaşık 2500 metre yükseklikteki basınca göre ayarlanır. Yolcular seyahat boyunca 10 kilometre yukarında seyahat ederken uçak içindeki basınç 2500 km yukarıdaki basınç gibi ayarlanır. Uçak tırmanırken kulak içince kalan hava östaki tübü vasıtası ile geniz bölgesinden, sinüslerdeki hava ise sinüslerin burun içine açılan delikleri vasıtası ile çıkar gider.
İşte bu durumda gerek kulağımızda gerek burun içimizde gerekse de geniz bölgemizde bu hava alışverişini sağlayan deliklerin tıkanmasına neden olacak bir hastalığımızın olmaması gerekir. Eğer hafif hasta veya nezle, grip gibi üst solunum yollarını tıkayan bir rahatsızlığımız varken uçağa binersek bu hava boşluklarında ki basınç kolay eşitlenemeyeceğinden şiddetli ağrı gibi yakınmalarımız olabilir.
Bu yüzden KBB bölgesinde bir rahatsızlığımız varken seyahat edeceksek bir uzmandan tavsiye, tedavi ve ilaç almamız gerekir.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.