- Çocukluk çağı absans epilepsisi nedir?
Absans epilepsi ve nöbetleri bilincin (dalma, duraksama, boş boş bakma) ve motor aktivitenin etkilendiği dalma ve boş bakma ile karakterize bir epilepsi çeşitidir. Tipik absans nöbetlerinin özelliği ani başlama ve sonlanmadır (saniyelik nöbetlerdir). EEG’de özel bir patern olan bilateral senkron, 3 Hertz ritmik diken dalga deşarjları eşlik eder. Bu bulgular absans epilepsi için özel ve tipik bir bulgudur. Bu epilepsi çeşidinde epileptik deşarjlar beynin tüm alanlarından kaynaklanmaktadır. Çocukluk çağı absans epilepsilerinin başlangıç yaşı 4-10 yaş ortası olup en sık olarak 5-7 yaşları ortasında görülmektedir. Hastaların nörolojik muayenesi ve gelişimleri olağandır. Nöbet özelliği ani başlangıçlı, şuur kaybı ile giden, kısa (4-20 saniye, nadiren daha uzun süren) ve sık tekrarlamaktadır (günde onlarca). Hastaların birçok kızdır (%70).
- Hastalığın sıklığı nedir?
Sıklığı epilepsili çocukların %10 kadardır. Yani 10 epilepsili çocuktan birisi absans epilepsidir.
- Bu hastalık genetik bir hastalık mıdır? Kardeşinde de olabilir mi?
Hastalığın genetik istikameti vardır. Hastaların %20’sinde ailede diğer bir epilepsili birey bulunmaktadır. Genetik faktörler dışında çevresel faktörler de tesirli olabilmektedir. Bu hastaların bir kısmı geçmişte ateşli havale geçirmiş çocuklardır.
- Nöbet özellikleri nelerdir?
Tipik nöbetler kısa saniyelik özellik göstermektedir. Ani başlar ve ani olarak sonlanır. 4-20 saniye ortasında sürebilir. Şuur kaybı kesinlikle olmaktadır. Nöbetler günde birkaç kezden yüzlerce keze değişebilir. Nöbetler ekseriyetle tabiatıyla olmaktadır. Süratli hızlı nefes alıp verme durumlarında bilhassa koşma, oynama esnasında nöbetler tetiklenebilmektedir. Yemek yerken olursa bir an durup boş bakar sonra yemeğini yemeye hiçbir şey olmamış üzere devam eder. Konuşuyor ise bir anda konuşma kesilir. Birkaç saniye sonra kaldığı yerden devam eder. Enteresandır bu çocukların bir kısmını birinci olarak öğretmeni fark etmektedir. Dersi dinlerken sıklıkla daldığı fark edilir. Bazen aileler bu dalmaları önemsemezler. Gözü daldı. Olağanmış üzere algılanır. Geçer diye aylarca önemsemeyebilirler.
- Bu hastalığın teşhisi nasıl konulur?
Dalma şikayeti ile gelen hastalara EEG çekilerek teşhis çarçabuk konulabilmektedir. EEG yani elektroensefalografi 24 kablodan oluşan saçlı deriye özel tutturucu unsurlar ile yapıştırılan bir alettir. Çekim beyin aktivitesini direkt kaydeder. Radyasyon üzere ziyanlı bir sistem değildir. Çocuğa katiyen ziyan vermez. Bu EEG kayıtlarında tipik bozuk dalgaların saptanması teşhisi kolaylaştırmaktadır.
- Bu hastalığın tedavisi var mı?
Evet var. Çoğunlukla bir ilaç tedavisi ile hastaların birçok güzelleşmektedir. Bir kısım hasta ise dirençli olabilmektedir. Bazan iki hatta da üç ilaç verilebilir.
- Bu hastalık yeterli mi berbat mü? Hiç kurtulamayacak mı?
Bu hastalık %90 oranında iki yıl içerisinde düzelmektedir. Hastalık müddeti uzayan hastalarda nöbetler 5-6 yıl sürebilir.
- Bu hastalarda özel bir diyet var mı?
Hayır özel bir diyet önerilmemektedir. Sağlıklı beslenme ve aburcubur yiyeceklerden uzak durulması uygundur.
- Hastalar nelere dikkat etmelidirler?
- Yorgunluk, uykusuzluk, alkol, uzun açlık nöbetleri tetikleyebilir.
- Evlerde bulunan birtakım bozuk floresans lambalar, yanıp sönen renkli reklam ışıkları, panoları, süratli renk geçişleri olan televizyon renklamları nöbetleri tetikleyebilir.
- Aşırı bilgisayar oyunları oynamak önerilmez.
Sık nöbet durumlarında Çocuk Nöroloji uzmanına başvurmak elzemdir.