Denge sisteminde ortaya çıkan fonksiyon bozukluğu baş dönmesi olarak isimlendirilir. Büsbütün hareketsiz olunduğunda bile baş dönmesi ya da sallanma hissi yaşanır. Çocuklukta yaptığımız bir müddet dönüp apansız durduktan sonra başımızın dönmeye devam etmesine benzeri. Vertigo bir hastalık değildir; bir bulgudur. Bu nedenle hangi hastalığın vertigoya neden olduğu araştırılarak tanıya gidilmelidir. Vertigoya neden olan her hastalığın tedavisi farklıdır. Bu nedenle vertigonun tedavisi altta yatan hastalık tespit edildikten sonra yapılmalıdır. Şikayetlerin ortaya çıkış biçimi ve vakti, müddeti, eşlik eden bulgular, mevcut hastalıklar, kullanılan ilaçlar hayli kıymetli ipuçları verir. En sık vertigo nedeni olan ve istikrar kristallerinin yerinden ayrılması olarak isimlendirilen Benign Paroksismal Pozisyonel Vertigo’da teşhis hakikat konur ve kristallerin dağıldığı yarım daire kanalı hakikat olarak tespit edilirse tek hareket ile tedavi sağlanmaktadır.
Vertigo nedenleri nelerdir?
Vertigo ve istikrar bozukluğuna neden olan hastalıklar görülme sıklığına nazaran aşağıdaki üzere sıralanmıştır.
• Benign paroksismal pozisyonel vertigo (BPPV)
• Meniere Hastalığı
• Vestibüler nörinit
• Vestibülopati (İç kulak istikrar sisteminin fonksiyon bozukluğu)
• Labirentit (iç kulağın iltihabı)
• Migren (iç kulak migreni)
• Ruhsal nedenler
• Barotravma (yüksek basınca maruz kalınması sonrasında iç kulakta hasar oluşması)
• Akustik travma (yüksek sese maruz kalınması sonrasında iç kulakta hasar oluşması)
• Akustik nörinom (iç kulak hududundan kaynaklanan tümör)
• Beyne giden kan damarlarında daralma
• Multipl skleroz
• Beyin tümörleri
• Boyun omurga ve kas yapısında ortaya çıkan hastalıklara bağlı gelişen istikrar bozuklukları
Neden olan hastalığın bulunarak tedavinin bu hastalığa yönelik yapılması gerekmektedir. Baş dönmesi sorunu yaşayan hastaların bilhassa dikkat etmesi gereken bir ekip şeyler vardır. Çok tuz ve şeker tüketiminden, alkol ve sigaradan, ağır sporlardan uzak durulmalıdır. Bol su içilmeli susuz kalınmamalıdır. Uyku nizamına dikkat edilmeli ve sağlıklı beslenilmelidir. Ani ve süratli baş hareketleri yapılmamalıdır. Sabah yataktan kalkarken evvel bir müddet oturur durumda bekleyip sonra ayağa kalkılmalı, ayakta birkaç dakika daha bekleyip sonra yürümeye başlanmalıdır. Şayet yürümekte zorluk çekiliyorsa bir bastondan dayanak alınabilir. Konutta kazalara imkan vermemek için ayağa takılabilecek mahzurlar kaldırılmalıdır.
