Öksürük teneffüs yolunun yabancı bir uyarandan temizlenmesi için gelişen olağan fizyolojik bir sistemdir.
Sürekli öksürük altta yatan bir hastalığın işaretidir ve gerçek nedenin tespiti için araştırılması gereklidir. Kesin teşhis konulduktan sonra tedavisi mümkündür.
HİKAYE FİZİK MUAYENE
Öksürük hastanın en sık medikal yardım istediği durumlardandır. Öksürükle seyreden hastalıkların birden fazla kendini sınırlayan viral üst teneffüs yolu enfeksiyonları nedeniyle gelişir.
Öksürük tekrarlayıcı ve daima olduğunda kulak burun boğaz uzmanı tarafından konsülte edilebilir. Başlangıç kıssa öksürüğün müddetine ve karakterine odaklanmalıdır. Daima ve balgamlı öksürük trakeobronşial hastalıklarla alakalıdır. Kuru öksürük daha sıklıkla üst hava yolu lezyonu yahut astım nedeniyle oluşur. Geniz akıntısı ve reflü öksürüğe neden olur. Faal yahut pasif sigara içimi müzmin öksürüğün sık karşılaşılan nedenleridir. Bu durumda allerji, tekrarlayan üst teneffüs yolu enfeksiyonları yahut sinüzit ile alakalı semptomları araştırmak gerekir.
LABORATUVAR TESTLER
Kronik öksürükler için tam kan ve eozinofil sayımı, akciğer sineması, bakteri, tüberküloz ve mantar açısından balgam incelenmesi gerekir.
Paranasal sinüslerin BT’si ile altta yatan muhtemel sinüzit kıymetlendirilir.
Kronik obstruktif yahut restriktif akciğer hastalığı hikayesi olanlarda teneffüs işlev testleri istenir. Kulak burun boğaz doktoru endoskopik muayene ile ilgili bölgelerde tetkikle teşhise gitmeye çalışır.
AYIRICI TANI
4 haftadan daha kısa öksürük şikayeti olan hastaların tanısı basitçe konulur ve tedavi edilir.
Sigara dumanı, çevresel dumanlar ve allerjenler en sık karşılaşılan sitimülanlardır. Sigara kullanımı ile bağlantılı boğuk, kuru öksürük ( sigara içenlerin öksürüğü) alt ve üst hava yollarının kimyasal irritasyonu sonu oluşur. Allerjenlerin hava yollarına direkt ve nazal ve farengeal sekresyon oluşturup post nazal akıntıya neden olarak indirekt yolla tesir ettikleri düşünülür.
Doğumdan 18 aylığa kadar görülen öksürüğün en sık nedenleri reflü, astımın öksürüklü varyantı olabilir. 1,5 ile 6 yaş ortası görülen en sık teşhis sinüzit ve takiben astımın öksürüklü varyantıdır. 6 ile 16 yaş ortası görülen öksürük astımın öksürüklü varyantı , psikojenik öksürük ve sinüzit nedeni ile oluşur.
Kronik sinüzitte öksürük sıklıkla müracaat semptomudur. Erişkinlerde yüz ağrısı ve baş ağrısı görülebilir. Çocuklarda genelde ağrısız burun akıntısı vardır. Sıklıkla balgamsız kuru bir öksürük en çok geceleri görülür. Tedavide altta yatan enfeksiyonun onarılması gerekir.
Reflü, pulmoner aspirasyon, pulmoner ödem, akciğer enfeksiyonu ve trakeayı yahut bronşu tutan ödemler öksürüğü başlatabilir.
TEDAVİ
Genel tedavi usulleri sigaranın bırakılmasını, çevresel tonsinlerden kaçınılmasını ve bilinen alerjik faktörlerin denetim altına alınmasını kapsar. Öksürük için öbür spesifik tedavi tipleri dökümante edilmiş enfeksiyon için antibiyotikleri, astım için bronkodilatatörleri ve reflü için antireflü tedaviyi kapsar.
Ekspektoranlar ve mukolotik casuslar tesirlerini teneffüs sekresyonlarının hacimlerini arttırarak ve mukus viskositesini azaltarak gösterir. Öksürük pastilleri, şuruplar sık karşılaşılan örneklerdir.
