Hastaların birçoğunda doktora başvurmalarını gerektiren, fısıltı ve hafif seslerin duyulamaması, kulakta çınlama ve işitme kayıpları üzere sorunlara yol açabilen ‘Otoskleroz Hastalığı’, orta kulakta, kulak zarının gerisindeki kemikçiklerde, özel birtakım bölgelerde kireçlenmeler sonucu meydana gelir. Tedavi edilmezse hastaların iş ve toplumsal ömürlerini durdurma noktasına getirebilir.
Otoskleroz Hastaları Kalabalıkta Daha Âlâ Duyuyorlar!
“İç kulak kireçlenmesi”olarak bilinen otoskleroz hastalığı, işitme kaybının sık görülen nedenlerinden birisidir. Otoskleroz; tedavisi mümkün olan, iç kulak hudutlarını, fakat hastalık ilerlediğinde tahrip eden, çoğunlukla ses iletimini engellediği için işitme kaybına yol açan bir hastalıktır.
Hastalığın genetik olarak aileden geçişi kelam bahsidir. Yani aile bireylerinde bu hastalık olan bireyler hastalığa daha yatkındır. Bunun yanında bayanlarda ise erkeklere oranla daha sık rastlanmaktadır. Ekseriyetle genç erişkinlik yaşlarında (20-30 yaşlarında), tek ya da iki kulakta işitmenin yavaş yavaş azalmaya başlaması ile belirti verir. Bazen kulakta çınlama, nadiren de hafif baş dönmeleri bu işitme kaybına eşlik eder.
İşitme kaybı her geçen sene daha da artar. Bu bireyler, başka işitme kaybı hastalıklarının bilakis kalabalıkta ve gürültülü ortamlarda (düğünlerde, gece kulüplerinde vb. alanlarda) birisi ile konuşunca olağandan daha düzgün duyarlar.
Üzengi Kemiğinde Hareket Kısıtlanması Oluşur
Otoskleroz hastalığında, üzengi kemikçiğinin iç kulak ile komşu olduğu duvarda yapısal kireçlenme sonucu katılaşma olur. Bu durumda üzengi kemiğinde hareket kısıtlanması meydana gelir. Buna bağlı olarak ses dalgaları iç kulak sıvılarına kâfi seviyede iletilemez ve ‘iletim tipi’ denilen işitme kaybı meydana gelir.
İç kulak sağlamken sırf sesler iletilememektedir. Ancak hastalığın ilerleyen devirlerinde bu kireçlenme iç kulak duvarını da etkileyebilmektedir ve sinirsel tip işitme kaybı da oluşabilmektedir. İşitme kaybının boyutu kireçlenmenin şiddeti ile değişebilir. Hafif seslerin duyulamaması, çınlama üzere tesirlerinin yanı sıra baş dönmesi ve istikrar sorunları üzere tesirleri de kelam konusu olabilmektedir.
Hastalığın 2 Evresi Var!
Kulak kireçlenmesinin özel bir tipi olan otosklerozun tedavisi erken ve geç evre olarak 2’ye ayrılır. Erken periyotta şimdi kireçlenme tam oluşmadığından, hasta işitme testleriyle takip edilebilir. Yumuşak evre olarak da bilinen bu periyotta hastaya sodyum florür içerikli tabletler verilip hastalığın ilerlemesi yavaşlatılabilir.
Fakat kireçlenmenin ilerlediği ve geç evre olarak bilinen durumda işitme kaybı, hastanın toplumsal yaşantısını tesirler boyuta gelmiştir.
Hastalığın günümüzde 3 tedavi biçimi bulunmaktadır. Bu hastalar işitme aygıtı kullanabilir.
İkinci tedavi seçeneği ise ilaç kullanımıdır. Bunun için çeşitli ilaçlar kullanılabilir. Fakat bunlar hastalığın süratli ilerlediği faal devirleri azaltmak için önerilir. İşitmeyi daha düzgün hale getirmez ve daima kullanılmaz.
Tedavi için cerrahi müdahalenin tespit edildiği basamakta ise otoskleroz hastalığı tedavisi için uygulanan ameliyata geçilmektedir. Bu ameliyatın ismi ‘stapedektomi’ ameliyatıdır. Çoklukla ‘teflon piston’ diye isimlendirdiğimiz bir protez, hareketsiz durumdaki üzengi kemikçiğinin yerine yerleştirilir. Protezin çengel biçimindeki üst kısmı örs kemiğine asılır.
Böylece kemiğine gelen ses titreşimleri bu protez vasıtası ile üzengi tabanına açılan delikten iç kulak sıvılarında ulaşır ve bu sıvıda dalgalar oluşturarak duyma tekrar sağlanır. Uzmanlık gerektiren bu ameliyat, ameliyat mikroskopları kullanılarak bazen de lazer yardımıyla yapılır.
Baş Dönmesi Geçmeden Seyahate Çıkmayın…
Ameliyat sonrasındaki muhtemel belirtiler, kendini baş dönmesi halinde gösterebilmektedir.
Bazen bulantı ve kusma da baş dönmesine eşlik edebilir fakat bu süreksiz bir durumdur. Ağrı nadiren olur ve hafiftir. Ameliyat sonrası erken periyotta hastalar baş dönmeleri büsbütün geçene kadar, uçak ve otomobil ile seyahat etmekten, dalış yapmaktan ve ağır kaldırma üzere hareketlerden sakınmalıdırlar.